08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

ullo modo posse dissolvi, et genus sermonis<br />

adfert non liquidum, non fusum ac profluens, sed<br />

exile, aridum, concisum ac minutum, quod si qui<br />

probabit, ita probabit, ut oratori tamen aptum non<br />

esse fateatur; haec enim nostra oratio<br />

multitudinis est auribus ac<strong>com</strong>modanda, ad<br />

oblectandos animos, ad impellendos, ad ea<br />

probanda, quae non aurificis statera, sed populari<br />

quadam trutina examinantur; [160] qua re istam<br />

artem totam dimittimus, quae in excogitandis<br />

argumentis muta nimium est, in iudicandis<br />

nimium loquax. Critolaum istum, quem cum<br />

Diogene venisse <strong>com</strong>memoras, puto plus huic<br />

nostro studio prodesse potuisse; erat enim ab isto<br />

Aristotele, a cuius inventis tibi ego videor non<br />

longe aberrare. Atque inter hunc Aristotelem,<br />

cuius et illum legi librum, in quo euit dicendi<br />

artis omnium superiorum, et illos, in quibus ipse<br />

sua quaedam de eadem arte dixit, et hos<br />

germanos huius artis magistros hoc mihi visum<br />

est interesse, quod ille eadem acie mentis, qua<br />

rerum omnium vim naturamque viderat, haec<br />

quoque aspexit, quae ad dicendi artem, quam ille<br />

despiciebat, pertinebant; autem, qui hoc solum<br />

colendum ducebant, habitarunt in hac una ratione<br />

tractanda non eadem prudentia qua ille, sed usu<br />

in hoc uno genere studioque maiore. [161]<br />

Carneadi vero vis incredibilis illa dicendi et<br />

varietas perquam esset optanda nobis, qui nullam<br />

umquam in illis suis disputationibus rem defendit<br />

quam non probarit, nullam oppugnavit quam non<br />

everterit. Sed hoc maius est quiddam quam ab<br />

his, qui haec tradunt et docent postulandum sit.<br />

[XXXIX] [162] Ego autem, si quem nunc plane<br />

rudem institui ad dicendum velim, his potius<br />

tradam adsiduis uno opere eandem incudem diem<br />

noctemque tundentibus, qui omnis tenuissimas<br />

particulas atque omnia minima mansa ut nutrices<br />

infantibus pueris in os inserant; sin sit is, qui et<br />

doctrina mihi liberaliter institutus et aliquo iam<br />

imbutus usu et satis acri ingenio esse videatur,<br />

illuc eum rapiam, ubi non seclusa aliqua acula<br />

teneatur, sed unde universum flumen erumpat;<br />

qui illi sedis et quasi domicilia omnium<br />

argumentorum <strong>com</strong>monstret et ea breviter<br />

inlustret verbisque definiat. [163] Quid enim est,<br />

in quo haereat, qui viderit omne, quod sumatur in<br />

oratione aut ad probandum aut ad refellendum,<br />

aut ex re sua sumi vi atque natura aut adsumi<br />

podrá ser alabado, pero que de ninguna manera es<br />

a propósito para la oratoria. Porque nuestro estilo<br />

debe a<strong>com</strong>odarse a los oídos de la multitud para<br />

deleitar los ánimos, y nuestras palabras han de ser<br />

pesadas, no en la balanza del joyero, sino en la<br />

balanza popular. Dejemos, ese arte tan mudo en<br />

la invención de los argumentos, tan locuaz en el<br />

modo de juzgarlos. En cuanto a ese Critolao que<br />

dices que vino con Diógenes, algo más útil pudo<br />

ser a estos estudios, porque era discípulo de<br />

Aristóteles, de cuyos principios no difiero yo<br />

mucho, según tú dices; y entre ese Aristóteles, de<br />

quien he leído el libro en que expuso los preceptos<br />

de todos los maestros anteriores, y aquellos otros<br />

en que él discurrió por su cuenta acerca de este<br />

arte; entre éste, digo, y los legítimos maestros del<br />

arte, creo que hay esta diferencia: que Aristóteles<br />

con aquella fuerza de entendimiento que le hizo<br />

penetrar la naturaleza de todas las cosas, dio<br />

también con la que pertenecía al arte de bien decir,<br />

mientras que los otros, dedicándose sólo al cultivo<br />

de este arte, se encerraron en un estrecho circulo,<br />

no con la misma sabiduría que él, pero con más<br />

práctica y estudio. Mucho debíamos envidiar<br />

nosotros la increíble fuerza y variedad en el decir<br />

que tuvo Carneades, el cual nunca defendió<br />

proposición que no probara, ni <strong>com</strong>batió ninguna<br />

que no destruyera; pero esto es pedir mucho más,<br />

que lo que pueden darnos los que enseñan estas<br />

materias.<br />

»Pero yo, si quisiera hacer orador a uno que fuese<br />

del todo ignorante, le entregaría más bien a esos<br />

artífices incansables que día y noche machacan en<br />

el yunque, y que por decirlo así, meten en la boca<br />

de los discípulos el alimento en parte muy<br />

pequeña, y ya mascado, <strong>com</strong>o hacen las nodrizas<br />

con sus criaturas. Pero si el que aspira a la oratoria<br />

ha sido ya liberalmente educado, y tiene alguna<br />

práctica y es de agudo ingenio, le llevaré, no a<br />

algún apartado remanso, sino a la fuente del<br />

caudaloso río, y le mostraré el asiento, y, por<br />

decirlo así, el domicilio, y se los definiré con<br />

claridad y exactitud. ¿Pues cómo ha de dudarse en<br />

la elección de argumentos, cuando es sabido que<br />

todas las pruebas y refutaciones se toman o de la<br />

naturaleza del asunto o de fuera de él? Se toman de<br />

95

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!