Enpresa bioteknologikoak sortzeko eragile erabakigarriak ... - Euskara

2. Kapitulua: Azterketa bibliografikoa 106
D. Berrikuntza eta teknologia disruptiboak: Enpresak gomendagarriak diren ekintza
guztiak egin ditzazke (bezeroei entzun, I+Gan inbertsioa egin, dinamikoki lehiatu,
etabar), eta hala ere porrot egin teknologia berri edo erakunde antolaketa berri bati
hasieran garrantzi ez emateagatik (Fisher 2005). Teknologia iraunkorretan
oinarritutako berrikuntzak modu arrakastatsuan barneratzen dituzte enpresa handiek
(Christensen 1999). Teknologia iraunkorrak dira bezero nagusientzako enpresa
batek dituen produktuetan hobekuntzak ekartzen dituztenak, mozkin marjin altuak
sortzen dituzte hauek. Beste aldean, teknologia perturbatzaileak daude, bezero
hoberenak erabili ezin dituzten berrikuntzak dira eta mozkin marjin txikiagoak
ekartzen dituzte. Arrazoi arrazionalengatik enpresa handiek ez diete jaramonik
egiten teknologia perturbatzaileei baina epe luzera honek arazo larriak sortu ahal
dituela kontuan hartu gabe. Teoria honen bitartez porrot enpresarial asko azaldu
daitezke, enpresa gehienak bezero hoberenak eta errentagarrienetan zentratzen
baitira, merkatu potentzialei eta beste bezeroei jaramonik egin gabe. Arrakasta duten
enpresa guztiek dituzten prestazioak bezero zorrotzonei moldatzen dituzte, aukera
sortuz horrela teknologia perturbatzaileen sarrerarako (Fisher 2005).
E. Berrikuntza eta enpresa tamaina: Galbraith bezalako teorikoek enpresa txikiek
berritzeko zuten ezintasunaz jardun zuten, I+G bezalako gastuari ezin ziotelako
aurre egin. Argumentu honen ardatza hipotesi “schumpeteriarrean” dago, non eskala
ekonomiak I+Gra bideraturiko baliabideetan dauden. Beraz, geroz eta baliabide
gehiago bideratu I+Gra geroz eta emaitza berritzaile gehiago irtengo dira,
berrikuntza jardueretan abantaila lortuaz. Arrazonamendu honekin enpresa txikiek
berrikuntza emaitza kaxkarrak lortuko dituzte, ez baitute baliabide handiegirik
I+Gra bideratzeko (Galbraith 1952). Acs eta Audretch (1991) autoreek hipotesi hau
enpirikoki guztiz konprobatugabea zegoela aurkitu zuten, berrikuntzen kalitatea eta
gailentasuna ez delako hazten enpresa tamainarekin edo I+G esfortzuarekin (I+G
gastua/salmentak) batera. Beraz, egiaztatua geratzen da ez direla eskala ekonomiak
existitzen enpresa tamaina eta berrikuntza lorpenaren artean. ETEak eta enpresa
handiak abiapuntu bera dute berrikuntza prozesu batekin hasterako orduan.
Bioteknologia enpresak sortzeko eragile erabakigarriak Euskal Autonomia Erkidegoan