tasavvuf feısefesi - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

3. 'bn Meserre'nin tasavvufta şöhret kazanmış olan hiçbir müridini
bilmemekteyiz.
4. İ bn Mes err e ve Mektebi hakk ındaki bütün bilgimiz şu metinlerde yer
almaktad ır:
a) İ bn Hazm, Fisal (II, s. 126; IV, ss. 80, 19J-200). Burada ibn. Mes err
e' ınn Kader görü şüyle ilgili baz ı bilgiler buluyoruz. 1bn. Hazm, İ bn Meserre'yi
bu noktada bir Muctezilî olarak nitelendirmekte ve İbn Meserre'
nin Allah' ın bilgisinin iki çe şit olduğuna inandığını ilâve etmektedir: 1. Külli
(evrensel) hakikatlar ın bilgisi, ve 2. tek tek nesnelerin (cüz'ilerin) bilgisi.
b) İbnu'l-Arabi, Futilltüt (I, ss. 191, 194; II, s. 767; ve Fusüs, s. 125).
Burada ibn.u'l-Arabi, İbn Meserre'nin İlâhi Ar ş'ı teviline i şâret etmektedir
(bk., Kelâm. ve Tasavvuf Bölümleri).
c) K ıfti, Tarih el-Hükemü, (ne şr. Lippert, ss. 15-16) ve S â cid b. S â cid
el-Endelusi, Tabak& el-Umem, (Mar şık 1911, s. 666). Burada İbn Meserre'
Empedocles felsefesi taraftar ı ve ate şli bir savunucusu oldu ğu şeklinde tasvir
edildiğini görüyoruz.
d) ibn, Meserre'nin sünnili ği ilgili önemli olmayan diğer at ıflar:
İ bn M a s a r r a birçok Müslüman yazarlar, özellikle İ bn Hakan tarafından
Metmah el-Enfüs ( İstanbul 1302 H.), s. 58'de mülhid say ılmıştır;
İ bn Sâcid, Tarih el-Umem; el-Ferezi (do ğ. M. 962), Tarih el-Ulemâ
el-Endelus ve Dahi:d, Buğyat el Mültemis, s. 78. Bütün bu yazarlar İ bn
Meserre'y ı Muctezilî cedeli iyi bilen bir mülhid ve tasavvuf diline ince bir
sembolizm katan bir &MI olarak tasvir ederler.
e) İbn. Meserre'n ın müridlerine gelince, is ınâql er- Rucayni. ve bükad
ı Munz ır b. S tı cid el-Bellûti müstesna, hepsi de isimlerinin ötesinde
pek az şey bilebildiğimiz kimselerdir494.
494. I. İ bn Meserre'nin A. 371/ M. 981'de ölen müridi el-Fenni hakk ında bak., Ferezi,
el—ulemeı' el—Endelüs, ne şr.: Codera, Madrid 1891, s. 1329.
II)İbn Meserre'nin H. 376 / M. 986'da ölen müridi e d-D e ccâl el-Kurtubî hakk ında bak.,
Ferezi, adı geçen eser, s. 437.
III) İ bn Meserre'nin H. 377/ M. 987'de ölen müridi Eb an b. Sag(' hakk ında bak., Ferezi,
adı geçen eser, s. 54.
IV) H. 355 / M. 965'de ölen B allfıti hakkında bak., Ferezi, adı geçen eser, s. 1452, ve el-Makkari,
Nefh et—Tib, II cilt, Kahire 1279, I, s. 335.
V) Telif el-Kurtubi hakk ında bak., İbn Abbâr, Tekmile, s. 281.
VI)
İ bn Meserre'nin en önemli müridi İ smail er-Ru