tasavvuf feısefesi - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

2. Nefs "Ben" veya "Sen" le anlat ılmak istenen şeydir; varl ığın ın tek delili
ve dü şünceye dayanan bilgidir" 9 .
3. İnsan nefsi Evrensel Nefsin özel bir "hali" dirsw
4. Ruhani hayat ın en yüksek şekli ve insan nefsinin son hedefinin Evrensel
Nefse dönü şü (görünü şe göre gerçek anlamda) ve bütün maddi ili şkilerden tamam
ıyla kurtulu şu olduğu hususundaki görü şleri 521 . Onlar da, ibnul- Ar abi
gibi, cüz'i nefsin (öldükten sonra) Evrensel Nefsteki hayat ı öteki dünya denilen
şeyden ibâret oldu ğunu kabul ederler 522 . Nefsin öteki dünyadaki mutluluğu
veya hicran]. Cennet ve Cehennemden ba şka bir şey değildir. Onlarla
ibnu'l - Ar abi aras ındaki fark, onlar ın nefsin saadetini temin için maddi
âlemin ve ona ait bütün ili şkilerin terki üzerinde daha çok durmalar ı, İ bnu'
1- Arabrnin ise daha çok marifete a ğırhk vermesidir 523 .
5. Nefse Allah' ın bu dünyadaki halifesi ad ın ı verirler (bk. Kelâm Böl.).
6. Nefsin ve bütün Ruhani Memin ölümsüzlü ğü hakkındaki görüşleri 524 .
7. Ruhani hayat ın en yüksek şekli peygamberlerinki veya vârislerinkidir:
kar., Kelân ı Böl.525.
jileri s2 6.
8. Arabrnin hemen tamam ıyla tekrar etti ği tecrübi psikolo-
9. Bat ıni bilgiyi gizli bir doktrin olarak kabul eden nazariyeleri ve
Masum İmam görü şleri. Bk., ibnu'l- Ar a Unlu Kutub görü şü: Kelâm böl..
Küçük Alem ve Büyük Alem Hakkmda
1. "Mutlak İnsan" (el-instın el-mutlak) veya el-halife ad ım verdikleri
görü şleri. Bu görü şüp ib nu '1- Ar abrnin. Yetkin İnsan görü şünün ilk örne ğini
te şkil etti ği anla şılmaktad ır.
2. Küçük âlemle büyük âlem aras ında ortaya koyduklar ı ortak noktalar527.
(kar. Kelâm Böl.).
519. Ayn ı eser, IV, s. 226.
520. Ayn ı eser, III, ss. 43-44.
521. Ayn ı eser, III, s. 120.
522. Ayn ı eser, III, ss. 72-73, 81; IV, s. 189.
523. Ayn ı eser, IV, ss. 190, 221-222.
524. Ayn ı eser, IV, ss. 107-117, 120.
525. Ayn ı eser, IV, ss. 153, 178, 180.
526. Ayn ı eser, III, ss. 37-45.
527. Ayn ı eser, III, ss. 26 vd..
166