30.08.2013 Views

Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

Wortubuku fu Sranan Tongo - SIL International

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dedebonyo den<br />

<strong>fu</strong> mi dede. Sinds ik een beroerte heb gehad, is<br />

mijn arm verlamd.<br />

3) bnw. saai. A: Fa <strong>fu</strong> a dansi <strong>fu</strong> esde? B: A presi<br />

ben dede. A: hoe was het feest gisteren? B: Het<br />

was saai.<br />

dedebonyo znw. geraamte, dood bot.<br />

dedeboskopu znw. overlijdensbericht.<br />

dede-ede [de 'de∙ de] znw. doodskop.<br />

dedekisi znw. doodskist.<br />

dedekondre znw. dodenrijk.<br />

dedeman znw. dode.<br />

dede-oso znw. dodewake, rouwbeklag dat wordt<br />

gehouden bij het huis van de overledene totdat<br />

deze begraven wordt. ZIE: aitidei.<br />

dedeskin znw. lijk, kadaver. Den famiri bari krei di<br />

den poti a dedeskin ini a olo. De familie barstte<br />

in tranen uit toen men het lichaam in de groeve<br />

neerliet.<br />

dedesma znw. dode.<br />

dedesribi znw. diepe slaap.<br />

dedestra<strong>fu</strong> znw. doodstraf. Krutubakra gi a man<br />

dedestra<strong>fu</strong> <strong>fu</strong> di a kiri wan skowtu. De rechter<br />

heeft de man tot de doodstraf veroordeeld<br />

omdat hij een agent heeft vermoord.<br />

dedewagi znw. lijkwagen.<br />

dedewan znw. dode.<br />

dedewatra znw. lijkvocht.<br />

dedeyuru znw. doodsuur, laatste levensuur.<br />

degedege<br />

1) ww. wankelen, wankel staan. A wan sei <strong>fu</strong>tu <strong>fu</strong> a<br />

tafra syatu, dat' meki a e degedege. Een poot<br />

van de tafel is te kort, daarom staat hij wankel.<br />

2) ww. twijfelen, wijfelen. E<strong>fu</strong> yu sabi tak' na disi<br />

yu mus du, dan yu mus du en. No degedege<br />

moro langa. Als je zeker weet dat je dit moet<br />

doen, doe het dan. Twijfel niet langer. VAR.:<br />

degredegre.<br />

degredegre ww. twijfelen, wijfelen. ZIE TREFWOORD:<br />

degedege.<br />

dei znw. dag. VAN ENG: day.<br />

bigibigi dei znw. klaarlichte dag.<br />

tra dei bw. onlangs, laatst. Tra dei di mi ben go na<br />

wowoyo, mi lasi mi portmoni. Laatst toen ik<br />

naar de markt ging, heb ik mijn portemonnee<br />

verloren.<br />

a tra dei <strong>fu</strong> en bw. de volgende dag. Di mi yere<br />

tak' a sani e seri moro bunkopu drape, mi go a<br />

tra dei <strong>fu</strong> en. Toen ik hoorde dat het daar<br />

goedkoper was, ging ik de dag daarop er<br />

naartoe.<br />

wan dei bw. eens, op een dag, een keer. Wan dei<br />

yu o si tak' mi abi leti. Eens zal je zien dat ik<br />

gelijk heb. Wan dei di Anansi ben e waka ini a<br />

busi, a miti Sekrepatu. Eens toen Anansi door<br />

het bos liep, ontmoette hij de schildpad. Mi o<br />

kon luku yu wan dei. Ik zal je op een dag<br />

komen bezoeken.<br />

<strong>Sranan</strong> <strong>Tongo</strong> - Nederlands Woordenboek<br />

TABEL 1: Delen van de dag<br />

musudei voor zonsopgang<br />

mamanten 's morgens<br />

brekten ongeveer 1 uur 's middags<br />

bakadina 's middags<br />

bakabreki 's middags<br />

mofoneti vooravand (ongeveer 6 uur)<br />

mindrineti middernacht<br />

deiten overdag<br />

neti 's avonds, 's nachts<br />

deibrede znw. dagelijks brood. A e waka e suku<br />

wroko ala sei, nomo <strong>fu</strong> a kan feni en deibrede.<br />

Hij loopt overal rond op zoek naar werk om zo<br />

aan zijn dagelijks brood te komen.<br />

deibuku znw. dagtekstboek van de Evangelische<br />

Broedergemeente.<br />

deigri znw. degen, floret.<br />

deimoni znw. dagloon. A deimoni san Savitri e kisi<br />

no sari <strong>fu</strong> gi den pikin <strong>fu</strong> en nyanyan. Het<br />

dagloon van Savitri is niet genoeg om haar<br />

kinderen te voeden.<br />

deinen znw. Naam gegeven aan een kind afhankelijk<br />

van de dag waarop het geboren is. (Die naam<br />

wordt gebruikt bij rituelen.). ZIE: nen.<br />

TABEL 2: Deinen<br />

Dag van geboorte Vrouwelijk Mannelijk<br />

zondag (sonde) Kwasiba Kwasi<br />

maandag (munde) Adyuba Kodyo<br />

dinsdag (tudewroko) Abeniba Kwamina<br />

woensdag (dridewroko) Akuba Kwaku<br />

donderdag (fodewroko) Yaba Yaw<br />

vrijdag (freida) Afiba Kofi<br />

zaterdag (satra) Amba Kwami<br />

deiten znw. overdag. ZIE TABEL BIJ: dei.<br />

deiwortu znw. dagtekst, dagopening.<br />

dek'ati znw. moed, durf, lef. Yu mus abi dek'ati <strong>fu</strong><br />

psa a sula dati. Je moet wel lef hebben om over<br />

die stroomversnelling te gaan. SYN: man-ati. ZIE:<br />

lasi ati.<br />

deki<br />

1) bnw. dik. ANT: mangri. ZIE: fatu1. VAN NL: dik.<br />

2) bnw. gezwollen, opgezet. Esde mi drai mi <strong>fu</strong>tu,<br />

dat' meki a deki tide. Gisteren heb ik mijn enkel<br />

verstuikt, daarom is hij vandaag gezollen. SYN:<br />

sweri2.<br />

dem lidw, vnw. variant van den. GEBRUIK: kerktaal.<br />

den1 pers. vnw. 3de pers. meerv. (zij, hen, hun); bez.<br />

vnw. (hun). Di den man gwe na den kondre<br />

baka, den taki <strong>fu</strong> <strong>Sranan</strong>. Toen de mensen in<br />

hun land teruggekeerd waren, spraken zij over<br />

Suriname.<br />

den2 bep. lidw. meerv. Den tu pikin <strong>fu</strong> mi lobi <strong>fu</strong><br />

nyan bami. Mijn twee kinderen houden van<br />

bami (lett: De twee kinderen van mij...). ZIE: a2;<br />

wan2; wantu.<br />

37

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!