Enpresa bioteknologikoak sortzeko eragile erabakigarriak ... - Euskara

2. Kapitulua: Azterketa bibliografikoa 44
4. Salmenta merkatu berrien irekiera.
5. Hornidura iturri berrien kreazioa.
Beraz, erraz desberdindu genezake orain asmatzaile eta ekintzaile baten artean,
azken honek merkatuak jartzen dituen trabak gainditu behar baititu.
Ekintzaile izatea, produkziora edota ondasun eta zerbitzuen banaketara bideratua
dagoen negozio unitate baten iniziatiba hartu, mantendu eta hazten duen gizabanako bat
edo talde baten borondatezko ekintza da, beti ere erabakien sekuentzia logikoa kontuan
hartuaz (Cole 1959).
Hasierako autore amerikarrek ez zuten bereizi ekintzailea zuzendariarengandik.
Ezberdinketa hau 60. hamarkadan hasi zen McClelland eta Drucker bezalako
ikertzaileek, enpresa iniziatiba eta zuzendaritza, bakoitza bere aldetik ikertzen hasi
zirenean. Beraz, 60. hamarkadatik aurrera ikerketak bi bide hartzen ditu, alde batetik
zuzendaritza, eta beste alde batetik, enpresa iniziatiba.
Horrela, 1961. urtean publikatutako liburu baten, David McClelland-ek honako
definizioa erabili zuen:
“Ekintzailea, kontsumitzen duena baino gehiago produzitzen eta
baliabide produktiboak kontrolatzen dituen pertsona da, bakarkako sarrera
edo sarrera domestiko bat lortzeko helburuarekin, soberakin honen salmenta
edo trukearen bitartez.” (McClelland 1961)
Gutenberg-ek bi ikuspegi zituen: “enpresa-sortzaileen enpresak”, non jabetza eta
zuzendaritza funtzioak pertsona berak osatzen zituen; eta “zuzendarien enpresak”, non
arriskua eta zuzendaritzaren arteko banaketa bat ematen den (Gutenberg 1961).
Peter F. Drucker-ek emaitzak lortzeko baliabideak aukeratzerako orduan,
izendapena aukeren arabera egin behar zela azpimarratzen zuen, arazoen arabera egin
ordez:
“Mozkina maximizatzeaz hitz egiten dute ekonomistek. Kritiko
askok komentatu duten bezala, kontzeptu honek ez du esanahirik. Baina
aukeren maximizazioa definizio zehatza da eta esanahia du ekintzaile baten
lanean. Honek inplikazio bat dakar, efikazia garrantzitsuagoa izatea
efizientzia baino. Galdera bereizlea ez da gauzak nola egin, baizik eta nola
aurkitu egin beharreko gauza horiek, eta baliabideak pilatu bertan.”
(Drucker 1974)
Bioteknologia enpresak sortzeko eragile erabakigarriak Euskal Autonomia Erkidegoan