Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix

Tijdens ons leven verwerken we heel veel kennis. Daarvoor gebruiken we onze
intelligentie. Intelligentie bestaat niet alleen op cognitief gebied, maar ook op
andere gebieden. Gardner (1983) onderscheidt:
- verbaal/linguïstische intelligentie (woordknap);
- logisch/mathematische intelligentie (rekenknap);
- visueel/ruimtelijke intelligentie (beeldknap);
- muzikaal/ritmische intelligentie (muziekknap);
- lichamelijke/kinesthetische intelligentie (beweegknap);
- interpersoonlijke intelligentie (mensknap);
- intrapersoonlijke intelligentie (zelfknap);
- natuurgerichte intelligentie (natuurknap).
Informatieverwerking was een onderdeel van de Cito-eindtoets. Dit is inmiddels
gewijzigd in studievaardigheden. Het gaat hierbij om het hanteren van
studieteksten en informatiebronnen, zoals het telefoonboek en de encyclopedie,
het lezen en begrijpen van schema’s, tabellen en grafieken en kaartlezen.
Zie ook Technieken voor informatieverwerking; tekstbegrip.
5.3.2 (1.3.4) Functies van taal
Omschrijving De verschillende gebruiksmogelijkheden van taal.
Toelichting Taal is een middel om te communiceren, om inhouden uit te drukken. Daarbij
kan taal op verschillende manieren en voor verschillende doeleinden worden
gebruikt.
De functies van taal zijn op veel manieren onderscheiden en beschreven. Een
veel gebruikt onderscheid is de driedeling in:
- De communicatieve functie van taal: taal wordt gebruikt om te communiceren
met anderen. Een taalgebruiker wil iemand bijvoorbeeld informeren of amuseren.
- De conceptualiserende functie van taal: taal wordt gebruikt om de werkelijkheid
te ordenen. Via de taal die je gebruikt, verwijs je voortdurend naar betekenissen
en concepten. Een taalgebruiker benoemt de werkelijkheid om zich heen en
beschrijft relaties. Hiermee krijgt hij grip op die werkelijkheid.
- De expressieve functie van taal: taal wordt gebruikt om uitdrukking te geven
aan persoonlijke emoties.
Een taalgebruiker kan taal tegelijkertijd in verschillende functies gebruiken.
Bijvoorbeeld: een leerling die te laat binnen komt rennen, vertelt dat zijn wekker
niet afging (conceptualisering), dat hij het erg vervelend vindt dat hij nu te laat is
(expressie) en dat hij daar spijt van heeft (communicatie).
Zie ook Cognitieve taalfuncties; sociale taalfuncties; functies van schrijven.
5.3.3 Tekstbegrip
Omschrijving De mate waarin de lezer betekenis kan verlenen aan een tekst.
Voetstuk van de Pabo, Kennisbasis Nederlandse taal, pag. 144