Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix

principe (alfabetisch principe), ofwel de eerste grondregel van de Nederlandse
spelling aangebracht. Deze basis is noodzakelijk om vervolgens ook de (veel
grotere groep van) niet-klankzuivere woorden te leren spellen.
Zie ook Taalbewustzijn en alfabetisch principe; klankzuivere woorden; elementaire
spellinghandeling; principes Nederlandse spelling; leerlijnen spelling.
9.4.8 (6.4.9) Stellen en spelling
Omschrijving De samenhang tussen de domeinen stellen en spelling; het benutten van de
onderlinge verbanden om het onderwijs in deze domeinen te versterken.
Toelichting De domeinen stellen en spelling hangen nauw met elkaar samen. Het correct
kunnen spellen is in feite een onderdeel van het totale schrijfproces. We zeggen
ook wel dat spelling een deelvaardigheid is van stellen.
Wat heeft het spellingonderwijs te bieden aan het stellen?
Spelling wordt in het algemeen stukje bij beetje onderwezen. Leerlingen leren
achtereenvolgens hoe ze met verschillende spellingcategorieën moeten
omgaan. Door veel te oefenen zijn ze steeds vaker en beter in staat de directe
spellingstrategie toe te passen. Het correct spellen is dan een
geautomatiseerde vaardigheid. Wanneer leerlingen zich tijdens het schrijven
van een tekst niet meer hoeven af te vragen hoe woorden gespeld moeten
worden, hebben ze veel meer energie of taalvermogen beschikbaar voor
andere aspecten van het stellen: het verwoorden van gedachten, het bouwen
van zinnen, het structureren van een tekst, enzovoort. Dit komt het schrijfproces
en daarmee ook het kwaliteit van de tekst ten goede.
Wat heeft het stelonderwijs te bieden aan de spelling?
In stelonderwijs gaat het om het schrijven van teksten. Leerlingen leren hoe ze
het schrijfproces moeten aanpakken, hoe ze via verschillende fasen tot een
eindproduct kunnen komen. Een van die fasen is het verzorgen van de tekst.
Daarin is aandacht voor de opmaak en de spelling. Gerichte aandacht voor de
verzorging daagt de leerling uit om zijn spellingvaardigheid in een functionele
situatie te oefenen en toe te passen. Dat is bij uitstek het moment dat in het
taalonderwijs kan worden gewerkt aan de spellingattitude: een spellingfout in
bijvoorbeeld een verslag voor de schoolkrant staat immers dom.
Zie ook Verzorgen; reflecteren op schrijfgedrag; stappenplan stellen;
spellingstrategieën; spellingcategorieën; spellingattitude.
Voetstuk van de Pabo, Kennisbasis Nederlandse taal, pag. 228