Enpresa bioteknologikoak sortzeko eragile erabakigarriak ... - Euskara

2. Kapitulua: Azterketa bibliografikoa 59
arrakastatsuen arteko bereizketa egiteko bereziki eraginkorra dela ondorioztatu daiteke
(Collins et al. 2000).
B2) Jokabide edo portaerazko ezaugarriak
Arrisku eta ekintzaile kontzeptuak loturik egon dira zientzia ekonomikoaren
historian zehar, Richard Cantillon, entrepreneur kontzeptuaren sortzaileak, funtsezko
ezaugarri gisa definitu zuenetik. Ekintzaileak erabakiak hartu behar ditu eta erabateko
ziurtasuna edo ziurgabetasuna izan dezake. Arriskua bi egoera hauen bitarteko puntua
dela esan genezake.
McClelland izan zen aitzindaria ere arriskurako joera aztertzen. Lorpen premia
handia duten gizabanakoak arriskuak hartzeko joera nabarmenagoa izango duela
proposatuaz (McClelland 1961). Ekintzailetasunaren arloko ikerketaren barnean
baieztapen hau garrantzitsua da kontuan hartzen badugu enpresa bat martxan jartzeko
prozesuan ziurgabetasun egoera baten aurrean aurkitzen delako ekintzailea.
Ekintzaileak ez du bere gain arrisku finantzarioa hartzen soilik, kontuan
hartzekoak dira ere promozio aukera eta beste enpresetan egin zezakeen ibilbidea alde
batetik, eta bestetik familia harremanak eta ongizate psikikoa (Liles 1974).
Atkinson-en ereduan arriskurako joera eta banakako erantzukizunaren arteko
erlazioa azaltzen da. Horrela, lorpen motibazio altua duten gizabanakoek bitarteko
arriskua duten ekintzak hautatzeko joera dute, erronka bat da eta ekintza hauek
gauzatzea. Beste alde batetik, porrota ekiditeko motibazio altua duten gizabanakoek
bitarteko arrisku hauek ekidingo dituzte. Horren ordez, enpresa erraz eta ziurrak
nahiago dituzte (arrakastarako aukera handiak baitaude) edo izugarri zailak eta
arriskutsuak (porrota azaltzerako orduan errazagoa baita, erantzukizun pertsonalik hartu
gabe horretarako) (Atkinson 1958).
Arriskua ezaugarri bereizle gisa kontsideratzeko, kontuan hartu beharko litzateke
ekintzailearen arriskurako joera eta biztanleriaren arriskurako joera. Horrela, ikerketa
guztiek proposatzen dute ekintzaileak neurrizko arriskuak hartzeko joera duela eta
emaitzak kontrolatu ahal dituen egoerak nahiago dituela. Bere gain har ditzakeen
arriskuak arretaz aztertzen ditu ekintzaile potentzial batek (Liles 1974).
Arriskua honela azaldu daiteke: “Ekintzaile batek burutzen dituen ekintzen
porrot arriskua oso baxua dela uste du, hain zuzen ere norbere proiektu eta helburuen
lorpenerako gaitasuna duela sinisten baitu.” (Veciana 1989)
Bioteknologia enpresak sortzeko eragile erabakigarriak Euskal Autonomia Erkidegoan