Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix

Toelichting Thematisch onderwijs werkt vanuit thema’s. Thema’s bieden volop
mogelijkheden om het leesplezier te bevorderen. Bij thema’s kunnen
aantrekkelijke boeken worden gezocht. Zo kunnen bij het thema ‘kunst’
informatieve boeken, fictieve verhalen en gedichten worden aangeboden,
waardoor een rijke leer- en leesomgeving ontstaat.
Zie ook Literaire teksten bij andere vakken, literaire teksten bij sociaal-emotionele
ontwikkeling.
7.4.3 (9x) Taalheterogene groepen algemeen
Omschrijving Beschrijving van de variatie in taalachtergronden en taalvaardigheid van
leerlingen in een school en een groep. Wat is de invloed van die variatie op de
organisatie en inhoud van het taalonderwijs Nederlands?
Toelichting Een taalhomogene klas, waarin alle leerlingen dezelfde taalachtergrond hebben
en daarmee dezelfde startkennis en startvaardigheden, bestaat niet. In elke klas
tref je leerlingen met een verschillende taalachtergrond. Naast leerlingen die het
Nederlands als moedertaal hebben geleerd, zijn er ook leerlingen die van huis
uit een dialect spreken of een geheel andere taal (meertalige leerlingen). Naast
leerlingen die thuis zijn opgegroeid met lezende ouders en veel boeken, zijn er
ook leerlingen uit een niet-geletterd milieu. Naast leerlingen die makkelijk en
vanzelfsprekend taal leren, zijn er ook leerlingen bij wie het taalleerproces
moeizaam verloopt (taalzwakke leerlingen).
Ook de houding tegenover meertaligheid en het vertrouwen in de
taalontwikkelingsmogelijkheden variëren, zowel bij de leerlingen als bij de
leraren.
In het huidige onderwijs kunnen de verschillen in taalachtergrond groot zijn. Dat
heeft gevolgen voor de inrichting van het taalonderwijs Nederlands.
Taalheterogeniteit wordt meestal opgevangen in de klas zelf, door op een
zorgvuldige manier te differentiëren in leerstof en didactiek. Soms is dat niet de
beste oplossing, bijvoorbeeld als nieuwkomende leerlingen nog helemaal geen
Nederlands beheersen. Die leerlingen zullen doorgaans eerst NT2-onderwijs (=
Nederlands als tweede taal) volgen in een aparte groep. Pas als zij voldoende
basisvaardigheid in het Nederlands hebben, kunnen ze meedoen in een
reguliere klas.
Zie ook Tweedetaalverwerving; taalvariatie; taalachterstand; functionele geletterdheid.
7.4.4 Jeugdliteratuur en tweedetaalleerders
Omschrijving De specifieke problemen van tweedetaalleerders en het aanbod van
jeugdliteratuur.
Toelichting Tweedetaalverwervers zullen meer problemen ondervinden bij het begrijpen
van het verhaal dan eerstetaalverwervers; hun woordenschat is immers
beperkter. Het is daarom belangrijk dat de leraar bij het adviseren van boeken
sterk rekening houdt met de grootte van de woordenschat en met de
belangstelling van de lezer.
Zie ook Taalheterogene groepen algemeen; woordenschatontwikkeling in een tweede
taal; begrijpend lezen in een tweede taal; begeleiden tekstkeuze.
7.4.5 Interculturele jeugdliteratuur
Omschrijving Verhalen die zich afspelen in andere culturen.
Voetstuk van de Pabo, Kennisbasis Nederlandse taal, pag. 188