2606-volledige-tekst_tcm28-124504

de aanslagen op Charlie Hebdo als bewijs. Naar we zullen zien, bevestigt de Facebookanalyse
het beeld dat uit deze literatuurstudie naar voren komt.
Onevenwichtige wisselwerking
In de wisselwerking tussen radicale islam en anti-islam valt op dat ze onevenwichtig is:
anti-islamgroeperingen refereren, naast de islam in brede zin, wel aan specifieke (vermeende)
radicaalislamitische actoren, bijvoorbeeld de moslims die de recente aanslagen in
Europa pleegden, en de UOIF. Maar andersom refereren radicale-islamgroeperingen weinig
naar specifieke actoren in het anti-islamveld. Radicale-islamgroeperingen refereren meer
naar Frankrijk in brede zin, het land plaatsend binnen het anti-islamveld. Kijken we echter
naar hun actierepertoire, dan is dat, naast Frankrijk in brede zin, ook gericht tegen vermeende
anti-islamactoren, of die het anti-islamveld zouden vertegenwoordigen, zoals
Redeker, Charlie Hebdo, maar bijvoorbeeld ook de twee soldaten die Merah in 2012 vermoordde.
Hiermee komen we meteen op een volgend opvallend punt dat een ongelijke wisselwerking
laat zien. Binnen het anti-islamveld in Frankrijk vindt de beïnvloeding van het andere veld
vooral plaats door middel van binnen de wet vallende middelen, zoals cartoons, een
politieke partij (Front National), manifestaties door anti-islamgroeperingen, of artikelen
waarin de schrijver zich negatief uitlaat over de islam (in het geval van Redeker). Tot het
actierepertoire van marginale actoren uit het anti-islamveld behoren daarnaast ook
geweldplegingen tegen moslims, gelegitimeerd door het discours waarin de islam en
moslims als vijand worden gezien.
Vanuit het radicale-islamveld in Frankrijk bestaat het actierepertoire voornamelijk uit
geweld (in de vorm van bedreigingen en aanslagen). Het radicale-islamveld is in Frankrijk
niet vertegenwoordigd in politieke organen en maakt geen gebruik van andere wettelijke
middelen, zoals reguliere mediakanalen. Belangrijk hierbij te noemen, is dat op internationaal
niveau de ‘War on Terror’ en het geweld dat Frankrijk gebruikt in het bestrijden van
terrorisme in o.a. Syrië en Irak voor het radicaalislamitische veld een legitimering vormt
voor het gebruik van geweld in Frankrijk. En ook andersom vormen aanslagen uit naam van
de islam een rechtvaardiging voor het gebruik van geweld tegen moslims door marginale
actoren in het anti-islamveld.
5.4.3 Escalatie
Kijken we naar escalatie uitmondend in geweld dan is het grootste risico hiervan niet
afkomstig van groeperingen maar van individuen binnen zowel het radicaalislamitische als
het anti-islamveld, die hun geweld legitimeren met het radicaalislamitische discours
respectievelijk anti-islamdiscours. Radicaalislamitische individuen of losse netwerken
richten zich in bedreigingen en aanslagen op individuen uit het bredere veld, namelijk
‘ongelovigen of westerlingen’, of specifiek individuen die zich negatief uitlaten over de
islam. Voorbeelden van de laatste zijn de aanslagen op Charlie Hebdo en de bedreiging van de
filosoof Redeker, naar aanleiding van het artikel in Le Figaro waarin hij zich negatief uitliet
over de islam.
Andersom zien we dat escalatie uitmondend in geweld van anti-islamactoren voornamelijk
bestaat uit geweld van individuen gericht tegen moslims, veelal tegen moslima’s met hoofddoek.
Wat de actierepertoires betreft, geven beide velden in 2012 relatief veel incidenten te zien.
Dit doet veronderstellen dat het om een indirecte wisselwerking gaat waarbij actoren uit
het ene veld reageren op incidenten voortkomend uit het ‘vijandige’ veld.
Bedreigde identiteiten: De wisselwerking tussen anti-islambewegingen en de radicale islam
83