Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International
Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International
Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dedebonyo den<br />
<strong>fu</strong> mi dede. Sinds ik een beroerte heb gehad, is<br />
mijn arm verlamd.<br />
3) bnw. saai. A: Fa <strong>fu</strong> a dansi <strong>fu</strong> esde? B: A presi<br />
ben dede. A: hoe was het feest gisteren? B: Het<br />
was saai.<br />
dedebonyo znw. geraamte, dood bot.<br />
dedeboskopu znw. overlijdensbericht.<br />
dede-ede [de 'de∙ de] znw. doodskop.<br />
dedekisi znw. doodskist.<br />
dedekondre znw. dodenrijk.<br />
dedeman znw. dode.<br />
dede-oso znw. dodewake, rouwbeklag dat wordt<br />
gehouden bij het huis van de overledene totdat<br />
deze begraven wordt. ZIE: aitidei.<br />
dedeskin znw. lijk, kadaver. Den famiri bari krei di<br />
den poti a dedeskin ini a olo. De familie barstte<br />
in tranen uit toen men het lichaam in de groeve<br />
neerliet.<br />
dedesma znw. dode.<br />
dedesribi znw. diepe slaap.<br />
dedestra<strong>fu</strong> znw. doodstraf. Krutubakra gi a man<br />
dedestra<strong>fu</strong> <strong>fu</strong> di a kiri wan skowtu. De rechter<br />
heeft de man tot de doodstraf veroordeeld<br />
omdat hij een agent heeft vermoord.<br />
dedewagi znw. lijkwagen.<br />
dedewan znw. dode.<br />
dedewatra znw. lijkvocht.<br />
dedeyuru znw. doodsuur, laatste levensuur.<br />
degedege<br />
1) ww. wankelen, wankel staan. A wan sei <strong>fu</strong>tu <strong>fu</strong> a<br />
tafra syatu, dat' meki a e degedege. Een poot<br />
van de tafel is te kort, daarom staat hij wankel.<br />
2) ww. twijfelen, wijfelen. E<strong>fu</strong> yu sabi tak' na disi<br />
yu mus du, dan yu mus du en. No degedege<br />
moro langa. Als je zeker weet dat je dit moet<br />
doen, doe het dan. Twijfel niet langer. VAR.:<br />
degredegre.<br />
degredegre ww. twijfelen, wijfelen. ZIE TREFWOORD:<br />
degedege.<br />
dei znw. dag. VAN ENG: day.<br />
bigibigi dei znw. klaarlichte dag.<br />
tra dei bw. onlangs, laatst. Tra dei di mi ben go na<br />
wowoyo, mi lasi mi portmoni. Laatst toen ik<br />
naar de markt ging, heb ik mijn portemonnee<br />
verloren.<br />
a tra dei <strong>fu</strong> en bw. de volgende dag. Di mi yere<br />
tak' a sani e seri moro bunkopu drape, mi go a<br />
tra dei <strong>fu</strong> en. Toen ik hoorde dat het daar<br />
goedkoper was, ging ik de dag daarop er<br />
naartoe.<br />
wan dei bw. eens, op een dag, een keer. Wan dei<br />
yu o si tak' mi abi leti. Eens zal je zien dat ik<br />
gelijk heb. Wan dei di Anansi ben e waka ini a<br />
busi, a miti Sekrepatu. Eens toen Anansi door<br />
het bos liep, ontmoette hij de schildpad. Mi o<br />
kon luku yu wan dei. Ik zal je op een dag<br />
komen bezoeken.<br />
<strong>Sranan</strong> <strong>Tongo</strong> - Nederlands Woordenboek<br />
TABEL 1: Delen van de dag<br />
musudei voor zonsopgang<br />
mamanten 's morgens<br />
brekten ongeveer 1 uur 's middags<br />
bakadina 's middags<br />
bakabreki 's middags<br />
mofoneti vooravand (ongeveer 6 uur)<br />
mindrineti middernacht<br />
deiten overdag<br />
neti 's avonds, 's nachts<br />
deibrede znw. dagelijks brood. A e waka e suku<br />
wroko ala sei, nomo <strong>fu</strong> a kan feni en deibrede.<br />
Hij loopt overal rond op zoek naar werk om zo<br />
aan zijn dagelijks brood te komen.<br />
deibuku znw. dagtekstboek van de Evangelische<br />
Broedergemeente.<br />
deigri znw. degen, floret.<br />
deimoni znw. dagloon. A deimoni san Savitri e kisi<br />
no sari <strong>fu</strong> gi den pikin <strong>fu</strong> en nyanyan. Het<br />
dagloon van Savitri is niet genoeg om haar<br />
kinderen te voeden.<br />
deinen znw. Naam gegeven aan een kind afhankelijk<br />
van de dag waarop het geboren is. (Die naam<br />
wordt gebruikt bij rituelen.). ZIE: nen.<br />
TABEL 2: Deinen<br />
Dag van geboorte Vrouwelijk Mannelijk<br />
zondag (sonde) Kwasiba Kwasi<br />
maandag (munde) Adyuba Kodyo<br />
dinsdag (tudewroko) Abeniba Kwamina<br />
woensdag (dridewroko) Akuba Kwaku<br />
donderdag (fodewroko) Yaba Yaw<br />
vrijdag (freida) Afiba Kofi<br />
zaterdag (satra) Amba Kwami<br />
deiten znw. overdag. ZIE TABEL BIJ: dei.<br />
deiwortu znw. dagtekst, dagopening.<br />
dek'ati znw. moed, durf, lef. Yu mus abi dek'ati <strong>fu</strong><br />
psa a sula dati. Je moet wel lef hebben om over<br />
die stroomversnelling te gaan. SYN: man-ati. ZIE:<br />
lasi ati.<br />
deki<br />
1) bnw. dik. ANT: mangri. ZIE: fatu1. VAN NL: dik.<br />
2) bnw. gezwollen, opgezet. Esde mi drai mi <strong>fu</strong>tu,<br />
dat' meki a deki tide. Gisteren heb ik mijn enkel<br />
verstuikt, daarom is hij vandaag gezollen. SYN:<br />
sweri2.<br />
dem lidw, vnw. variant van den. GEBRUIK: kerktaal.<br />
den1 pers. vnw. 3de pers. meerv. (zij, hen, hun); bez.<br />
vnw. (hun). Di den man gwe na den kondre<br />
baka, den taki <strong>fu</strong> <strong>Sranan</strong>. Toen de mensen in<br />
hun land teruggekeerd waren, spraken zij over<br />
Suriname.<br />
den2 bep. lidw. meerv. Den tu pikin <strong>fu</strong> mi lobi <strong>fu</strong><br />
nyan bami. Mijn twee kinderen houden van<br />
bami (lett: De twee kinderen van mij...). ZIE: a2;<br />
wan2; wantu.<br />
37