2606-volledige-tekst_tcm28-124504

Hoofdstuk 4: Verenigd Koninkrijk
4.3.3 Actierepertoires
Bakri Mohammed introduceerde wat Vidino (2015: 3) beschrijft als een ‘nieuwe vorm van
islamitisch activisme’ in Europa, een stijl van opereren waarbij de organisatie op allerlei
manieren haar boodschap onder de publieke aandacht probeert te brengen. Bakri koos
daarmee een koers die afweek van andere radicaalislamitische groeperingen, die juist
weinig publiciteit zochten. In lijn met de ideologie van AM waarbij het publiekelijk verkondigen
van de ‘juiste interpretatie van de islam’ een morele plicht wordt, zijn de acties erop
gericht om door middel van promotiemateriaal en allerlei publieke optredens de boodschap
van de organisatie te verspreiden.
Onderdeel daarvan is een bewust confronterende en provocerende retoriek, en grensverleggende
acties. Wiktorowicz en Kaltenthaler (2006) spreken van ‘high profile and contentious
activism’, waarbij activisten een groot risico lopen en een hoge prijs betalen. Anjem Choudary
zette deze provocerende stijl van actievoeren met verve voort, net als de verschillende
aan AM gelieerde groeperingen van de ‘tweede en derde generatie’ (Zara Raymond 2010: 6).
Volgens verschillende experts is het primaire doel van dit activisme niet een daadwerkelijke
gewelddadige confrontatie, maar het genereren van media-aandacht (Vidino 2015: 6, interview
Mulhall november 2015). Uit verschillende studies en interviews blijkt dat deze opzet succesvol
is (interview Mulhall november 2015). AM is door zijn ‘in your face rhetorics and tactics’ extreem
populair geworden, hoewel de feitelijke aanhang niet eens zo groot is (Vidino 2015: 3).
Een voorbeeld van een provocerende actie die veel media-aandacht genereerde was de
conferentie die AM in 2002 organiseerde onder de naam ‘A Towering Day in History’,
waarbij de gebeurtenissen van 9/11 werden verheerlijkt (Wiktorowicz & Kaltenthaler 2006:
304). Ook slaagde Islam4UK erin om veel aandacht te genereren met het verstoren van
veteranenbijeenkomsten en herdenkingsgelegenheden. Juist in die periode dook voorman
Choudhury bijzonder veel op in de media, inclusief optredens in talkshows.
Daarnaast blijkt volgens de studie van Wiktorowicz en Kaltenthaler dat Al-Muhajiroun een
strak georganiseerd programma aan verplichte activiteiten aan haar leden/activisten oplegt,
waaronder verplichte wekelijkse studiesessies, publieke optredens, demonstraties en
evenementen in de gemeenschap. Een belangrijke verplichte activiteit is het bemannen van
een zogenaamde ‘da’wa-propagandastand’, die leden wekelijks in de lokale gemeenschap
moeten optuigen (‘da’wa’ betekent ‘uitnodiging tot islam’). Volgens Wiktorowicz en Kaltenthaler
(2006: 309) vormen die da’wa-stands in feite kleine protestbijeenkomsten, waarbij
provocerend beeldmateriaal van moslimslachtoffers van oorlogsgeweld onder de aandacht
van voorbijgangers wordt gebracht. Vanwege dat provocerende beeldmateriaal worden
activisten bij een da’wa-stand regelmatig gearresteerd onder de Public Order Act.
De stijl van activisme die het handelsmerk is geworden van Al-Muhajiroun is internationaal
overgenomen, zo hebben de verschillende lokale Sharia4-afdelingen vergelijkbare acties
uitgevoerd (denk aan het verstoren van publieke debatten door Sharia4Belgium).
Wat betreft het directe gebruik van (zwaar) geweld geldt ook hier dat er een onderscheid
moet worden gemaakt tussen het niveau van de centrale organisatie, die formeel geen
geweldsacties op zijn naam heeft staan, en de acties van individuen die op meer of minder
directe manier met de organisatie in verband kunnen worden gebracht. Volgens de mediaberichtgeving
zijn 50 % van de terroristische aanslagen op Brits grondgebied in de afgelopen
20 jaar gepleegd door personen die in verband kunnen worden gebracht met Al-Muhajiroun.
Zo zijn de daders van de moord op Lee Rigby herkend op foto’s van bijeenkomsten van
Al-Muhajiroun, en ook bij de bomaanslagen in het Londense openbaar vervoer in juli 2005
was sprake van daders met connecties met leden van AM (The Independent 23 maart 2015). In
het onderstaande kader wordt hier nader op ingegaan. Een andere bron spreekt over een link
tussen AM en 1 op de 7 veroordelingen van islamisten in het VK (Zara Raymond 2010: 3).
46