28.02.2015 Views

Enseñanza de la Historia en la Educación Básica

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

que <strong>de</strong>fine el tipo <strong>de</strong> ciudadano que se espera formar <strong>en</strong> su paso por <strong>la</strong> educación<br />

obligatoria; asimismo, es un refer<strong>en</strong>te obligado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>señanza y <strong>de</strong>l apr<strong>en</strong>dizaje<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong>s au<strong>la</strong>s, una guía <strong>de</strong> los maestros para trabajar con los cont<strong>en</strong>idos <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s asignaturas y, finalm<strong>en</strong>te, se constituye <strong>en</strong> una base para valorar <strong>la</strong> eficacia <strong>de</strong>l<br />

proceso educativo”. 148<br />

A partir <strong>de</strong>l año 2006 se p<strong>la</strong>nteó el reto <strong>de</strong> articu<strong>la</strong>r el preesco<strong>la</strong>r y <strong>la</strong> secundaria<br />

con <strong>la</strong> educación primaria, ya que <strong>en</strong> este año se contaba con <strong>la</strong>s reformas<br />

<strong>de</strong> los niveles inicial y terminal <strong>de</strong> <strong>la</strong> educación básica. A partir <strong>de</strong> ese <strong>en</strong>tonces y<br />

como una estrategia cont<strong>en</strong>ida <strong>en</strong> el Programa Sectorial <strong>de</strong> <strong>Educación</strong> 2007-2012,<br />

se institucionalizó <strong>la</strong> Reforma Integral <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Educación</strong> <strong>Básica</strong> (rieb), “c<strong>en</strong>trada <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

adopción <strong>de</strong> un mo<strong>de</strong>lo educativo basado <strong>en</strong> compet<strong>en</strong>cias que responda a <strong>la</strong>s<br />

necesida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> México <strong>en</strong> el siglo xxi”. 149 Con ello se da continuidad y<br />

se fortalece <strong>la</strong> implem<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l Programa <strong>de</strong> <strong>Educación</strong> Preesco<strong>la</strong>r (pep, 2004),<br />

<strong>en</strong>caminado hacia el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> compet<strong>en</strong>cias que “implica un saber hacer<br />

(habilida<strong>de</strong>s) con saber (conocimi<strong>en</strong>to), así como <strong>la</strong> valoración <strong>de</strong> <strong>la</strong>s consecu<strong>en</strong>cias<br />

<strong>de</strong> ese hacer (valores y actitu<strong>de</strong>s). En otras pa<strong>la</strong>bras, <strong>la</strong> manifestación <strong>de</strong> una<br />

compet<strong>en</strong>cia reve<strong>la</strong> <strong>la</strong> puesta <strong>en</strong> juego <strong>de</strong> conocimi<strong>en</strong>tos, habilida<strong>de</strong>s, actitu<strong>de</strong>s y<br />

valores para el logro <strong>de</strong> propósitos <strong>en</strong> contextos y situaciones diversas”. 150 Al mismo<br />

148<br />

L. Lima (2006: 5).<br />

149<br />

sep (2007: 24). A<strong>de</strong>más, este programa establece <strong>en</strong> su objetivo 4: “Ofrecer una educación integral que equilibre <strong>la</strong> formación <strong>en</strong> valores<br />

ciudadanos, el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> compet<strong>en</strong>cias y <strong>la</strong> adquisición <strong>de</strong> conocimi<strong>en</strong>tos, a través <strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s regu<strong>la</strong>res <strong>de</strong>l au<strong>la</strong>, <strong>la</strong> práctica<br />

doc<strong>en</strong>te y el ambi<strong>en</strong>te institucional, para fortalecer <strong>la</strong> conviv<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>mocrática e intercultural”. En su apartado sobre <strong>la</strong> educación básica<br />

seña<strong>la</strong>: “4.1 Articu<strong>la</strong>r <strong>en</strong> <strong>la</strong> formación ciudadana los temas emerg<strong>en</strong>tes que apoy<strong>en</strong> <strong>la</strong> reflexión y actuación <strong>de</strong> los estudiantes: <strong>de</strong>rechos<br />

humanos, medio ambi<strong>en</strong>te, interculturalidad, equidad <strong>de</strong> género, cuidado individual y colectivo <strong>de</strong> <strong>la</strong> salud y <strong>la</strong> seguridad, aprecio y<br />

<strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l patrimonio cultural y natural, <strong>la</strong> r<strong>en</strong>dición <strong>de</strong> cu<strong>en</strong>tas, <strong>en</strong>tre los principales”, pp. 11 y 43.<br />

150<br />

Propósitos <strong>de</strong> <strong>la</strong> Reforma <strong>de</strong> Preesco<strong>la</strong>r: contribuir a mejorar <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> experi<strong>en</strong>cia formativa <strong>de</strong> los niños durante <strong>la</strong> educación<br />

preesco<strong>la</strong>r; para ello, el programa parte <strong>de</strong>l reconocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> sus capacida<strong>de</strong>s y pot<strong>en</strong>cialida<strong>de</strong>s, establece <strong>de</strong> manera precisa los propósitos<br />

fundam<strong>en</strong>tales <strong>de</strong>l nivel educativo <strong>en</strong> términos <strong>de</strong> compet<strong>en</strong>cias que el alumnado <strong>de</strong>be <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r a partir <strong>de</strong> lo que ya sab<strong>en</strong> o<br />

son capaces <strong>de</strong> hacer, lo cual contribuye —a<strong>de</strong>más— a una mejor at<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> diversidad <strong>en</strong> el au<strong>la</strong>. Busca apoyar <strong>la</strong> articu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> educación preesco<strong>la</strong>r con <strong>la</strong> educación primaria y secundaria. En este s<strong>en</strong>tido, los propósitos fundam<strong>en</strong>tales que se establec<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

este programa correspon<strong>de</strong>n a <strong>la</strong> ori<strong>en</strong>tación g<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> <strong>la</strong> educación básica (sep, 2009a: 36).<br />

184

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!