08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

quidem sunt criminum, plerumque infitiatione<br />

defenduntur; nam et de pecuniis repetundis quae<br />

maximae sunt, neganda fere sunt omnia, et de<br />

ambitu raro illud datur, ut possis liberalitatem<br />

atque benignitatem ab ambitu atque largitione<br />

seiungere; de sicariis, de veneficiis, de peculatu<br />

infitiari necesse est: id est igitur genus primum<br />

causarum in iudiciis ex controversia facti; in<br />

deliberationibus plerumque ex futuri, raro ex<br />

instantis aut acti. [106] Saepe etiam res non sit<br />

necne, sed qualis sit quaeritur; ut cum L. Opimi<br />

causam defendebat apud populum, audiente me,<br />

C. Carbo consul, nihil de C. Gracchi nece<br />

negabat, sed id iure pro salute patriae factum esse<br />

dicebat; ut eidem Carboni tribuno plebis alia tum<br />

mente rem publicam capessenti P. Africanus de<br />

Ti. Graccho interroganti responderat iure caesum<br />

videri; iure autem omnia defenduntur, quae sunt<br />

eius generis, ut aut oportuerit aut licuerit aut<br />

necesse fuerit aut imprudentia aut casu facta esse<br />

videantur. [107] Iam quid vocetur, quaeritur, cum<br />

quo verbo quid appellandum sit, contenditur; ut<br />

mihi ipsi cum hoc Sulpicio fuit in Norbani causa<br />

summa contentio; pleraque enim de eis, quae ab<br />

isto obiciebantur, cum confiterer, tamen ab illo<br />

maiestatem minutam negabam, ex quo verbo lege<br />

Appuleia tota illa causa pendebat. [108] Atque in<br />

hoc genere causarum non nulli praecipiunt ut<br />

verbum illud, quod causam facit, breviter uterque<br />

definiat, quod mihi quidem perquam puerile<br />

videri solet: alia est enim, cum inter doctos<br />

homines de eis ipsis rebus, quae versantur in<br />

artibus, disputatur, verborum definitio, ut cum<br />

quaeritur, quid sit ars, quid sit lex, quid sit<br />

civitas, in quibus hoc praecipit ratio et doctrina,<br />

ut vis eius rei, quam definias, sic exprimatur, ut<br />

neque absit quicquam neque supersit; [109] quod<br />

quidem in illa causa neque Sulpicius fecit neque<br />

ego facere conatus sum; nam quantum uterque<br />

nostrum potuit, omni copia dicendi dilatavit, quid<br />

esset in maiestatem minuere: etenim definitio<br />

primum reprehenso verbo uno aut addito aut<br />

dempto saepe extorquetur e manibus; deinde<br />

genere ipso doctrinam redolet exercitationemque<br />

paene puerilem: tum et in sensum et in mentem<br />

iudicis intrare non potest, ante enim<br />

praeterlabitur, quam percepta est.<br />

criminales, basta generalmente negar. Así sucede<br />

en las causas de peculado, que son tan frecuentes.<br />

En las de concusión no es fácil distinguir siempre<br />

la liberalidad y generosidad de la ostentación y del<br />

soborno; pero en las causas de asesinato, de<br />

envenenamiento, de peculado, es necesario<br />

negarlo todo. Este es el primer género de causas,<br />

fundado en controversias de hecho. En las<br />

deliberaciones no se suele tratar del hecho<br />

presente o pasado, sino del futuro. Muchas veces<br />

no se pregunta si la cosa es o no es, sino cómo es;<br />

así, cuando el cónsul Cayo Carbon defendía ante<br />

el pueblo la causa de Lucio Opimio, no negaba la<br />

muerte de Cayo Graco, sino que sostenía haber<br />

sido hecha con justicia y por la salvación de la<br />

patria. A este mismo Carbon, siendo tribuno de la<br />

plebe y gobernando con muy distintas ideas la<br />

república, le había contestado Publio Escipion<br />

Africano que la muerte de Tiberio Graco había<br />

sido justa y legítima. Todas estas causas se<br />

pueden defender con argumentos de<br />

conveniencia, o de necesidad, o de imprudencia o<br />

de acaso. Se disputa a veces sobre el nombre, <strong>com</strong>o<br />

nos sucedió a Sulpicio y a mí en la causa de<br />

Norbano: yo concedía casi todo lo que éste me<br />

objetaba; pero no que el reo hubiese incurrido en<br />

el crimen de lesa majestad, del cual, según la ley<br />

Apuleya, dependía toda aquella causa. En este<br />

género de cuestiones previenen algunos que se<br />

definan claro y brevemente las palabras en que la<br />

causa consiste; pero esto me parece muy pueril,<br />

porque de muy diverso modo se define cuando se<br />

disputa entre hombres doctos de las cosas que son<br />

materia de ciencia, vg., qué es el arte, qué es la ley,<br />

qué es la ciudad. En estos casos mandan de<br />

consuno la razón y los preceptos que se exprese de<br />

tal manera la naturaleza de la cosa que se define,<br />

que ni falte ni sobre nada. Lo cual ni Sulpicio<br />

hizo en aquella causa, ni yo procuré hacer. Pero<br />

en cuanto pudimos, explicamos con gran copia<br />

de palabras lo que era crimen de lesa majestad.<br />

Porque una definición, en cuanto se reprende,<br />

añade o quita una palabra, es un argumento<br />

perdido y que se nos arranca de las manos:<br />

además, por su forma huele a enseñanza y ejercicio<br />

pueril, y no puede penetrar en el ánimo y en la<br />

mente del juez, pues pasa y desaparece antes que él<br />

haya podido hacerse cargo de ella.<br />

[XXVI] [110] Sed in eo genere, in quo quale sit »Pero cuando se duda sobre la naturaleza del<br />

83

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!