Errata Kennisbasis Nederlandse taal Lerarenopleiding ... - Mentorix

3. Kenniselementen per domein
Voor elk afzonderlijk domein zijn kenniselementen verzameld en geselecteerd. Een
kenniselement is niet altijd een vakbegrip. Het is een wat algemenere term of kapstok
waaraan een min of meer afgerond geheel aan vakinhoudelijke en/of vakdidactische kennis
kan worden opgehangen. Soms valt een kenniselement samen met een vakbegrip,
bijvoorbeeld de term ‘reviseren’ in het domein stellen. Maar in veel andere gevallen is het
kenniselement meer een verwijzing (kapstok, kopje, toegangspoort, zoekterm) naar
relevante kennis, bijvoorbeeld ‘vragen bij de tekst’ in het domein begrijpend lezen.
Bij de presentatie van die kenniselementen hebben we gezocht naar een eenvoudige en
toegankelijke ordening. Van belang is dat die ordening bij elk domein hetzelfde is, zodat de
gebruiker makkelijk bepaalde ordeningsprincipes herkent. We presenteren de
kenniselementen van een domein in de vorm van een klaverblad met vier kwadranten. Dit
klaverblad is als volgt opgebouwd.
1. Wat:
leerinhoud
3. Wat/waarom
fundament
2. Hoe:
domeindidactiek
4. Hoe/waarom
taaldidactiek en
taalbeleid
3.1 Wat is de leerinhoud?
De kenniselementen die samen de leerinhoud van het betreffend domein vormen, zijn bij
elkaar gezet. Daarbij is gebruikgemaakt van de omschrijvingen in de kerndoelen en de
daarvan afgeleide Tussendoelen en Leerlijnen (www.tule.slo.nl) van de SLO. Aangezien het
bij taalonderwijs veelal om vaardigheden gaat, kunnen we de leerinhoud vanuit twee
invalshoeken beschrijven: die van de leerling als taalgebruiker en die van de kenmerken
van het taalproduct.
Een voorbeeld uit het domein stellen ter toelichting:
De leerinhoud van het stelonderwijs is, grof gezegd, dat leerlingen teksten leren schrijven.
De leerling als taalgebruiker leert bijvoorbeeld goede zinnen formuleren en het resultaat is
een tekst met bepaalde taalkenmerken, bijvoorbeeld een brief. Bij de leerinhoud van het
domein stellen hebben we het dus over wat de leerling als taalgebruiker kan (bijvoorbeeld
formuleren van zinnen) en wat die vaardigheid uiteindelijk voor een taalproduct oplevert,
bijvoorbeeld een tekst met de taalkenmerken van een brief.
Voetstuk van de Pabo, Kennisbasis Nederlandse taal, pag. 44