Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix
Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix
Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1. Thematisch Cursorisch Taalonderwijs (vanaf 1970)<br />
Hierbij gaat het om de individuele ontplooiing en maatschappelijke<br />
bewustwording van de leerling. Taalleren vindt plaats door geïntegreerde<br />
toepassing van <strong>taal</strong>vaardigheden in vakoverstijgende thema’s.<br />
Deelvaardigheden, zoals spelling, woordenschat en grammatica, worden<br />
verbonden met het <strong>taal</strong>aanbod in de thema’s.<br />
2. Taal bij alle vakken (vanaf 1975)<br />
Hierbij gaat het enerzijds om een optimaal gebruik van <strong>taal</strong> bij alle vakken<br />
(conceptualiserende functie van <strong>taal</strong>) en anderzijds om het profiteren van een<br />
veelzijdig <strong>taal</strong>aanbod (meer dan wat alleen in de <strong>taal</strong>lessen aan de orde komt).<br />
(Taal)leren is een actief proces; interactie over leerstof en zelfontdekkend leren<br />
moeten meer ruimte krijgen in het onderwijs.<br />
3. Communicatief Taalonderwijs (vanaf 1975)<br />
Hierbij gaat het om het vergroten van de communicatieve competentie en<br />
weerbaarheid van de leerlingen. Taal wordt geleerd door oefening in<br />
realistische en complete communicatieve situaties, en door reflectie op het<br />
eigen gedrag.<br />
4. Strategisch Taalonderwijs (vanaf 1990)<br />
Hierbij gaat het erom leerlingen bewust te maken van strategieën voor<br />
complexe (communicatieve) <strong>taal</strong>taken in relatie tot hun doel. Taalvaardigheden<br />
zoals begrijpend lezen, schrijven en mondelinge vaardigheden ontwikkelen zich<br />
beter wanneer het onderwijs aandacht schenkt aan de onderliggende<br />
strategieën (procesgerichte instructie).<br />
5. Taakgericht Taalonderwijs (vanaf 1995)<br />
Hierbij gaat het om het vergroten van de communicatieve competentie en<br />
weerbaarheid van de leerlingen. Taalleren is een impliciet leerproces en vindt<br />
plaats door het werken aan motiverende taken met een betekenisvol<br />
<strong>taal</strong>aanbod, zo nu en dan aangevuld met hulp bij het oplossen van talige<br />
moeilijkheden op het eigen niveau van de leerling.<br />
6. Interactief Taalonderwijs (vanaf 1995)<br />
Hierbij gaat het om het vergroten van de grammaticale, tekstuele,<br />
communicatieve, strategische en sociolinguïstische competentie van de<br />
leerlingen. Taalleren wordt bevorderd door de sociale, betekenisvolle en<br />
strategische aspecten in het onderwijs met elkaar te verbinden:<br />
- Bij het sociaal leren wordt belang toegekend aan sociale interactie tussen<br />
leraar (als volwassen model) en leerlingen, maar ook tussen de leerlingen<br />
onderling.<br />
- Bij betekenisvol leren gaat het erom dat leerlingen in een rijke en realistische<br />
context de kans krijgen hun eigen <strong>taal</strong>leeractiviteiten vorm te geven.<br />
- Het strategisch leren stelt leerlingen in staat hun kennis en vaardigheden over<br />
te dragen van de ene situatie naar de andere.<br />
Zie ook Functies van <strong>taal</strong>; communicatieve competentie; reflecteren op schrijfgedrag;<br />
reflecteren op leesgedrag; leesstrategieën; schrijfstrategieën.<br />
8.4.2 Taalbeschouwing in strategisch <strong>taal</strong>onderwijs<br />
Omschrijving De plaats en uitwerking van <strong>taal</strong>beschouwing binnen de opvatting van strategisch<br />
<strong>taal</strong>onderwijs.<br />
Toelichting Bij strategisch <strong>taal</strong>onderwijs gaat het om een procesgerichte didactiek. Het<br />
<strong>taal</strong>bewustzijn en het expliciet aanleren van strategieën voor zowel de schriftelijke<br />
als de mondelinge <strong>taal</strong>vaardigheid staan hierin centraal en zijn onderdeel van het<br />
domein <strong>taal</strong>beschouwing. Dit aanleren van strategieën voor verbetering van het<br />
<strong>taal</strong>gebruik is typerend voor strategisch <strong>taal</strong>onderwijs.<br />
Zie ook Taalbeschouwing in traditioneel <strong>taal</strong>onderwijs; <strong>taal</strong>beschouwing in geïntegreerd<br />
<strong>taal</strong>onderwijs.<br />
Voetstuk van de Pabo, <strong>Kennisbasis</strong> <strong>Nederlandse</strong> <strong>taal</strong>, pag. 207