Giáo án cả năm Sinh học Lớp 10 - 11 - 12 (2018-2019)

20
p
gen khác nhau thì số KG của QT tính:
n
r(r+
1)
Số kiểu gen = ;(r: số alen của gen, n là
2
số gen khác nhau).
→ Trên cơ thể SV có rất nhiều gen, trong đó có
các gen có nhiều alen nên số KG trong QT là rất
lớn → thể hiện sự đa dạng DT của quần thể.
* Hoạt động 2: tìm hiểu trạng thái cân bằng di
truyền của quần thể ngẫu phối
- GV: dẫn: Trong những đk nhất định, QT ngẫu
phối duy trì tần số các KG khác nhau một cách
không đổi và khi đó QT đạt trạng thái cân bằng di
truyền→ Vậy: Thế nào là trạng thái CBDT của
QT, để đạt trạng thái CBDT thì QT cần thỏa mãn
những điều kiện nào? Để biết được điều đó chúng
ta tìm hiểu sang mục 2.
- GV: Đưa ra ví dụ về quần thể ở trạng thái
CBDT và hướng dẫn HS phân tích.
VD : QT có cấu trúc di truyền :
P : 0,36AA+ 0,48Aa+0,16aa=1
(đk : ngẫu phối)
1. Tính tần số alen của QT .
2. Xác định cấu trúc di truyền của QT ở thế
hệ tiếp theo ?
- HS: tính được:
+ Tần số alen: p(A) =
0,6
0,2 + = 0,5
2
q(a) = 0,6 0,2 0,5
2 + =
+ F1 :0,36AA + 0,48Aa + 0,16aa =1
- GV: Giảng:
Như vậy sau 1 thế hệ ngẫu phối : thành phần
KG của QT ở thế hệ F1 so với P là không đổi.
GV : Trạng thái cân bằng di truyền như trên còn
được gọi là trạng thái cân bằng Hacđi- vanbec
Nhà toán học người Anh Hacdi và Bác sĩ người
Đức Vanbec, ngoài ra còn nhà di truyền học
người Nga độc lập nghiên cứu và tìm ra quy luật
+ Vậy em hãy nêu nội dung ĐL?
GV:Từ QL này cho ta biết tần số tương đối của
mỗi alen và kiểu gen có xu hướng không đổi qua
các thế hệ khi có sự ngẫu phối diễn ra
2. Trạng thái cân bằng di truyền của
quần thể :
a. Khái niệm trạng thái cân bằng di
truyền của quần thể :
VD : QT có cấu trúc di truyền :
P : 0,36AA+ 0,48Aa+0,16aa=1
(đk : ngẫu phối)
3. Tính tần số alen của QT .
4. Xác định cấu trúc di truyền của
QT ở thế hệ tiếp theo ?
Giải :
1. Gọi p, q lần lượt là tần số alen A và
alen a : ta có :
0,6
p(A) = 0,2 + = 0,5
2
q(a) = 0,6 0,2 0,5
2 + =
2. Giả sử tần số alen của giao tử đực và
giao tử cái như nhau, ta có :
Giao tử P :
đực (0,6A :0,4a) x cái (0,6A : 0,4a)
F1: 0,6 2 AA + 2.(0,6.0,4)Aa + 0,4 2 aa = 1
↔ 0,36AA + 0,48Aa + 0,16aa =1
↔ p 2 2pq q 2
→ Sau 1 thế hệ ngẫu phối : thành phần
KG của QT ở thế hệ F1 so với P là
không đổi.
*Định luật hacđi vanbec
Nội dung : trong 1 quần thể lớn , ngẫu
phối ,nếu không có các yếu tố làm thay
đổi tần số alen thì thành phần kiểu gen
của quần thể sẽ duy trì không đổi từ thế
hệ này sang thế hệ khác theo đẳng thức :
p 2 AA+ 2pqAa +q 2 aa=1