08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

more elaborare. Quid est oratori tam necessarium<br />

quam vox? Tamen me auctore nemo dicendi<br />

studiosus Graecorum more tragoedorum voci<br />

serviet, qui et annos <strong>com</strong>pluris sedentes<br />

declamitant et cotidie, ante quam pronuntient,<br />

vocem cubantes sensim excitant eandemque,<br />

cum egerunt, sedentes ab acutissimo sono usque<br />

ad gravissimum sonum recipiunt et quasi<br />

quodam modo conligunt. Hoc nos si facere<br />

velimus, ante condemnentur ei, quorum causas<br />

receperimus, quam totiens, quotiens<br />

praescribitur, Paeanem aut hymnum recitarimus.<br />

[252] Quod si in gestu, qui multum oratorem<br />

adiuvat, et in voce, quae una maxime<br />

eloquentiam vel <strong>com</strong>mendat vel sustinet,<br />

elaborare nobis non licet ac tantum in utroque<br />

adsequi possumus, quantum in hac acie cotidiani<br />

muneris spati nobis datur, quanto minus est ad<br />

iuris civilis perdiscendi occupationem<br />

descendendum? Quod et summatim percipi sine<br />

doctrina potest et hanc habet ab illis rebus<br />

dissimilitudinem, quod vox] et gestus subito<br />

sumi et aliunde adripi non potest, iuris utilitas ad<br />

quamque causam quamvis repente vel a peritis<br />

vel de libris depromi potest. [253] Itaque illi<br />

disertissimi homines ministros habent in causis<br />

iuris peritos, cum ipsi sint imperitissimi, ei qui,<br />

ut abs te paulo ante dictum est, pragmatici<br />

vocantur; in quo nostri omnino melius multo,<br />

quod clarissimorum hominum auctoritate leges et<br />

iura tecta esse voluerunt. Sed tamen non fugisset<br />

hoc Graecos homines, si ita necesse esse arbitrati<br />

essent, oratorem ipsum erudire in iure civili, non<br />

ei pragmaticum adiutorem dare.<br />

[LX] [254] Nam quod dicis senectutem a<br />

solitudine vindicari iuris civilis scientia, fortasse<br />

etiam pecuniae magnitudine; sed nos non quid<br />

nobis utile, verum quid oratori necessarium sit,<br />

quaerimus. Quamquam, quoniam multa ad<br />

oratoris similitudinem ab uno artifice sumimus,<br />

solet idem Roscius dicere se, quo plus sibi aetatis<br />

accederet, eo tardiores tibicinis modos et cantus<br />

remissiores esse facturum. Quod si ille astrictus<br />

certa quadam numerorum moderatione et pedum<br />

tamen aliquid ad requiem senectutis excogitat,<br />

quanto facilius nos non laxare modos, sed totos<br />

mutare possumus? [255] Neque enim hoc te,<br />

Crasse, fallit, quam multa sint et quam varia<br />

jóvenes aficionados a la elocuencia que hagan<br />

sobre el gesto el mismo estudio que Roscio. ¿Qué<br />

cosa hay tan necesaria al orador <strong>com</strong>o la voz? Y<br />

sin embargo, por consejo mío, ninguno que se<br />

dedique a la oratoria debe educar la voz al modo<br />

de los Griegos y de los trágicos, que por muchos<br />

años declaman sentados, y todos los días antes de<br />

recitar van alzando poco a poco la voz, y luego<br />

desde el tono más agudo la hacen bajar al más<br />

grave, recogiéndola, digámoslo así. Si nosotros<br />

quisiésemos hacer lo mismo, serían condenados<br />

los que nos encargan sus causas, antes que<br />

aprendiésemos a recitar un Pean. Y si no debemos<br />

esmerarnos nimiamente en el gesto, que tanto<br />

ayuda al orador, y en la voz, única que sostiene y<br />

da realce a la elocuencia; si sólo podemos<br />

ejercitarnos en estas cosas durante el brevísimo<br />

tiempo que nos dejan libre los negocios<br />

cotidianos, ¿cuánto menos hemos de descender a la<br />

ocupación de aprender el derecho civil, que, en<br />

suma, puede <strong>com</strong>prenderse sin anterior doctrina?<br />

A lo cual se añade que la voz y el gesto no<br />

pueden tomarse de otro ni improvisarse, al paso<br />

que en las cuestiones de derecho puede consultarse<br />

a los doctos o a los libros. Por eso los más<br />

elocuentes oradores griegos tienen a su servicio<br />

jurisperitos muy doctos, a los que suelen llamar<br />

pragmáticos, <strong>com</strong>o poco antes has dicho.<br />

»En esto aciertan más los nuestros, que han<br />

querido dar a las leyes y al derecho la autoridad<br />

de los hombres más esclarecidos. Pero lo<br />

mismo hubieran hecho los Griegos, a habérseles<br />

ocurrido que el orador mismo debía conocer el<br />

derecho civil y no contentarse con un ayudante<br />

práctico.<br />

»Lo que dices de que la ancianidad se consuela de<br />

la tristeza y abandono con el estudio del derecho,<br />

será sin duda por las grandes riquezas que<br />

proporciona. Pero aquí no buscamos lo que puede<br />

sernos útil, sino lo que es necesario al orador.<br />

»Suele decir Roscio (ya que tantas veces nos<br />

hemos valido de su ejemplo) que cuanto más vaya<br />

entrando en años, irá haciendo más tardo el son de<br />

su flauta y más remiso su canto. Y si él, sujeto a<br />

las trabas del metro y de la cadencia, busca<br />

algún descanso para su vejez, ¿cuánto más<br />

fácilmente podemos nosotros, no suavizar el<br />

tono de la voz, sino mudarle enteramente? Y no<br />

se te oculta, Craso, cuán varios son los modos de<br />

55

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!