Gjuhësi Ballkanike

Recommendations

Info

http://www.dielli.net sikur një pjesë e popullsisë së romanizuar të mos i ishte nënshtruar procesit të sllavizimit, që nisi me dyndjen e fiseve sllave në shekujt VI-VII të erës sonë. 42
http://www.dielli.net KREU III GJENDJA E SOTME GJUHËSORE NË GADISHULLIN BALLKANIK 1. Siç u vu në dukje në II/1, Gadishulli Ballkanik me pozicionin e tij gjeografik si një urë ndërlidhëse midis Evropës dhe Azisë së vogël qysh nga kohët e hershme e deri në Mesjetën e vonë është bërë arenë dyndjesh nga popuj të ndryshëm, gjë që ka bërë që nga kohë në kohë të ndryshojë edhe gjendja e tij gjuhësore. Natyrisht në ndryshimin e gjendjes gjuhësore të këtij gadishulli një rol të rëndësishëm ka luajtur edhe vetë evolucioni i gjuhëve, që janë folur këtu gjatë periudhave të ndryshme historike. Si pasojë e këtyre dy faktorëve Gadishulli Ballkanik paraqitet sot si një trevë, ku brenda një sipërfaqeje relativisht të kufizuar fliten një numër jo i vogël gjuhësh të ndryshme, duke përfshirë këtu edhe një gjuhë jo-i.e., turqishten. E po të krahasohet gjendja e sotme gjuhësore e këtij gadishulli me atë të periudhës antike (shih kreun II), bie menjëherë në sy se përveç greqishtes (së re) dhe shqipes, që janë vazhdueset e greqishtes së vjetër (shih & 12), përkatësisht të ilirishtes (shih && 5-6), gjuhët e tjera janë zhvilluar këtu si pasojë e pushtimeve, përkatësisht e dyndjeve të popujve gjatë periudhash të ndryshme historike. Kështu p.sh. rumanishtja është përftuar nëpërmjet romanizimit të dakëve të vjetër (shih & 16); bullgarishtja (e maqedonishtja) dhe serbokroatishtja dhe sllovenishtja janë zhvilluar pas dyndjeve sllave të shekujve VI-VII në Ballkan, kurse turqishtja është shfaqur këtu pas pushtimeve të perandorisë osmane (shekujt XIV-XV). Në Gadishullin Ballkanik fliten edhe gjuhë të tjera nga grupe më të vogla popullsish, si gjuha e romëve (e gabelëve), armenishtja etj. Prania e këtyre gjuhëve lidhet me lëvizjet paqësore të bartësve të tyre në periudha relativisht të vona. Lidhur me gjendjen e sotme gjuhësore të Gadishullit Ballkanik do pasur parasysh se pothuaj në të gjitha trevat e këtij gadishulli ka “ishuj gjuhësorë” të ndryshëm, që janë pasojë e shpërnguljeve të masave pak a shumë të gjera popullsish nga një vend në tjetrin për arsye ekonomike ose politike. Mjafton të përmendim këtu praninë e disa fshatrave greqishtfolës në Shqipërinë e JugutTF1FT, ose të disa fshatrave me origjinë sllave në pjesën lindore të ShqipërisëTF2FT. Të kihen parasysh, nga ana tjetër, katundet shqipfolëse të Greqisë (shih shënimin 9), të SerbisëTF3FT, të BullgarisëTF4FT etj. T1T Sipas T2T Sipas T3T Kështu T4T Në vjetarit të Republikës së Shqipërisë (1990), faqe 35, numri i greqishtfolësve në Shqipëri arrinte në 58.758 vetë. atij Vjetari, f. 35, numri i maqedonasve në Shqipëri arrinte në 4.700 vetë. p.sh. në katundet e Jabllanicës, Preshevës e Bujanovcit (Serbi) më 1971 kishte rreth 66.000 shqiptarë (shih Krasniqi: 1979,38). fshatin Mandricë të Bullgarisë më 1951 kishte 1.000 shqiptarë (shih Beci: 1982,31). 43
Page 1 and 2: GJUHËSI BALLKANIKE SHABAN DEMIRAJ
Page 3 and 4: http://www.dielli.net PASQYRA E LË
Page 5 and 6: http://www.dielli.net - Shfaqja e z
Page 7: http://www.dielli.net - Habitorja e
Page 10 and 11: http://www.dielli.net edhe vëmendj
Page 12 and 13: http://www.dielli.net sintetizohen
Page 14 and 15: http://www.dielli.net vulgare e ven
Page 16 and 17: http://www.dielli.net midis shqipes
Page 18 and 19: http://www.dielli.net aty nga filli
Page 20 and 21: http://www.dielli.net Një nga ngja
Page 22 and 23: http://www.dielli.net bashkëtingë
Page 24 and 25: http://www.dielli.net ndalemi në d
Page 26 and 27: http://www.dielli.net Duke u mbësh
Page 28 and 29: http://www.dielli.net Është e vë
Page 30 and 31: http://www.dielli.net grekët. Në
Page 34 and 35: http://www.dielli.net 2. Si rrjedhi
Page 36 and 37: http://www.dielli.net 6. Shndërrim
