Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />
contentus; itaque experiar equidem illud, ut ne<br />
Sulpicius familiaris meus aut Cotta plus quam<br />
ego apud te valere videantur, et te exorabo<br />
profecto, ut mihi quoque et Catulo tuae suavitatis<br />
aliquid impertias; sin tibi id minus libebit, non te<br />
urgebo neque <strong>com</strong>mittam, ut, dum vereare tu ne<br />
sis ineptus, me esse iudices." [17] Tum ille "ego<br />
me hercule" inquit, "Caesar, ex omnibus Latinis<br />
verbis huius verbi vim vel maximam semper<br />
putavi; quem enim nos ineptum vocamus, is mihi<br />
videtur ab hoc nomen habere ductum, quod non<br />
sit aptus, idque in sermonis nostri consuetudine<br />
perlate patet; nam qui aut tempus quid postulet<br />
non videt aut plura loquitur aut se ostentat aut<br />
eorum, quibuscum est, vel dignitatis vel<br />
<strong>com</strong>modi rationem non habet aut denique in<br />
aliquo genere aut inconcinnus aut multus est, is<br />
ineptus esse dicitur. [18] Hoc vitio cumulata est<br />
eruditissima illa Graecorum natio; itaque quod<br />
vim huius mali Graeci non vident, ne nomen<br />
quidem ei vitio imposuerunt; ut enim quaeras<br />
omnia, quo modo Graeci ineptum appellent, non<br />
reperies. Omnium autem ineptiarum, quae sunt<br />
innumerabiles, haud sciam an nulla sit maior<br />
quam, ut illi solent, quocumque in loco,<br />
quoscumque inter homines visum est, de rebus<br />
aut difficillimis aut non necessariis argutissime<br />
disputare. Hoc nos ab istis adulescentibus facere<br />
inviti et recusantes heri coacti sumus."<br />
[V] [19] Tum Catulus "ne Graeci quidem," inquit<br />
"Crasse, qui in civitatibus suis clari et magni<br />
fuerunt, sicuti tu es nosque omnes in nostra re<br />
publica volumus esse, horum Graecorum, qui se<br />
inculcant auribus nostris, similes fuerunt, nec in<br />
otio sermones huius modi disputationesque<br />
fugiebant. [20] Ac si tibi videntur, qui temporis,<br />
qui loci, qui hominum rationem non habent,<br />
inepti, sicut debent videri, num tandem aut locus<br />
hic non idoneus videtur, in quo porticus haec<br />
ipsa, ubi nunc ambulamus, et palaestra et tot locis<br />
sessiones gymnasiorum et Graecorum<br />
disputationum memoriam quodam modo<br />
<strong>com</strong>movent? Aut num importunum tempus in<br />
tanto otio, quod et raro datur et nunc peroptato<br />
nobis datum est? Aut homines ab hoc genere<br />
disputationis alieni, qui omnes ei sumus, ut sine<br />
his studiis vitam nullam esse ducamus?" [21]<br />
"Omnia ista" inquit Crassus "ego alio modo<br />
interpretor, qui primum palaestram et sedes et<br />
Sulpicio o Cota tienen más valimiento contigo, y<br />
te suplicaré que hagas algo en obsequio mío y de<br />
Cátulo; pero si no quisieres <strong>com</strong>placerme, no<br />
insistiré más, para que no me tengas por inepto,<br />
cosa que aborreces tanto.»<br />
Respondió Craso: «En verdad que de todas las<br />
palabras latinas apenas hallo ninguna que tenga<br />
tanta fuerza <strong>com</strong>o ésta. Paréceme que el que no<br />
tiene aptitud para una cosa, debe ser calificado de<br />
inepto, y así lo prueba el uso <strong>com</strong>ún de nuestro<br />
lenguaje. El que dice las cosas fuera de tiempo, o<br />
habla mucho, o es vanaglorioso, o no atiende a la<br />
dignidad y al interés de los que lo oyen, o es<br />
incoherente y des<strong>com</strong>puesto, debe ser calificado<br />
de inepto. De este vicio adolece la eruditísima<br />
nación de los Griegos, y <strong>com</strong>o no les parece<br />
vicio, tampoco tienen nombre para él; pues si<br />
preguntas qué es lo que entienden los Griegos por<br />
inepto, no hallarás esta palabra en su lengua. De<br />
todas las inepcias, que son innumerables, no sé si<br />
hay otra mayor que la de los que suelen disputar<br />
con mucho aparato, en cualquier parte y ante<br />
cualquier auditorio, de cosas muy difíciles o no<br />
necesarias. Esto tuve yo que hacer con harta<br />
repugnancia mía, movido por los ruegos de estos<br />
jóvenes.»<br />
Entonces dijo Cátulo: «Ni los mismos Griegos que<br />
en sus ciudades fueron tan ilustres y esclarecidos<br />
<strong>com</strong>o tú en la tuya y nosotros todos queremos<br />
serlo, fueron parecidos a esos Griegos que tanto<br />
molestan nuestros oídos; y, sin embargo, en los<br />
ratos de ocio no desdeñaban estas conversaciones y<br />
disputas. Y si te parecen ineptos los que no tienen<br />
consideración con el lugar, el tiempo y los<br />
hombres, por ventura ¿no te parece a<strong>com</strong>odado<br />
lugar este pórtico donde estamos, esta palestra y<br />
estos asientos? ¿no te traen a la memoria los<br />
gimnasios y las controversias de los Griegos? ¿Te<br />
parece inoportuno este tiempo de ocio tan deseado<br />
y tan rara vez concedido? ¿o tendrás por hombres<br />
ajenos de estos estudios a todos los que aquí<br />
estamos, y que sin estos coloquios no podemos<br />
pasar la vida?<br />
-Todo esto, dijo Craso, lo interpreto yo de otro<br />
modo, pues entiendo, Cátulo, que los mismos<br />
63