cache

ผลของการเก็บรักษาภายใตบรรยากาศควบคุมและการบรรจุภายใตบรรยากาศดัดแปลง
โดยใชฟลมที่มีสภาพใหซึมผานไดของแกสสูงตอคุณภาพของเงาะพันธุโรงเรียน
Effect of Controlled Atmosphere Storage and Modified Atmosphere Packaging
using High Gas Permeable Films on Quality of Rambutan
(Nephelium lappaceum Linn. ) cv. Rong-Rien
คํานํา
เงาะ (rambutan) มีชื่อทางวิทยาศาสตรวา
Nephelium lappaceum Linn. เงาะพันธุโรงเรียน
เปนที่นิยมบริโภคกันมากที่สุดในประเทศไทยเนื่องจากมีคุณภาพดีกวาพันธุอื่นๆ
ลักษณะของผลเมื่อ
แกเต็มที่จะมีสีแดงสด
ขนบริเวณโคนมีสีแดงและที่ปลายมีสีเขียว
เปลือกผลบาง เนื้อหนาแหง
ลอน
จากเมล็ดไดงาย เงาะเปนไมผลเศรษฐกิจที่สําคัญชนิดหนึ่งที่สามารถสรางรายไดใหประเทศไทย
จํานวนมาก เนื่องจากมีปริมาณและมูลคาการสงออกสูงในแตละป
จากสถิติการสงออกในป พ.ศ.
2551 มีปริมาณการสงออก 5,522 ตัน คิดเปนมูลคา 67.1 ลานบาท (สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร,
2552) อยางไรก็ตามคุณภาพของผลเงาะภายหลังการเก็บเกี่ยวทั้งสีสันและความสดมีการเปลี่ยนแปลง
อยางรวดเร็ว โดยพบวาสาเหตุที่สําคัญของการสูญเสียคุณภาพของผลเงาะคือการสูญเสียน้ําออกจาก
ผลิตผล โดยเฉพาะภายหลังการเก็บเกี่ยวผลเงาะจะเกิดการเปลี่ยนแปลงของสีขนและเปลือกโดยจะ
เปนสีน้ําตาล
(browning) ในระยะเวลา 3-4 วันในสภาพอากาศปกติ ทั้งนี้เนื่องจากผลเงาะมีโครง
สรางของเปลือกที่เปนขน
ซึ่งเปนการเพิ่มพื้นที่ผิวในการคายน้ําเปนอยางดี
โดยพบวาสวนของขน
เงาะจะมีปากใบ (stomata) มากกวาสวนผิวถึง 5 เทาจึงทําใหมีการสูญเสียน้ําไดมากขึ้น
จากปญหาดังกลาวจึงมีการนําวิธีการและเทคโนโลยีตางๆ ที่เหมาะสมมาใชกับผลิตผล
ภายหลังการเก็บเกี่ยวเพื่อรักษาคุณภาพและลดการสูญเสียของผลิตผลระหวางการขนสงและการเก็บ
รักษา ซึ่งการควบคุมปริมาณองคประกอบของบรรยากาศในสถานที่เก็บรักษาใหคงที่เรียกวา
การเก็บ
รักษาภายใตบรรยากาศควบคุม (controlled atmosphere , CA) เปนวิธีการหนึ่งที่สามารถชะลอการ
เสื่อมคุณภาพ
ลดการสูญเสียน้ํา
ชะลอการเกิดสีน้ําตาล
รวมทั้งยืดอายุการเก็บรักษาของผลไมหลาย
ชนิด เชน องุน
(Crisosto et al., 2002) ลองกอง (Lichanporn and Kanlayanarat, 2005) และละมุด
(Soksan, 2003) เปนตน นอกจากนี้อีกวิธีการหนึ่งที่ไดรับความสนใจคือการบรรจุภายใตบรรยากาศ
ดัดแปลง (modified atmosphere packaging, MAP) โดยมีการศึกษาเพื่อใชในการเก็บรักษาผลิตผลสด