Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

s
sacha [sača] s.monte,maleza,bos¬que.
Achka yurakunalla huntashka allpa.Ñu kaka
sachapimi kawsani.
sacha [sača] adj.salvaje;silvestre;mediocre.
Imatapash mana rikuk, mana riksik;
mana alli yachak; manchaysiki wiwa.
Uturunkukasacha wiwamikan.
Sin. Aya.
sacharuna [sačaruna] s. na. variedadde
lagartija. Waylla karayuk puka kunkayuk,
washa tullupi kashata charik hayampi, yurakunapi
kawsak.
Sacharuna hayampikasumakwiwami,chaymantamimanawañuchinachukanchik.
sachawakra [sačawagra, sačawakra] s.
danta. Kachu illak, suni sinkayuk, ku rulla chupayuk,
sachapi kawsak wakrashina ha tun
wiwa.
Anti suyupika sachawakratami yallika mikunkuna.
sakina [sakina] v. dejar; abandonar, dejar
entestamento. Imakunatapash shukpi churak
rina.
Payka ushushipa muchikuta allichichun
sakin.
saklana [saglana, saklana] v. deshojarel
maíz. Sara pankakunata chukllumanta anchuchina.
Chuklluwirutakuchikunamansaklanchik.
Sin. Pitina.
sakra [sagra, šagra, tsaka, tsagra, zagra]
adj. tosco,áspero,escabroso. Imakunapash
wakinpi hutku hutku kashalla paza kara.
Allpapi punchantin llankakpika makika sakramitukun.
Sin. lluru, paza.
sakra [sagra, šagra, tsagra] s. amz. brujo,
curandero. Imatapash hawalla usharik hampik
runa. Ayawaskata, sayrita, wakinpika kiwakunatapash
upyashpa rikuk.
Sakra runaka yurakunawan unkushkata
hampikun.
Sin. Paku, salamanka, yachak.
saksana [saksana, saxsana, sagsana] v.
hartarse. Wiksa huntakta mi kuy.
Katunkapakrinakuchikaallimisaksarka.
Sin. Amina.
salamanka [salamaŋga, tsalaŋga] s. brujo.
Imakunawampash hawalla hampinata yachak
runa.
Shuksalamanka runakaallihampikmikan.
Sin. Sakra, yachak, paku.
salinana [salinana] v. estarencelo. Warmi
wiwakuna kariñachina.
Warmiwakrakapachapaktakpikañamisalinan.
Sin. napana.
sallka [sal y ka, salka] s. sierra,páramo. Chirilla
urkuman sakirik suyu.
Sallkamantamikanchik.
Sin. puna.
sallka runa [sal y ka runa] s. serrano. Sallka
suyupi kawsak runa.
Sallka runakunakapapata,siwarata,tawritapashtarpun.
samarina [samarina] v. calmarse,cesarse.
Imakunapash chinkarina, tukurina, upayana.
¿Kanpananaykasamarinchu.
Sin. Tukurina.
samay [samay, samiy, sami] s. respiración,
aire,aliento. Kawsak runakuna, wiwakuna,
wayrata hapishpa ukumanta kutin kachariy.
Samaykakawsaytamikun.
2. s. descanso. Ru nakuna, wiwakunapash
shaykushka kipa llankayta sakiy pacha.
Wakrakunakayapushkakipakasamaytami
munan.
3. s. espíritu,alma. Kawsakkunaman kawsayta,
yuyayta kuk.
Runawañukpikasamaykachinkarin.
samana [samana] v. descansar. Sampa -
yashpa, shaykushpa rurakushkata sa kina.
¿Achkallamkaykipaka samankichikchu
sami [sami]. Dicha, alegría, alegría,felici-
122