Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

lukuman makamaka
Suma o luku den pikin gi mi? Wie gaat op mijn
kinderen passen? Luku bun! Kijk uit! / Pas op! /
Voorzichtig!
koti wan luku ww. diagnose van een toverdokter.
Fa a birfrow masra siki heri yari, a no man
moro, a lon go koti wan luku. De man van mijn
buurvrouw was al het hele jaar ziek. Ze kon het
niet meer aanzien en is een toverdokter gaan
raadplegen.
luku bun tussenw. misschien. A: Pe a brede fu mi
de? B: Luku bun, na Jake gwe nanga en. A:
Waar is mijn broodje? B: Misschien is Jake
ermee vandoor gegaan. Fa mi skin firi so
anga-anga tide? Luku bun, wan griep e freiri
mi? Waarom voel ik me zo lusteloos vandaag?
Zou het kunnen dat ik griep te pakken heb?
SYN: kande.
Luku dya! tussenw. alstublieft (als men iemand
iets aanreikt).
lukuman znw. ziener, magieër, toverdokter,
waarzegger. ZIE: bonuman; wisiman.
lumpia znw. loempia.
lun znw. room. Fosi den buru seri a merki, den e
puru a lun. Voordat de boeren de melk
verkopen, halen ze de room eraf.
luru ww. loeren op, beloeren, in de gaten houden. A
m'
1) vnw. afkorting van mi.
2) hulpww. afkorting van musu1.
Ma1 aanspr.vorm. moeder. GEBRUIK: wordt gebruikt
o.a. in volksverhalen en om oudere vrouwen aan
te spreken. ZIE: Sa1; Ba1; Tata; Pa. ZIE TABEL BIJ:
famiriman.
ma2
1) vw. maar (tegenstelling), echter. Tide mi no man
yepi yu nanga wroko, ma tamara mi man.
Vandaag kan ik je niet helpen met het werk,
maar morgen wel. VAN NL: maar.
2) vw. wordt gebruikt als aandachttrekker aan het
begin van nieuwe informatie in een verhaal.
Josef teki en wefi Maria fu go nanga en na
Betlehem. Ma Maria ben abi bere. Jozef ging
samen met zijn vrouw Maria naar Betlehem.
Maar Maria was zwanger. ZIE: dan1; ne; so; we;
now.
mahonibon znw. mahonieboom. Swietenia
mahagoni (Meliaceae).
mai1
1) ww. maaien. Wan man e kon ala tu wiki fu mai a
grasi. Een man komt om de twee weken om het
grasveld te maaien.
2) ww. maaien. Fosi den ben mai den gron nanga
babun-nefi, ma now den e du en nanga combine.
Vroeger maaide men de velden met een sikkel,
M - m
puspusi e luru a moismoisi. De poes loert op de
muis. VAN NL: loeren.
lus'bere znw. diarree, buikloop.
lusu
1) bnw. los. A skrufu fu a doro disi lusu. De schroef
van deze deur zit los. ANT: tai1.
2) ww. losmaken. Lusu a amaka gi mi. Wil je de
hangmat even voor me losmaken?
3) ww. loslaten, in vrijheid stellen. Di den skowtu si
taki a man no du noti, den lusu en. Toen de
politie zag dat de man onschuldig was, werd hij
in vrijheid gesteld.
4) ww. vertrekken, van wal steken. Tamara a boto
o lusu neigi yuru. Morgen zal de boot om negen
uur vertrekken.
5) ww. uit elkaar halen, demonteren. Fu krin a gon
bun yu mu lusu en fosi. Om een geweer goed
schoon te maken, moet je het eerst uit elkaar
halen.
lusu a bal (sport) de bal een harde trap geven,
naar het doel schieten (b.v. voetbal, basketball).
lusu wan schot een kogel afschieten.
lusu futu dansen. ZIE TREFWOORD: futu.
lusumbe znw. duizendpoot. (Kl. Diplopoda).
maar nu gebeurt dat met een combine.
mai2 znw. benaming voor een oudere Hindoestaanse
vrouw. ZIE: babun2; kuli.
Maisa znw. godin van de aarde (ze manifesteert zich
meestal als een vrouw). ZIE TREFWOORD: Aisa.
maka
1) znw. doorn, stekel. Te yu e piki rowsu, yu mu
luku bun taki den maka no sutu yu. Als je rozen
plukt, moet je oppassen dat de dorens je niet
steken.
2) znw. angel, stekel.
maka-alata znw. stekelrat. Proechimys guyannensis
(Echimyidae).
makabon znw. doornstruik.
makadroifi znw. matrozendruif (een stekelige
struik met witte bloemen, de vrucht is rood en
eetbaar)). Solanum stramonifolium
(Solanaceae).
makakapasi znw. bepaald soort gordeldier.
Dasypus kappleri (Dasypodidae). ZIE: kapasi.
makamaka
1) znw. doornstruik. A sneki e kibri ini a
makamaka. De slang verschuilt zich in de
doornstruik. SYN: makabon.
2) bw. doornachtig, vol doornen. Luku bun! A grasi
disi makamaka. Let op! Dit onkruid zit vol
doornen.
Sranan Tongo - Nederlands Woordenboek
91