Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

flaw fosten
flaw
1) bnw. flauw, bewusteloos, bezwijmd. Di a wagi
naki a boi, a ben didon flaw wan yuru langa.
Toen de auto die jongen had aangereden, was hij
een uur lang bewusteloos.
2) ww. slap hangen. Te a son opo hei den bromki e
flaw. Als de zon hoog staat, hangen de bloemen
slap.
fadon flaw ww. flauwvallen, bezwijmen. A skreki
taki a fadon flaw. Hij schrok zodanig dat hij
flauwviel.
flèi ['flɛⁱ] ww. bliksemsnel handelen. Di den pikin si
den m'ma e kon, den flèi go wasi den dot'sani.
Toen de kinderen hun moeder zagen aankomen,
vlogen ze weg om de afwas doen.
flit
1) znw. spuitbus (van insekticide), flitspuit. Mi o leti
wan maskitakandra, bika mi no abi flit. Ik zal
een muskietenkaars aansteken want ik heb geen
flitspuit. Etym: een oude merknaam voor
insekticide.
2) znw. vloeibare insekticide. A flit disi bun gi mira
nanga maskita. Deze insekticide is werkzaam
tegen mieren en muskieten.
3) ww. spuiten, flitten (SN). Flit den mira. Spuit de
mieren dood (met insekticide).
4) ww. wordt gebruikt voor iemand die met spetters
spreekt. Tya wan prasoro! A man dati e flit te a
e taki. Neem een paraplu mee! Die man sproeit
als hij spreekt.
fluku
1) ww. vervloeken. Di a frow no feni san a ben
suku, a bigin fluku. Toen de vrouw niet vond
waarnaar ze zocht begon ze te vloeken. ZIE: wisi;
kosi1. VAR.: fruku2.
2) znw. vloek. A oso disi abi wan fluku. Er rust een
vloek op dit huis. VAN NL: vloek.
fo telw. vier. ZIE TABEL BIJ: nomru.
di fu fo rangtelw. vierde.
fo-ai-awari znw. vieroog opossum (zo genoemd
omdat hij een lichte scherp begrensde vlek
boven elk oog heeft). Metachirops opossum
(Didelphidae). ZIE: awari.
fodewroko znw. donderdag. ZIE TABEL BIJ: wiki1.
fokanti
1) bnw. vierkant.
2) znw. vierkant. ZIE: faki.
fokofoko znw. longen.
folku znw. volk, bevolkingsgroep. A president mus
dini a folku, ma a man disi e suku en eigi bun
nomo. De president moet het volk dienen, maar
deze man zoekt alleen zijn eigen voordeel.
Fos'fosi den folku ini Sranan no ben makandra
nanga densrefi. Vroeger konden de volkeren in
Suriname niet met elkaar opschieten. SYN: pipel.
fon
1) ww. zwepen, rammelen, slaan, verslaan,
afranselen. A mama fon a pikin, bika a hogri.
54
De moeder heeft het kind afgerammeld omdat
ze stout was. ZIE: naki; wipi.
2) ww. stampen. Yu e fon a aleisi fu puru a buba.
Je stampt de rijst om het kaf te verwijderen.
SYN: stampu1.
fon nanga mofo overbluffen, door grootspraak
iemand tot zwijgen brengen. ZIE TREFWOORD:
mofo.
fonfon znw. pak slaag, slaag, afranseling. A frow kisi
fonfon fu a man. De vrouw heeft een pak slaag
van de man gehad.
fonsu znw. fonds, geld verzameld voor een bepaald
doel.
forku znw. vork. ZIE: spun; nefi.
foroisi znw. voorkamer, woonkamer, voorzaal (SN).
fos'fosi bw. vroeger, eerder. Fos'fosi mi ben go furu
na strati. Ma now di mi trow, mi no e go na
strati someni moro. Vroeger ging ik veel de
straat op. Maar nu ik getrouwd ben, ga ik niet
zoveel meer uit.
fos'fosi sani znw. eerste vaardigheden,
grondbeginselen. A ben de wan bun temreman.
Ma baka di a kisi wan mankeri, a ben mus leri
den fos'fosi sani fu a wroko baka. Hij was een
goede timmerman. Maar nadat hij een ongeluk
gekregen had, moest hij de basisbeginselen van
het werk weer aanleren.
fosi
1) rangtelw. eerst(e). Mi na a fosi pikin fu mi mama.
Ik ben het eerste kind van mijn moeder. ANT:
laste; kriboi.
2) vw. voordat. Fosi mi go drape, mi mus du wan
sani. Voordat ik daarnaar toe ga, moet ik eerst
iets doen. ANT: baka di.
3) bw. vroeger. Fosi mi ben waka nanga futu go na
skoro. Vroeger ging ik te voet naar school. A no
e du den sani moro san a ben lobi du fosi. Hij
doet de dingen niet meer die hij vroeger graag
deed. ANT: now; nownow.
dan fosi vw. toen pas. Di mi frow gwe libi mi, dan
fosi mi kon ferstan tak' sani no ben waka bun ini
a trowlibi. Toen mijn vrouw me verlaten had,
toen pas besefte ik dat het niet goed ging in ons
huwelijk.
fosi dati bw. voordien, daar voor, eerder. A dei
dati den tu man tron mati. Ma fosi dati den ben
libi leki feyanti nanga densrefi. Op die dag
werden de twee mannen vrienden. Maar daar
voor leefden ze in vijandschap met elkaar.
fosiwan znw. eerste, voorste. Hesdie kon leki
fosiwan. Baka dati Ernie doro. Hesdie kwam als
eerste. Daarna kwam Ernie. ANT: lastewan;
kriboiwan.
fosten [fos 'teŋ]
1) bw. vroeger, eerder, lang terug. Fosten yu ben
kan bai kasababrede fu wan sensi wan. Vroeger
kon je cassavebrood kopen voor één cent per
stuk. SYN: fosi.
Sranan Tongo - Nederlands Woordenboek