2606-volledige-tekst_tcm28-124504
2606-volledige-tekst_tcm28-124504
2606-volledige-tekst_tcm28-124504
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hoofdstuk 3: Analytisch kader: Wisselwerking tussen actoren<br />
Daarnaast is er, zoals we zullen zien, sprake van internationale allianties tussen gelijkgezinde<br />
organisaties, vooral binnen het radicale-islamveld, terwijl deelname aan conflicten als<br />
die in Syrië en Jemen individuen de mogelijkheid biedt militaire kennis en ervaring op te<br />
doen en zo de (gewelddadige, extremistische) slagkracht van het radicale-islamveld in<br />
Europese landen te versterken.<br />
Bovendien lieten experimenten van Pratto en Glasford (2008) zien dat (ervaren) dreigende<br />
omstandigheden de beoordeling van de outgroup op een belangrijke manier beïnvloedt:<br />
Amerikaanse proefpersonen beoordeelden de levens van Amerikanen en Irakezen onder<br />
niet-dreigende omstandigheden als gelijkwaardig, terwijl zij de Amerikaanse levens meer<br />
waard vonden indien er sprake was van dreiging.<br />
Burgerschapsmodellen<br />
De manier waarop culturele en religieuze groeperingen hun identiteit binnen de nationale<br />
context (kunnen) vormgeven wordt mede beïnvloed door de nationale burgerschapsmodellen.<br />
Een burgerschapsmodel bepaalt de mate waarin culturele en religieuze groeperingen<br />
de ruimte krijgen om hun religieuze of culturele identiteit en praktijk(en) te beleven in het<br />
betreffende land en de mate waarin zij worden opgenomen als burgers met gelijke rechten.<br />
Hoewel burgerschapsmodellen met de tijd zijn geëvolueerd, hebben ze niettemin hun<br />
stempel gedrukt op het discours en de manier waarop de verschillende groeperingen een<br />
plek hebben gekregen in de verschillende landen: als insider of als buitenstaander, en soms<br />
meer symbolisch dan pragmatisch (zie bijvoorbeeld Duijndam 2011; 2016). Tevens leiden de<br />
verschillende burgerschapsmodellen tot uiteenlopende integratiestrategieën, die radicalisering<br />
wel, of juist niet bevorderen (Kinvall & Nesbitt-Larkin 2010)<br />
Burgerschapsmodellen kunnen worden onderscheiden op twee dimensies, namelijk de individuele<br />
gelijkheid in toegang tot burgerschapsrechten (zoals stemrecht, vrijheid van<br />
meningsuiting en bewegingsvrijheid) en die van de erkenning van culturele diversiteit en<br />
groepsrechten (Figuur 3.1). Op de schaal van individuele gelijkheid vinden we aan de ene<br />
kant de civiel-territoriale visie waarbij burgerschapsrechten verkregen worden wanneer<br />
iemand geboren is binnen de territoriale grenzen van het land (jus soli). Aan de andere kant<br />
van de schaal is er de etnische visie (jus sanguinis). In dit model is burgerschap voorbehouden<br />
aan mensen van de dominante etnische groepering.<br />
Erkenning culturele diversiteit en groepsrechten<br />
Cultureel monisme<br />
Cultureel pluralisme<br />
Individuele gelijkheid toegang<br />
burgerschapsrechten<br />
Etnische visie<br />
(jus sanguinis)<br />
Civiel –territoriale<br />
visie (jus solis)<br />
Assimilationisme<br />
Duitsland<br />
Universalisme<br />
Frankrijk<br />
Segregationisme<br />
(geen casussen)<br />
Multiculturalisme<br />
Nederland<br />
Verenigd Koninkrijk<br />
België<br />
Figuur 3.1: Burgerschapsmodellen (Koopmans e.a. 2005: 10)<br />
18