Gjuhësi Ballkanike

http://www.dielli.net
- Shfaqja e zanores ë në gjuhët ballkanike (&& 13); në rumanishte (& 14), në shqipe (&
15). Ë-ja e theksuar e toskërishtes (&& 16-17). Zanorja ë në bullgarishte (& 18).
- Rotacizmi në toskërishte (& 19). Çështja e lidhjes së rotacizmit të toskërishtes me atë
të rumanishtes (& 20).
Kreu V
Bashkëpërkimi i rasave gjinore dhe dhanore 85
- Nga historiku i çështjes (&& 1-2).
- Si paraqitet kjo dukuri?
Në greqishte (& 3); në shqipe (& 4); paranyjëzimi i gjinores në shqipe dhe sqarimi
historik përkatës (&& 5-8); në rumanishte (& 9); paranyjëzimi i gjinores në rumanishte
(& 10); në bullgarishte e maqedonishte (& 11).
- Përdorimi i dhanores së përemrave vetorë edhe me vlerë gjinoreje në disa gjuhë
ballkanike (& 12). Si paraqitet kjo dukuri në gjuhën shqipe? (& 13).
- Shpjegimet e ndryshme për bashkëpërkimin e rasave gjinore e dhanore (& 14):
Hipoteza e substratit (& 15); hipoteza e ndikimit grek (& 16); hipoteza e ndikimit latin
(& 17). Si duhet shpjeguar kjo dukuri? (& 18).
Kreu VI
Prapavendosja e nyjës shquese 99
- Në cilat gjuhë del nyja shquese e prapavendosur? (&& 1-2).
- Nga historiku i studimit të kësaj dukurie ballkanike (hipotezat e ndryshme) (&& 3-4).
- Koha e shfaqjes së nyjës së prapme:
Në gjuhët sllave të Ballkanit (& 6); në rumanishte (& 7); në gjuhën shqipe (& 8).
- Mendimet e ndryshme për shfaqjen e nyjës së prapme në gjuhët ballkanike:
Mendimi i Reichenkron-it (& 9); hipoteza e burimit sllav (& 10); hipoteza e ndikimit
latin (& 11); hipoteza e ndikimit grek (& 12); hipoteza e substratit (& 13); hipoteza e
ndikimit të shqipes mbi rumanishten (& 14).
- Si duhet shpjeguar lindja e nyjës së prapme shquese në shqipe dhe rumanishte? (&&
15-16).
Kreu VII
Format e kohës së ardhme 109
- nga historiku i çështjes (& 1).
- Konsiderata të përgjithshme mbi format e kohës së ardhme në gjuhët i.e. (&& 2-4).
- Formimi i kohës së ardhme nëpërmjet foljeve ndihmëse “dua” dhe “kam” në gjuhët
ballkanike (& 5):
në greqishte (& 6); në gjuhët sllave të Ballkanit (& 7); në bullgarishte e maqedonishte
(& 8); në serbokroatishte (& 9); në rumanishte (& 10); e ardhmja e së shkuarës dhe e
ardhmja e përparme në rumanishte (& 11); në gjuhën shqipe (tipat e ndryshëm) (& 12);
tipi me “do”, shtrirja gjografike dhe vjetërsia (&& 12-14); e ardhmja e ndërtuar me
ndihmësen “kam” në gjuhën shqipe (&& 15-16). Cili tip i së ardhmes është më i
hershëm në shqipe? (& 17).
- Mendimet e ndryshme mbi burimin e së ardhmes me ndihmësen “dua” në gjuhët
ballkanike; teza e Sandfeldit dhe ajo e Weigand-it etj.
(& 18).
5