slika politike - Jovan Despotović

Fotografije sa atributimaU Paviljonu "Veljković" od 15. jula izlagao je poljski fotograf Vojćeh Pražmovski čiju je izložbupriređenu u saradnji Poljske ambasade u Beogradu mogao da vidi i onaj deo naše fotografskepublike i poslenika ovog medija koji je zainteresovan za takvu vrstu promena koje su uzmeštene izuobičajenih koncepcijskih pristupa i procesa.Pražmovski ide nekolikim linijama fotografskog izraza. Najpre, u onim crno-belim fotografijamakoje su naizgled najbliže standarnom postupku, on zapravo istražuje mogućnosti reinterpretacijeizraza na predlošcima starih negativa ili snimaka. Metodom kolažiranja on dobija jedan začudanfoto-prizor koji nam se čini savremenim, ali opet, prema svim svojstvima, atributima i ikonografijiočigledno da su oni nastali mnogo ranije. Ta igra sa vremenom u jedinstvenom prostoru,Pražimovskog dovodi u red onih fotografskih poslenika kojima ona nije puko dokumentarističkobeleženje nekog stvarnog događaja već mogućnost da izrazi autorsku ekspresiju koja će izbećiverizam a u prvi plan izneti čistu kreativnu imaginaciju umetnika.Na ovoj izložbi pokazane su i pet fotografija u boji većeg formata u kojima Vojćeh Pražmovski radisa mnogim simbolima (krug, krst, apstraktna šara itd.) snimajući aranžirane prizore načinjene odrazličitih predmeta. U ovoj seriji radova dolazi do izraza njegova potreba da se bojom izrazi poputslikarskim sredstvom stvarajući gotovo pikturalne kompozicije u čistoj fotografskoj tehnici.Treća serija Pražimovskovih radova predstavljaju objekti načinjeni od starih fotografija koje je"upakivao" na različite načine i na kojima je intervenisao stvarajući proreze, dvostranu slikovitost,zamagljenost i zamućenost u boksu ispunjenog peskom itd. Dakle, u ovim radovima autor je otišaoponajdalje u procesu "eksperimentisanja" sa mogućnostima da fotografija ostane osnovni medijnjegovog rada ali da ona istovremeno bude i "opredmećena", da dobije trodimenzionalna svojstvakoja joj nisu primerena.Vojćeh Pražimovski očigledmo da spada u one aktivne, živo prisutne autore u fotografskom medijukoji ga razume kao "fotografiju proširenog polja" da parafraziramo Suzi Gablik. Njegovabeogradska izložba je upravo to pokazala: jedan krajnje oslobođeni autorski pristup koji dakakopoklanja dužnu pažnju fotografskom mediju ali istovremeno traži i nove mogućnosti koje ostaju ubliskoj povezanosti sa intencijama rada na otvorenim putevima nove kreativnosti.Totalno pomračenjeOd 1. avgusta gost u Centru za kulturnu dekontaminaciju bila je grupa ukrajinskih postavangardistakoji su izložbom Delimično pomračenje u Jugoslaviju doneli prve relevantne informacije oaktuelnim zbivanjima na tamošnjoj likovnoj sceni. Posle događaja stoleća - perestrojske i velikogpada (Berlinskog zida - simbola podeljene Evrope na zapadnoliberalnu u istočnokomunističku kojise u zemljama što neminovnost društvene i ekonomske tranzicije i uključenja u civilizovani svetdoživljavaju kao direktnu političku propast Starog kontinenta), pored svih opštih promena kojepolagano i postupno ali zasigurno zahvataju sve zemlje nekada iza gvozdene zavese odražavaju se i upolju kulture i umetničnog stvaralaštva. Jedan od tih stvaralačkih povetaraca koji duvaju sa Istoka,ovoga puta iz bivše Sovjetske republike Ukrajine, upravo iz jednog od njenih najvećih inajznačajnijih kulturnih centara - Odese, dopreo je posle Hrvatske, Francuske, Rusije, Švedske,Litvanije i do Jugoslavije potvrđujući pravilo da se sa ideološkim otvaranjem država stvarajuneophodni uslovi i za estetička otvaranja umetnosti.Izloženi radovi kreću se od klasičnog medija slikarstva (ulja i akrilika na platnu) do novihtehnologija u fotografiji, videu i instalacijama. Vasilij Rjabčenko spada u danas najpoznatijeukrajinske umetnike koji je izlagao na mnogim likovnim manifestacijama savremenog stvaralaštva usvetu (Danskoj, Francuskoj, Japanu, Nemačkoj, Poljskoj, Slovačkoj, Rusiji). Zbog izrazitogeklekticizma posmoderne slike mu se nalaze u mnogim javnim i privatnim kolekcijama u svetu. UBeogradu je prikazao dve: diptih Obala nenajavljenih ličnosti i Žrtva koja svojom prizornošćunovih divljih predstvaljaju adekvatan jezični odgovor na izazove najpluralističkije dekade uumetnosti XX veka. Tri sivo-bele slike Vladimira Kožuhara iz ciklusa Biti viđen ikonografskibrataju sa simbolima savremene tehničke civilizacije (roleri) iz naglašenu seksualnost koja jeiritirajuća s obzirom da se radi o infantima. Njega je stoga lako svrstati u transavangardu lokalnogkorita koji govori emancipovanim, nesputanim, čak bezobzirnim jezikom današnje civilizacije kojase, kao što je to uvek slučaj sa umetnišću koja nastaje na kraju veka (ovog puta i na krajumilenijuma) poprima i sasvim jasnu i nametljivu znakovitost dekadencije. Pet crno/belih fotografijaAleksandra Ševčuka pod nazivom Reanimacija imaju dvostruko značenje i cilj: s jedne strane oneiz memorije prizivaju pionire koji su upravo i stvarali modernu fotografiju (poput Štiglica, ili Kartje-Bresona) a sa druge očigledno da barataju sa nekim elementima aktuelne umetnosti kakvi su