Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

akayesi bangi
TEGENHANGER: mofoyari.
bakayesi znw. plaats achter het oor.
bakba znw. bacove (SN), banaan. Musa soorten
(Musaceae). SPEC: aprabakba; banabakba;
ingibakba; pikinmisi-finga bakba; sukrubakba.
ZIE: bana.
bakba wenkri znw. duid een rommel of wanorde
aan. Boi, i no kan kon olati yu wani na wroko.
Dya a no wan bakba wenkri. Jongen, je kunt
niet aan het werk komen wanneer je maar wilt.
Het is hier geen janboel. (In het Surinaams
Nederlands zeggen ze bakovewinkel).
baki znw. houten bak. Tomati kon bunkopu. Den e
seri feifi golu wan baki. Tomaten zijn goedkoop
geworden. Eén bak kost maar vijf gulden. ZIE:
kisi1.
bakra
1) znw. iemand van Nederlandse afkomst.
2) znw. een blanke.
3) znw. hoge ambtenaar, machthebber (b.v. politie,
rechter). No tyari mi go na bakra anu! Breng
me niet naar de hoge ambtenaren. Den bigi
bakra fu kondre. De hoge pieten van het land.
GEBRUIK: Uit de koloniale tijd, toen de blanken de
meeste hoge posities in het land bekleedden. Het
wekt negatieve gevoelens op. ZIE: lantiman.
bakra fasi bw. op zijn Hollands. Un o du en tapu
un eigi fasi, noso tapu bakra fasi? Doen we het
op onze eigen manier, of op zijn Hollands?
bakrakawfrei znw. witte daasvlieg. (Tabanidae, O.
Diptera).
bakrakondre znw. Nederland, maar het kan ook op
heel Europa duiden. SYN: Ptata1.
Bakratongo znw. Nederlandse taal.
bakri ZIE TREFWOORD: bakriman.
bakriman znw. bakker. VAR.: bakri.
bakri-oso znw. bakkerij. Yu mus go fruk'fruku na
bakri-oso fu feni brede. Je moet heel vroeg naar
de bakkerij gaan om brood te vinden.
bakru
1) znw. spook, een soort geest (Hij wordt uitgebeeld
als een korte man met een groot hoofd).
ALGEMEEN: takrusani. ZIE: leba; yorka.
2) ww. branden van verlangen, begerig zijn naar
iets. A man bakru fu rei oto. De man wil
dolgraag auto rijden.
baksis znw. toegift, extraatje. Di mi bai a ipi fisi, a
man poti tu baksis na en tapu. Toen ik het
hoopje vis kocht, gaf de man me er twee bij als
toegift.
balata1
1) znw, bnw. rubber.
2) znw. wit sap van de bolletrieboom, rubbersap.
balata2 ZIE TREFWOORD: baleta.
1) znw. bullepees.
2) ww. iemand met een bullepees slaan.
balatabon znw. bolletrieboom. Den e bori a merki
fu a balatabon fu meki balata. Men kookt het
sap van de bolletrieboom om rubber te maken.
balataman znw. rubbertapper.
baleta
1) znw. bullepees.
2) ww. iemand met een bullepees slaan. Den
skowtu balata den fufuruman. De agenten
hebben de dieven met de bullepees geslagen.
VAR.: balata2.
bambam-maka znw. palmsoort. Desmoncus
soorten (Palmae). ZIE: palmbon.
bami znw. gerecht bestaande uit mie, vlees en
groente.
bana znw. kookbanaan (is minder zoet dan de
bacove en wordt gekookt, gebakken of
geroosterd). Musa soorten (Musaceae).
bakabana znw. gebakken kookbanaan.
ger' bana znw. half rijpe kookbanaan (Is net geel
geworden en nog hard). Ger'bana wordt
gebruikt voor het bereiden van her'heri en chips.
grit'bana supu znw. soep gemaakt met geraspte
onrijpe kookbanaan.
grun bana znw. groene kookbanaan. Grun bana
kan zowel gekookt als geroosterd gegeten
worden. Hij kan ook geraspt worden voor de
bereiding van tonton en grit'bana supu. Hij
wordt ook gedroogd en gemalen tot
bananenmeel.
lep' bana znw. rijpe kookbanaan. (Wordt gebruikt
om bakabana te maken).
los'bana znw. groene kookbanaan geroosterd op
houtskool.
banabakba znw. de grootste bacovensoort. Deze is
minder zoet dan de kleinere soorten. Musa
soorten (Musaceae). ZIE: bakba.
banabeki
1) znw. geelrugbuidelspreeuw. Cacicus cela
(Icteridae).
2) znw. roodstuitbuidelspreeuw. Cacicus
haemorrhous (Icteridae). Ook bekend als redibanabeki.
banabon znw. bananenboom.
banalew znw. een slappe vilten hoed.
banawatra znw. vocht van de stam van een
bananen- of een bacovenboom (n.b. het sap
geeft hardnekkige vlekken). Odo: Mama mofo
na banawatra. Spreekwoord: Uitspraken van
moeders komen altijd uit (m.a.w. ze zijn
onuitwisbaar).
banban znw. een slanke, lichtgekleurde zeevis die
zeer smakelijk is. Cynoscion acoupa
(Sciaenidae). Hij wordt soms sekubi genoemd.
bangi1 znw. bank, zitbank. Odo: Temreman oso no
abi bangi. Spreekwoord: In het huis van de
timmerman staat geen zitbank. (d.w.z. Wat je
zelf goed kunt, doe je meestal voor anderen.)
bangi2 znw. zandbank.
bangi3 znw. handelsbank, geld bank. Mi e go broko
mi moni na bangi. Ik ga mijn geld bij de bank
Sranan Tongo - Nederlands Woordenboek
21