Enpresa bioteknologikoak sortzeko eragile erabakigarriak ... - Euskara

2. Kapitulua: Azterketa bibliografikoa 42
beste ekintzaileei erostea, eta azkenik beraien kontura saltzea lehengai horietatik
lorturiko produktuak (Walras 1874).
1893. urtean Ely eta Hess-ek produkziorako lau oinarrizko faktore existitzen
zirela azaldu zuten: eskulana, lurra, kapitala eta ekintzaileak. Eta lau faktore hauei
dagokie produzitutakoaren banaketa: soldata, alokairua, interesak eta etekinak.
Ely eta Hess-en konzepzioa oinarrizkoa da, toki egokian ipintzen baitu ekintzaile
terminoa, baliabideak (giza, fisiko eta finantzarioak) funtzionalak direla soilik hauek
enpresa-zentzuarekin batu, izendatu eta jarduten duen pertsona existitzen den heinean.
Lana bere kabuz eta negozio-erakunde bateko produkzio-faktoreak konbinatzeko
erantzukizuna bere gain hartzen duen pertsona edo pertsona multzoa da enpresa-
sortzailea, beti ere erakundea martxan jarraitzeko helburuarekin (Ely eta Hess 1893).
XX. mendearekin batera, hitzaren kontzeptualizazio berriak etorri ziren,
ekonomista klasikoen ikuspegi estatikoa alde batetara utziaz, ulermen dinamikoa
gailendu zen non ekintzailea aldaketaren eta garapen ekonomikorako agente nagusi
bihurtzen den. Ekonomista amerikarrak izan ziren ekintzailetasunaren barnean lehenak,
arrisku bereganaketa eta kapitalaren sorketa sartzen ezaugarri bereizle gisa.
Berrikuntzaren kontzeptualizazioa izanik ekonomiaren zientziari egiten zaion ekarpen
esanguratsuenetarikoa. Ekintzailea “garapen industrialaren injineru” eta “agente
produktibo nagusi” bezala kontsideratua izan zen.
Teknologia, merkataritza eta antolamendu hobekuntzak ekonomi prozesura
arrakastaz sartzearen emaitza da mozkina (Schumpeter 1934).
Frank H. Knight (1885-1972) ekonomilari amerikarrak kontzeptua arrisku eta
ziurgabetasunaren arteko bereizketaren parte gisa azaldu zuen. Enpresa arriskua
ziurtatzeko metodoak existitzen dira, baina ez ordea, ziurgabetasuna. Ziurgabetasunak
paper nagusia du Knighten ekintzaile kontzeptuan.
Ekintzaileari sortzen zaizkion aukera ezberdinen probabilitateak sortzen duten
ziurgabetasuna, ezin da arrazonamendu logiko bitartez definitu, egoera eta testuinguru
ekonomiko anitzetan murgiltzen baita. Ezin izango da ere ezabatu enpresa-sortzearen
ekintzak sortzen duen ziurgabetasuna metodo estatistikoen bitartez (Knight 1921).
Schumpeter-ek ekonomiarentzako ekintzailea berraurkitu zuen, bere helburua
produkzio-eskema aldatzea edo berritzea zela baieztatuz, bai asmakizun baten bitartez,
bai ondasun berri bat lantzeko teknologia berrien bitartez, bai produktu zahar bat era
Bioteknologia enpresak sortzeko eragile erabakigarriak Euskal Autonomia Erkidegoan