08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

ille vult et ego vellem, melius aliquanto quam<br />

Albucius: verum in me quidem lusit ille, ut<br />

solet. [172] Sed est tamen haec conlocatio<br />

conservanda verborum, de qua loquor; quae<br />

vinctam orationem efficit, quae cohaerentem,<br />

quae levem, quae aequabiliter fluentem; id<br />

adsequemini, si verba extrema cum<br />

consequentibus primis ita iungentur, ut neve<br />

aspere concurrant neve vastius diducantur.<br />

[XLIV] [173] Hanc diligentiam subsequitur<br />

modus etiam et forma verborum, quod iam<br />

vereor ne huic Catulo videatur esse puerile;<br />

versus enim veteres illi in hac soluta oratione<br />

propemodum, hoc est, numeros quosdam nobis<br />

esse adhibendos putaverunt: interspirationis<br />

enim, non defetigationis nostrae neque<br />

librariorum notis, sed verborum et sententiarum<br />

modo interpunctas clausulas in orationibus esse<br />

voluerunt; idque princeps Isocrates instituisse<br />

fertur, ut inconditam antiquorum dicendi<br />

consuetudinem delectationis atque aurium<br />

causa, quem ad modum scribit discipulus eius<br />

Naucrates, numeris astringeret. [174] Namque<br />

haec duo musici, qui erant quondam idem<br />

poetae, machinati ad voluptatem sunt, versum<br />

atque cantum, ut et verborum numero et vocum<br />

modo delectatione vincerent aurium satietatem.<br />

Haec igitur duo, vocis dico moderationem et<br />

verborum conclusionem, quoad orationis<br />

severitas pati posset, a poetica ad eloquentiam<br />

traducenda duxerunt. [175] In quo illud est vel<br />

maximum, quod versus in oratione si efficitur<br />

coniunctione verborum, vitium est, et tamen<br />

eam coniunctionem sicuti versum numerose<br />

cadere et quadrare et perfici volumus. Neque<br />

est ex multis res una, quae magis oratorem ab<br />

imperito dicendi ignaroque distinguat, quam<br />

quod ille rudis incondite fundit quantum potest<br />

et id, quod dicit, spiritu, non arte determinat,<br />

orator autem sic inligat sententiam verbis, ut<br />

eam numero quodam <strong>com</strong>plectatur et astricto et<br />

soluto. [176] Nam cum vinxit forma et modis,<br />

relaxat et liberat immutatione ordinis, ut verba<br />

neque adligata sint quasi certa aliqua lege<br />

versus neque ita soluta, ut vagentur.<br />

[XLV] Quonam igitur modo tantum munus<br />

insistemus ut arbitremur nos hanc vim<br />

numerose dicendi consequi posse? Non est res<br />

184<br />

hizo mi suegro, y hacerlo algo mejor que Albucio;<br />

pero él quiso burlarse de mí, <strong>com</strong>o acostumbra.<br />

»Ha de atenderse mucho, repito, a la colocación de<br />

las palabras, porque ellas hacen el discurso<br />

enlazado, coherente, suave y armonioso.<br />

Conseguiréis esto si se enlazan las palabras<br />

antecedentes con las consiguientes, de modo que el<br />

concurso no resulte áspero, ni la pronunciación<br />

dificultosa.»<br />

A esta diligencia síguese el modo de dar armonía a<br />

la expresión, lo cual temo que a Cátulo le parezca<br />

pueril. Los antiguos, sin embargo, creyeron que<br />

cabía en la prosa número y hasta versos. Querían<br />

que las cláusulas estuviesen separadas, no por los<br />

intervalos de nuestra respiración, ni por las notas<br />

del manuscrito, sino por la armonía de las palabras<br />

y sentencias, lo cual dicen que inventó Isócrates<br />

para sujetar a números la ruda manera de decir de<br />

los antiguos y deleitar así los oídos, según escribe<br />

su discípulo Naucrates. Los músicos, que en otro<br />

tiempo eran también poetas, inventaron el verso y<br />

el canto, para que con el número de las palabras y la<br />

modulación de las voces no llegara a hastiarse el<br />

oído, de un solo deleite. Creyeron, pues, que todo<br />

esto podía aplicarse a la oratoria, en cuanto la<br />

severidad de ésta lo consiente.<br />

Y aquí es de notar que cuando resulta algún verso<br />

en la prosa, es un defecto, y sin embargo, queremos<br />

que la prosa, al modo del verso, tenga cierto<br />

número y cadencia, y apenas hay cosa que distinga<br />

tanto al orador del que ignora el arte de bien decir,<br />

<strong>com</strong>o que el uno dice sin arte cuanto se le ocurre,<br />

no haciendo más pausas que las del aliento,<br />

mientras que el orador de tal manera liga la<br />

sentencia con las palabras, que da a la frase un<br />

número más o menos libre y suelto. Y cuando ya ha<br />

encadenado las palabras con cierta medida y ritmo,<br />

vuelve a dejarlas libres con sólo alterar el orden, de<br />

suerte que las palabras ni están sujetas a ninguna<br />

ley tan rigurosa <strong>com</strong>o la del metro, ni están<br />

tampoco desordenadas y sueltas.<br />

»¿Cómo nos abriremos camino para conseguir<br />

esta armonía de dicción? No es cosa tan difícil<br />

<strong>com</strong>o necesaria. Nada hay tan blando ni tan flexible,

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!