Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

de woordsoorten in het Nederlands vermeld. De grammatica van het Sranan Tongo is anders dan die
van het Nederlands en heeft een eigen structuur en zinsdelen. Een volledige beschrijving van de
grammatica valt echter buiten het kader van deze inleiding. De woordsoort die achter het
hoofdtrefwoord staat, is wat een spreker van het Nederlands nodig heeft om te begrijpen hoe het
woord wordt gebruikt of hoe hij een gedachte in het Nederlands zou uitdrukken.
De betekenissen en voorbeeldzinnen
Na de woordsoort volgt de betekenis of een korte verklaring in het Nederlands. Vele woorden hebben
uiteenlopende betekenissen, maar er is wel verband tussen die betekenissen. Zo kan bijvoorbeeld plata
‘plat’ betekenen, maar ook ‘ondiep’ of ‘dun.’ Als er verschillende, maar verwante betekenissen van
een woord bestaan, worden deze door nummers aangeduid met de vermelding dat het woord op
meerdere manieren kan functioneren.
Een korte weergave van de betekenis van een woord in een andere taal doet meestal te kort aan de
reikwijdte van de betekenis van dat woord. Om te laten zien hoe een trefwoord op verschillende
manieren wordt gebruikt, staat bij de meeste hoofdtrefwoorden een voorbeeldzin met een Nederlandse
vertaling. Omdat de namen van planten en dieren zelfs binnen een bepaalde taal kunnen verschillen
zijn de Latijnse namen vermeld om de juiste soort aan te geven.
Verwijzingen
De verschillende verwijzingen maken de lezer attent op woorden waarvan de betekenis samenhangt
met die van het trefwoord. Deze omvatten: afwijkende vormen (bijv. dyonsro en dyonsno ‘spoedig’),
antoniemen (tegenstellingen zoals faya ‘heet’ en kowru ‘koud’), synoniemen (woorden van gelijke
betekenis zoals owru ‘oud’ en grani ‘bejaard’), vrouwelijk en mannelijk (bijv. de mannelijk
tegenhanger van kaw ‘koe’ is bulu ‘stier’), en algemeen tegenover specifiek (bijv. kloru ‘kleur’ is
algemeen tegenover het specifieke redi ‘rood’, blaw ‘blauw’ of geri ‘geel’). Als een woord deel
uitmaakt van een woordpaar, wordt ook de tegenhanger genoemd (bijv. peiri ‘pijl’ en bo ‘boog’). Dan
is er nog het woord ZIE, dat de gebruiker verwijst naar woorden waarvan de betekenis samenhangt met
die van het trefwoord zonder te passen in een van de bovengenoemde categorieën. Tenslotte kan er
verwezen worden naar een lijst van woorden waarvan de betekenissen met elkaar verwant zijn.
Etymologie
In enkele gevallen is aangegeven uit welke taal een woord afkomstig is. Soms helpt dit om het
ontstaan van homoniemen te verklaren. Zo komt het woord kaw1 ‘koe’ van het Engelse woord cow,
terwijl kaw2 ‘kauwen’ uit het Nederlands komt.
Subtrefwoorden
Dikwijls krijgt het trefwoord in combinatie met bepaalde andere woorden een heel eigen betekenis, of
de hele uitdrukking heeft een bepaalde betekenis. Deze woorden staan vet gedrukt in combinatie met
een herhaling van het trefwoord.
Nederlandse woordenlijst
Achter in het woordenboek is een Nederlandse woordenlijst toegevoegd om de spreker van het
Nederlands in staat te stellen bepaalde woorden of begrippen in het eerste deel van het woordenboek
op te zoeken. Achter het Nederlandse woord staat de woordsoort en een of meer Sranan Tongo
woorden. Voorbeeld:
veranderen ww. drai; kenki
Sommige Nederlandse woorden kunnen op meer dan een manier worden gebruikt. Daarom wordt de
lezer aangeraden om elke Sranan Tongo betekenis op te zoeken in het eerste deel van het
woordenboek om te bepalen in welke contekst de Sranan woorden gebruikt worden.
Sranan Tongo – Nederlands Woordenboek 5