Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix

9 Spelling
Omschrijving Taaldomein waarin de schrijfwijze van het Nederlands centraal staat.
Toelichting Het doel van het onderwijs in spelling is dat leerlingen foutloos de woorden van
het Nederlands kunnen schrijven en de leestekens kunnen gebruiken.
Voor het onderwijs Nederlands zijn 12 kerndoelen vastgesteld, verdeeld over
de domeinen Mondeling onderwijs (kerndoelen 1 tot en met 3), Schriftelijk
onderwijs (kerndoelen 4 tot en met 9) en Taalbeschouwing, waaronder
strategieën (kerndoelen 10 tot en met 12). In de kerndoelen wordt spelling niet
als apart domein genoemd. Spelling is als onderdeel opgenomen in de
domeinen Taalbeschouwing, waaronder strategieën en Schriftelijk onderwijs
Kerndoelen voor spelling
Kerndoel 11: de leerlingen leren een aantal taalkundige principes en regels. Zij
kunnen in een zin het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en delen van dat
gezegde onderscheiden. De leerlingen kennen:
- regels voor het spellen van werkwoorden;
- regels voor het spellen van andere woorden dan werkwoorden;
- regels voor het gebruik van leestekens.
Kerndoel 11 noemt spelling als een algemeen kennisdoel: ‘de leerlingen
kennen’. Dat zegt op zich niets over de vaardigheid in het correct spellen. Een
verwijzing naar die vaardigheid is wel terug te vinden in het domein Schriftelijk
onderwijs (8), met name waar het gaat om het schrijven van teksten:
de leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van een
brief, een verslag, een formulier of een werkstuk. Zij besteden daarbij aandacht
aan zinsbouw, correcte spelling, een leesbaar handschrift, bladspiegel,
eventueel beeldende elementen en kleur.
De formulering ‘aandacht besteden aan correcte spelling’ laat veel ruimte.
Aandacht besteden aan spelling wil immers niet altijd zeggen: foutloos
schrijven.
1.1.4 Spreektechniek
Omschrijving De spreker heeft controle over zijn tong-, lip- en gehemeltespieren, zodat hij
klanken op een juiste manier kan produceren.
4.1.3 Voordrachtsaspecten
Omschrijving De lezer beschikt over technieken om een tekst voor te lezen.
6.1.6 Verzorgen
Omschrijving De schrijver maakt de vormgeving en lay-out van zijn tekst in orde.
8.1.2 Zinsontleden
Omschrijving De taalbeschouwer benoemt de functie van zinsdelen in eenvoudige zinnen.
8.1.3 Woordbenoemen
Omschrijving De taalbeschouwer benoemt de grammaticale soort van afzonderlijke woorden in
zinnen.
8.1.5 (1.3.7) Taalvariatie
Omschrijving De verscheidenheid in taalgebruik tussen mensen en groepen mensen.
8.1.6 Taalstructuur
Omschrijving De ordening en systematiek in taal op alle niveaus.
Voetstuk van de Pabo, Kennisbasis Nederlandse taal, pag. 38