Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

nengre noso-olo
nengre
1) znw. neger. SYN: krioro; blakaman.
2) bnw. Creools.
3) znw. man. Tranga nengre no de dape. Daar zijn
geen sterke mannen. VAR.: man-nengre.
4) znw. Sranan Tongo. A man disi e taki soso
nengre. Deze man spreekt alleen maar Sranan
Tongo. SYN: nengretongo.
nengredoro znw. ingang (naar achtererf). Meestal
een smalle doorgang van gebruikte zinkplaten.
nengregron znw. kostgrond. SYN: nyangron. ZIE:
gron.
nengrekondre znw. Afrika. SYN: Afrikakondre.
nengrenoto znw. sawarinoot. Caryocar nuciferum
(Caryocaraceae). Ook bekend als sawarinoto.
ZIE: noto.
nengre-oso znw. kleine erfwoning. SYN: prasi-oso.
nengre-oso sabi specifieke kennis van zaken
betreffende de Afro-Surinaamse cultuur.
nengre-oso siki bepaalde ziekteverschijnselen
waarvan men gelooft dat de oorzaak op cultureel
vlak ligt. SYN: nengresiki.
nengresiki znw. geestesziekte, psychische
aandoeningen die behandeld moeten worden
door een toverdokter. Datra dresi no e yepi
nanga nengresiki. Medicijnen van de dokter
helpen niet bij psychische aandoeningen. ZIE:
datrasiki. VAR.: nengre-oso siki.
nengretongo znw. Sranan Tongo. SYN: nengre.
nengre-uma znw. negerin. SYN: blaka-uma.
nesi znw. nest.
neti znw. tijd tussen zonsondergang en zonsopgang,
nacht. Den srudati lasi dri dei nanga tu neti ini
a busi. De soldaten waren drie dagen en twee
nachten verdwaald in het bos. A e teki neti meki
dei. Gezegde: Hij werkt dag en nacht (lett: hij
maakt van de nacht een dag.) Te neti yuru dan
birman nanga en frow lobi go teki wan koiri. De
buurman en zijn vrouw zijn gewend 's avonds
een wandeling te maken. ZIE TABEL BIJ: dei.
niri znw. nier.
nyan en niri ww. zich ergeren of storen aan iets.
no
1) bw. niet, geen. Mi no man kon tamara. Ik kan
morgen niet komen. No wan enkri sma kon tide.
Geen enkel persoon is vandaag gekomen.
2) tussenw. uitdrukking van ontkenning, nee, neen.
A: Yu o kon tamara? B: No, mi no o kon. A:
Kom je morgen? B: Nee, ik kom niet. VAR.: nono.
3) tussenw. vragend partikel waarop men een
bevestiging verwacht. A film ben span, no? De
film was spannend, hè?
4) tussenw. duidt verwondering aan. A: I yere tak' a
man dati dede? B: No! Fa a du dede? A: Heb je
gehoord dat die man is overleden? B: Echt
waar? Hoe is het gebeurd?
no wan telw. geen enkel, niet één. A no abi no wan
pikin. Ze heeft geen enkel kind. ZIE: noti.
102
no wan pe znw. nergens. ZIE TREFWOORD: presi.
no wan presi nergens. ZIE TREFWOORD: presi.
nofo telw. genoeg. A batra abi nofo watra. Er zit
genoeg water in de fles.
nofotron bw. dikwijls, vaak genoeg. Mi bari en
nofotron fu no waka nanga den boi dati. Ik heb
hem vaak genoeg gewaarschuwd om niet met
die jongens op te trekken.
noiti bw. nooit, nimmer. Noiti mi kisi ini mi prakseri
taki so wan sani bo psa. Ik had nooit kunnen
denken dat zoiets zou gebeuren.
noko znw. hoogste punt van een gebouw, nok, top.
nomo
1) bw. slechts, echter, maar. Mi go wan leisi nomo
na Nickerie. Ik ben slechts een keer naar
Nickerie geweest. VAN ENG: no more.
2) bw. echter, maar. Nomo di a bigin taki, a trawan
ati bron. Toen hij echter begon te praten, werd
de ander boos. SYN: dan1; ma2.
nomonomo bw. voortdurend, aldoor maar.
Nomonomo mi taki nanga a pikin fu a leri na
skoro. Ik zeg voortdurend tegen het kind dat ze
goed haar best moet doen op school. SYN:
dorodoro2.
nomru znw. nummer, getal.
nono tussenw. uitdrukking van ontkenning, nee,
helemaal niet. Wi o wroko tide te siksi yuru?
Nono, tamara baka. Zullen we vandaag tot zes
uur werken? Nee, morgen weer. Yu denki tak'
Anansi ben teki leri fu a sani disi? Nono. A no e
kba nanga a gridifasi fu en. Denk je dat Anansi
lering hieruit getrokken heeft? Helemaal niet!
Hij leert zijn gulzigheid niet af. ZIE: kwet'kweti.
noordsei znw. noord, het noorden. ZIE: zuidsei;
oostsei; westsei.
noso1 znw. neus. Mi noso e lon. Ik heb een loopneus
(lett: mijn neus loopt). ZIE: nosobonyo;
nosolinga; noso-olo.
bro noso ww. neus snuiten. A boi no sabi fu bro
en noso ete. De jongen kan zijn neus nog niet
snuiten.
broko noso ww. een heerlijk aroma verspreiden.
A broin bonki san birfrow bori tide broko mi
noso! De bruine bonen die de buurvrouw
vandaag kookte roken heel lekker.
hari noso
1) ww. de neus ophalen, snotteren. Fa a abi a
frikowtu, a e hari en noso heri dei. Omdat hij
verkouden is snottert hij de hele dag.
2) ww. de neus optrekken voor iets. Te wan sani no
fiti en ai, a e hari en noso. Als iets niet naar
haar zin is, trekt ze haar neus ervoor op.
noso2 bw. anders, of, indien niet. Yu no mus go
drape noso yu o kisi mankeri. Je moet daar niet
heen gaan anders krijg je een ongeluk.
nosobonyo znw. neusbeen.
nosolinga znw. neusring.
noso-olo znw. neusgat. VAR.: nos'oro.
Sranan Tongo - Nederlands Woordenboek