Giáo án cả năm Sinh học Lớp 10 - 11 - 12 (2018-2019)

15p
10p
vật đơn giản và yêu cầu HS: Nêu vai trò
của các bậc dinh dưỡng trong chuỗi thức ăn
trên? Sự tuần hoàn vật chất qua chuỗi thức
ăn trên là một phần trong chu trình vật chất
của hệ sinh thái.
Thế nào chu
trình vật chất?
HS: Nghiên cứu thông tin SGK và hình
41.1, thảo luận và trả lời.
GV: nhận xét, bổ sung hoàn thiện kiến
thức.
Hoạt động 2: Tìm hiểu một số chu trình
sinh địa hóa.
GV: Thực vật sử dụng nguồn cacbon dưới
dạng nào? Quan sát hình 44.2 cho biết bằng
những con đường nào cacbon đã đi từ môi
trường ngoài vào cơ thể sinh vật, trao đổi
chất trong quần xã và trở lại môi trường?
Có phải tất cả cacbon của quần xã sinh vật
được trao đổi liên tục theo vòng tuần hoàn
kín hay không? Vì sao?
HS: Nghiên cứu thông tin SGK và hình
44.2 trang 196 để trả lời.
GV: Nitơ trong khí quyển chiếm bao nhiêu
% thể tích? Thực vật có thể sử dụng nitơ
dưới những dạng nào? Nguồn nitrat trong
tự nhiên được hình thành do những nguyên
nhân nào?
HS: Nghiên cứu thông tin SGK trang 196,
197 và hình 44.3 để trả lời.
GV: Nhận xét, bổ sung.
GV: yêu cầu HS quan sát hình 44.4 và yêu
cầu: Mô tả chu trình nước trong thiên
nhiên? Nước trong thiên nhiên tồn tại dưới
những dạng nào? Nguyên nhân nào đưa
đến sự biến đổi trạng thái của nước và gây
ra sự vận động nước trong tự nhiên? Tại
sao nói chu trình nước đóng vai trò quan
trọng trong đời sống của sinh giới? Giải
thích tại sao lại nói nước mà con người sử
dụng không phải là nguồn vô tận?
HS: Nghiên cứu thông tin SGK trang
197,198 và những hiểu biết thực tế, thảo
luận nhóm và trả lời.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về sinh quyển.
GV:Sinh quyển là gì?
GV lưu ý cho HS: Sinh quyển không phải
là toàn bộ khí quyển, thủy quyển, thạch
quyển hợp lại mà chỉ bao gồm những nơi
có sinh vật sống trong các quyển đó.
chất) là chu trình trao đổi các chất trong
tự nhiên, theo đường từ môi trường ngoài
truyền vào cơ thể sinh vật, qua các bậc
dinh dưỡng rồi từ cơ thể sinh vật truyền
trở lại môi trường.
- Chu trình sinh địa hóa duy trì sự cân
bằng vật chất trong cơ thể.
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA
HÓA.
1. Chu trình cacbon.
- Cacbon là nguyên tố cần thiết cho mọi
sinh vật sống, là thành phần cấu tạo của
các chất sống.
- Cacbon đi vào chu trình dưới dạng
cacbonhidroxit (CO2). mong muốn của
nhân loại.
- Một số con đường luân chuyển cacbon:
Hình 44.2-SGK trang 196.
2. Chu trình nitơ.
- Nitơ chiếm khoảng 79% thể tích khí
quyển và là một khí trơ.
- Thực vật hấp thụ được nitơ dưới dạng
muối như muối nitrat (NO3 - ) và muối
amon (NH4 + )..
- Các muối trên được hình thành bằng các
con đường vật lí, hóa học và sinh học.
( Hình 44.3-SGK trang 196).
3. Chu trình nước.
- Cơ thể rất cần nước để sống và phát triển
thông qua quá trình trao đỏi nước không
ngừng giữa cơ thể và môi trường.
- Trong môi trường tự nhiên, do tác động
của nhiệt độ nước luôn vận động, tạo nên
chu trình nước toàn cầu để cung cấp cho
cơ thể sinh vật. Như nước từ mặt đất và
đại dương bốc hơi lên khí quyển tụ lại sau
đó lại mưa xuống lục địa và đại dương.
- Chu trình nước đóng vai trò quan trọng
trong việc điều hòa khí hậu hành tinh.
III. SINH QUYỂN.
- Sinh quyển gồm toàn bộ sinh vật sống
trong các lớp đất, nước và không khí của
trái đất.
- Sinh quyển bao gồm địa quyển, thủy
quyển, khí quyển.
- Sinh quyển được chia thành nhiều khu
sinh học, mỗi khu có những đặc điểm