Page 38 and 39: http://www.dielli.net Gjuha shqipe
Page 40 and 41: http://www.dielli.net Por greqishtj
Page 42 and 43: http://www.dielli.net Rumanishtja k
Page 44 and 45: http://www.dielli.net 24. Bullgaris
Page 46 and 47: http://www.dielli.net afër, larg f
Page 49 and 50: http://www.dielli.net DISA BASHKËP
Page 51 and 52: http://www.dielli.net gjuhët ballk
Page 53 and 54: http://www.dielli.net 12. Për sa i
Page 55 and 56: http://www.dielli.net pozicion fone
Page 57 and 58: http://www.dielli.net përftuar më
Page 59 and 60: http://www.dielli.net BASHKËPËRKI
Page 61 and 62: http://www.dielli.net tjetrin? Së
Page 63 and 64: http://www.dielli.net gjinore nuk m
Page 65 and 66: http://www.dielli.net 13. Të gjith
Page 67 and 68: http://www.dielli.net 18. Ata që k
Page 69 and 70: http://www.dielli.net KREU VI PRAPA
Page 71 and 72: http://www.dielli.net por edhe në
Page 73 and 74: http://www.dielli.net prapavendosur
Page 75: http://www.dielli.net rumanishte ë
Page 78 and 79: http://www.dielli.net gjuhët i.e.
Page 80 and 81: http://www.dielli.net dokumentim sh
Page 82 and 83:
http://www.dielli.net e fundit (pje
Page 84 and 85:
http://www.dielli.net dëshmohet s
Page 86 and 87:
http://www.dielli.net se cili prej
Page 88 and 89:
http://www.dielli.net të ruante ed
Page 90 and 91:
http://www.dielli.net 3. Ndryshe q
Page 92 and 93:
http://www.dielli.net përjashtuar
Page 94 and 95:
http://www.dielli.net kallëzues, a
Page 96 and 97:
http://www.dielli.net sqarime të t
Page 98 and 99:
http://www.dielli.net frengjishtenT
Page 100 and 101:
http://www.dielli.net natyrisht me
Page 102 and 103:
http://www.dielli.net Të kihet par
Page 105 and 106:
http://www.dielli.net MËNJANIMI I
Page 107 and 108:
http://www.dielli.net e mbështetur
Page 109 and 110:
http://www.dielli.net plotë në di
Page 111 and 112:
http://www.dielli.net paskajorenTF4
Page 113 and 114:
http://www.dielli.net rezervë, pra
Page 115 and 116:
http://www.dielli.net 22. Nga sa u
Page 117:
http://www.dielli.net të shqipes.
Page 120 and 121:
http://www.dielli.net në rasën ka
Page 122 and 123:
http://www.dielli.net rruga e zhvil
Page 125 and 126:
http://www.dielli.net BASHKËPËRKI
Page 127 and 128:
http://www.dielli.net etj. etj. Të
Page 129 and 130:
http://www.dielli.net përfshirë e
Page 131 and 132:
http://www.dielli.net midis tyre, i
Page 133 and 134:
http://www.dielli.net gjinore dhe q
Page 135 and 136:
http://www.dielli.net DISA BASHKËP
Page 137 and 138:
http://www.dielli.net b) Si në shq
Page 139 and 140:
http://www.dielli.net më vonë, si
Page 141 and 142:
http://www.dielli.net зudit(em), r
Page 143 and 144:
http://www.dielli.net emërore emë
Page 145 and 146:
http://www.dielli.net BALKAN LINGUI
Page 147 and 148:
http://www.dielli.net Chapter II Th
Page 149 and 150:
http://www.dielli.net Chapter III T
Page 151:
http://www.dielli.net Chapter IV So
Page 155:
http://www.dielli.net Chapter VI Th
Page 158 and 159:
http://www.dielli.net Weigand have
Page 160 and 161:
http://www.dielli.net factors accou
Page 163 and 164:
http://www.dielli.net Chapter IX Th
Page 165:
http://www.dielli.net influence in
Page 169 and 170:
http://www.dielli.net Chapter XI So
Page 171 and 172:
http://www.dielli.net Chapter XII S
Page 173 and 174:
http://www.dielli.net Banfi: 1991 =
Page 175 and 176:
http://www.dielli.net DC = Shih Bud
Page 177 and 178:
http://www.dielli.net Haebler: 1965
Page 179 and 180:
http://www.dielli.net Meillet: 1926
Page 181 and 182:
http://www.dielli.net RRL = Revue R
Page 183 and 184:
http://www.dielli.net TREGUESI I AU
Page 185 and 186:
http://www.dielli.net Meyer, G.: II
Page 187 and 188:
http://www.dielli.net TREGUESI ALFA
Page 189 and 190:
http://www.dielli.net dalmatishtja
Page 191 and 192:
http://www.dielli.net K k', g' (në
Page 193 and 194:
http://www.dielli.net përcaktorët
Page 195 and 196:
http://www.dielli.net thesprotë-t
show all

Gjuhësi Ballkanike

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?