Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

esrede fas'fasi
espresi fu den sma kan meki dyugudyugu. Hij
zei dat opzettelijk zodat de mensen in oproer
zouden komen.
esrede bw. gisteren. ZIE TREFWOORD: esde.
ete bw. nog. So lati un de, dan a no kon na oso ete.
fa1
1) vrag.vnw. hoe, op welke wijze, maar soms ook
wat of waarom. Fa yu e meki boyo? Hoe maak
je boyo? Fa wi e go du now? Wat gaan we nu
doen? (lett: Hoe gaan we...?) Fa i no go na
skoro tide? Waarom ben je vandaag niet naar
school gegaan? (van: Hoe komt het dat je...)
VAR.: ofa.
2) bw. hoe. Mi no sabi fa yu e meki boyo. Ik weet
niet hoe je boyo maakt.
Fa? Hoe gaat het? GEBRUIK: Informele groet.
mi na ala fa het maakt me niets uit. A: San wi o
nyan? Her'heri noso moksi aleisi? B: Mi na ala
fa. A: Wat zullen we eten? Her'heri of moksi
aleisi? B: Het maakt me niets uit.
a no de nanga wan fa het is geen verplichting. I
kan rei mi go na skoro? Ma a no de nanga wan
fa, yèrè. Kan je me naar school brengen? Maar
het is geen verplichting, hoor.
fa2
1) vw. zodra, direct, nadat, nauwelijks. Fa un doro
un bigin wroko. Direct nadat we aankwamen,
gingen we aan de slag. ZIE: baka di.
2) vw. aangezien, omdat. Fa tamara na wan
feistedei, den man kenki a skoro yuru.
Aangezien morgen een feestdag is, hebben ze
de schooltijd gewijzigd. ZIE: bika; fu di.
fa a no fa
1) vw. ondanks, hoewel. Fa a no fa mi bari a
meisje, toku a teki waka nanga a boi. Ondanks
dat ik dat meisje gewaarschuwd heb, gaat ze
toch met die jongen om. VAR.: ala fa; aladi;
awinsi fa.
2) vw. hoe dan ook, toch. Ala sani kon diri. Fa a no
fa wi e nyan ete. Alles is duur geworden. Maar
hoe dan ook eten we nog.
fadon
1) ww. vallen. A boi fadon kmopo fu a bon, dan a
broko en anu. De jongen viel uit de boom en
brak zijn arm.
2) ww. laten vallen, morsen. Moismoisi beti wan
olo ini a saka, dat' meki a pesi fadon na gron.
Muizen hebben een gat in de zak geknaagd,
daarom is de pesie op de vloer gevallen. No drai
so tranga ini a kan. Yu o meki kofi fadon tapu a
tafra. Roer niet zo hard in de kan, anders mors
je koffie op de tafel.
fadon flaw flauwvallen, bezwijmen. ZIE TREFWOORD:
flaw.
48
F - f
Het is al zo laat en hij is nog niet thuis
gekomen.
ete wan leisi weer, nog een keer. ZIE TREFWOORD:
leisi2.
fakansi znw. vakantie. A nyan fakansi na
bakrakondre. Hij genoot zijn vakantie in
Nederland.
faki znw. vak. Te yu kba leisi, dan yu mu luku sortu
wan fu den bun, dan yu poti wan kroisi ini a
faki. Als je het gelezen heb, moet je nagaan wat
goed is en een kruisje zetten in het juiste vakje.
fala1 ww. omhakken, vellen. Den man fala a bigi
kankantri bon. De mannen hebben de grote
(wilde) kapokboom geveld. Odo: Pikin aksi e
fala bigi bon. Spreekwoord: Klein maar dapper.
(lett: Kleine bijlen vellen grote bomen.)
fala2 ww. eb worden. A watra o fala. Het wordt eb.
ANT: frudu. ZIE: saka2.
falawatra znw. eb, laagtij. Now na falawatra un de.
Het is nu eb. ANT: fruduwatra.
falsi bnw. vals, nep, onecht. GEBRUIK: Wordt meer als
kerktaal beschouwd. In de dagelijkse omgang
zegt men gewoon vals.
famiri
1) znw. familie, gezin. Di omu dede dan a heri
famiri ben kon na a dede-oso. Toen oom
gestorven was, kwam de hele familie op
rouwbezoek.
2) znw. familielid, relatie. Mi e go luku wan famiri
na Nickerie. Ik ga een van mijn familieleden in
Nickerie bezoeken. ZIE: ososma.
famiriman znw. familielid, relatie.
fanga ww. vangen.
fanowdu bnw. nodig. Na wan sani nomo de
fanowdu. Er is maar één ding nodig.
abi fanowdu ww. behoeven, nodig hebben. A
pikin abi rostu fanowdu. Het kind heeft rust
nodig.
du fanowdu ww. het uitoefenen van bepaalde
rituele handelingen in de winti godsdienst.
fanowdu sani znw. benodigdheden bij het
uitoefenen van rituele handelingen in de winti
godsdienst.
fara bnw. ver. Mi pikin no abi fu waka fara go na
skoro, bika a skoro de krosbei. Mijn kind hoeft
niet ver naar school te lopen want de school is
dichtbij. ANT: krosbei.
farawe bw. ver, erg ver, verweg. ANT: krosbei.
fas'fasi
1) ww. betasten. Let' na ini kerki a boi e fas'fasi a
pikin. Zelfs in de kerk betast de jongen het
meisje. ZIE: fir'firi.
2) ww. regelmatig vast blijven zitten. Yu no mu
Sranan Tongo - Nederlands Woordenboek