2606-volledige-tekst_tcm28-124504

Figuur 6.1: Aanhang Pegida met slogan ‘Geweldloos en verenigd tegen godsdienstoorlogen op Duitse bodem!’ 129
Niet alleen terroristische aanslagen worden als dreiging gezien. Hoewel de Pegidaleiders de
aanslag op de Charlie Hebdo-redactie aanvoeren als bevestiging van het bestaansrecht van
Pegida (Geiges e.a. 2015), is het vooral de dominantie van de islamitische cultuur, die gezien
wordt als intolerant en conservatief, die angst inboezemt (zie o.a. Geiges e.a. 2015). De
demonstranten vrezen het ontstaan van parallelle samenlevingen, die zich kenmerken door
achterstelling van vrouwen, antisemitisme en een totaal gebrek aan vrijheid van meningsuiting.
Als er geen actie wordt ondernomen, dreigt volgens hen het gevaar dat alle Duitsers
onderworpen worden aan de Shariawetgeving. Zo luidt een van de meegedragen slogans:
‘Liever vandaag rechtop naar Pegida, dan morgen op de knieën naar Mekka’ (ibid.). 130
De grote populariteit onder Pegida-aanhangers voor de eurosceptische AfD, wijst erop
dat ‘Europeanen’ in de naam Pegida niet moet worden opgevat als een politieke pro-EUhouding,
maar meer als een polarisatie van de westerse/Europese cultuur tegen een andere
(islamitische) cultuur. De term Avondland (Abendlandes) verwijst naar eenzelfde idee.
De term Avondland, in de afgelopen eeuwen gebruikt om te verwijzen naar het christelijke
West-Europa en soms ook specifiek Duitsland, is altijd ingezet om de grens met de Ander
(tegen de islamitische Turken tot het bolsjewistische Oosten) te markeren (Die Welt
7 januari 2015).
In december 2014 presenteerde Pegida 19 verschillende standpunten. Speerpunten zijn
integratie en bescherming van de ‘bedreigde joods-christelijke Avondland-cultuur’. Daarnaast
is Pegida ook tegen wapenleveringen aan verboden organisaties (zoals de PKK), tegen
een geslachtsneutrale terminologie, en tegen haatpredikers en radicalisme. Een maand
later worden de volgende standpuntenpunten genoemd: immigratiestop, directe democratie,
en meer financiën voor veiligheid en vrede met Rusland (Geiges e.a. 2015). Met deze
specifieke standpunten, die minder radicaal zijn dan de toon tijdens demonstraties en
waarin de islam niet bestreden wordt, proberen Pegidaleiders een brede, conservatieve
achterban aan te spreken en associatie met extreemrechts te vermijden (Dostal 2015).
Pegida rappelleert aan de revolutie in 1990 met de slogan ‘Wij zijn het volk’ (Wir sind das
Volk), en met de wekelijkse Maandagdemonstraties die de Montagsdemonstrationen uit 1990
kopiëren. In de herfst van 1990 waren er wekenlang geweldloze demonstraties met honderdduizenden
Oost-Duitsers, die onder de slogan ‘Wir sind das Volk’ actievoerden voor een
129 Figuur van http://duitslandinstituut.nl/artikel/9507/aanhang-Pegida-in-duitsland-groeit; © dpa/picture-alliance en van http://www.alaraby.co.uk.
130 Origineel: ‘Lieber heute Aufrecht zu Pegida, als Morgen auf Knieen gen Mekka.’
Bedreigde identiteiten: De wisselwerking tussen anti-islambewegingen en de radicale islam
103