Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

makandra mandimandi
makandra
1) bw. samen. Carlo nanga Evert wroko makandra
tapu a boto. Carlo en Evert werken samen op de
boot.
2) vnw. elkaar. A sori leki den ben e libi switi
nanga makandra. Het leek erop dat ze prettig
met elkaar omgingen. Den brasa makandra. Ze
omhelsden elkaar.
3) ww. opschieten met anderen, optrekken,
bijvoegen, mengen. Fos'fosi den folku ini
Sranan no ben makandra nanga densrefi.
Vroeger konden de volkeren in Suriname niet
met elkaar opschieten. ZIE: bemui.
kon makandra ww. bij elkaar komen,
vergaderen. Ala satra den man e kon makandra
fu taki abra a wroko. Elke zaterdag komen de
mannen bij elkaar om over het werk te praten.
makasneki znw. bosmeester. Lachesis muta
(Crotalidae). Ook bekend als kapasisneki.
makriki bnw. eenvoudig, makkelijk, gemakkelijk,
gemakzuchtig. A stuka san mi e du no makriki.
De studie die ik volg is niet makkelijk. ZIE:
tranga; hebi. VAR.: kumakriki.
maksin
1) znw. magazijn, opslagplaats, depot.
2) znw. magazijn (van een geweer).
makti znw. macht, gezag. A sori leki lanti no abi
makti ini a kondre moro. Ala sma e du san den
wani. Het blijkt dat de regering geen gezag meer
in het land heeft. Iedereen doet wat hij wil.
malasi znw. melasse.
malata znw. mulat. ZIE: dogla; sambo; bonkoro.
malatakronto znw. half droge kokosnoot.
malengri
1) bnw. lichamelijk gebrek hebbend. A man disi abi
wan malengri finga. A lasi wan pisi di a ben e
kapu sowt'meti. Deze man heeft een verminkte
vinger. Hij is een kootje kwijtgeraakt toen hij
zoutvlees kapte. Boike no man prei gitara bika a
abi wan malengri finga. Boike kan geen gitaar
spelen omdat hij een verminkte vinger heeft.
2) ww. verminken, invalide maken. A man disi no
ben waka so, ma na oto malengri en. Deze man
liep eerst niet zo gebrekkig, maar hij is door een
auto aangereden en invalide geraakt.
malengrisma znw. invalide.
mama1 ['m·a] znw. moeder. GEBRUIK: de eerste
klinker wordt meestal niet uitgesproken. ZIE
TABEL BIJ: famiriman.
mama2 ['mam 'm∙a] bnw. zeer groot, ontzettend
veel, heel erg. Na mama moni a man ben abi na
en oso. Het was een aanzienlijk bedrag dat hij
in huis had. Di a aksi mi fu yepi en wai en dyari,
mi no ben ferwakti tak' na mama busi mi bo go
miti. Toen hij me vroeg hem te helpen zijn erf te
wieden, had ik niet verwacht dat ik zo'n
bosschage zou aantreffen. Fa a lawman e waka
e swai nanga a owru, a kan gi sma mama
92
mankeri! Zoals die gek met een houwer loopt te
zwaaien, kan hij iemand vreselijk verwonden.
GEBRUIK: Bij de uitspraak wordt nadruk gelegd op
beide medeklinkers. VAR.: mamma.
Mama Aisa znw. godin van de aarde (ze
manifesteert zich meestal als een vrouw). ZIE
TREFWOORD: Aisa.
mamabere znw. moeders buik, baarmoeder. Mi
nanga mi sisa de fu wan mamabere. Mijn zuster
en ik hebben één moeder (lett: zijn van één
moeders buik). VAR.: bere1.
mamafoto znw. hoofdstad.
mamafowru znw. kloek.
mamakerki znw. hoofdkerk.
mamanten ['m∙an teŋ] znw. morgen, 's morgens, 's
ochtends. Heri mamanten a weer ben masi en
fesi, ma now a opo pikinso. De hele morgen
was het weer betrokken, maar nu is het een
beetje opgeklaard. Mi e kan mi wiwiri
mamanten yuru fosi mi e go na doro. Ik kam
mijn haar 's morgens voordat ik naar buiten ga.
ZIE TABEL BIJ: dei.
mamma bnw. zeer groot, ontzettend veel, heel erg.
VAR.: mama2.
mampira znw. zeer kleine bloedzuigende mug,
steekvliegje, mampier (SN). Culicoides soorten
(Ceratopogonidae, O. Diptera).
man1
1) znw. man. TEGENHANGER: uma; frow.
2) znw. echtgenoot. TEGENHANGER: wefi.
man2 hulpww. in staat zijn, kunnen. Tide mi no man
meki a bangi gi yu, bika mi mu go na wroko. Ma
tamara mi o man. Vandaag ben ik niet in staat
om die bank voor je te maken omdat ik aan het
werk moet. Maar morgen kan ik het wel doen.
ZIE: kan1.
man3 tussenw. uitroep van verveeldheid of afkeer.
Man! Mi ben mu wakti heri mamanten fosi den
ben naki a stampu gi mi. Nou, ik moest de hele
morgen wachten voordat ik een stempel kreeg.
-man achtervg. In samengestelde woorden wordt het
gebruikt om een persoon aan te duiden die is of
doet wat aangegeven wordt door het eerste deel
van het woord. b.v. fufuruman (stelen-persoon)
'dief', gronman (grond-persoon) 'landbouwer',
bereman (zwanger-persoon) 'zwangere vrouw',
breniman 'blinde', guduman 'rijkaard'.
manari znw. vierkante, gevlochten zeef.
man-ati znw. moed. SYN: dek'ati.
mandi ww. boos zijn, boos worden. Mi pikin brada
mandi di mi taigi en taki a no mu kon nanga en
susu ini a oso. Mijn broertje was boos toen ik
hem erop wees dat hij niet met zijn schoenen
aan naar binnen mocht. GEBRUIK: minder sterk
dan ati bron. ZIE: ati bron BIJ ati1.
mandimandi znw. onenigheid, jaloersheid. A
konmakandra tapu nanga wan mandimandi. De
vergadering eindigde in onenigheid. ZIE: trobi;
Sranan Tongo - Nederlands Woordenboek