27.01.2015 Views

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ll<br />

llachapa [lyačapa, žačapa] s.trapos,pañal,<br />

remiendo. Awashkakunamanta pitishka uchilla<br />

pintukunami, llullu wawakunata sikita pillunkapak<br />

rurashka.<br />

Mawkachuranakunatakallachapakunatami<br />

wawakunamanruran.<br />

2. adj. mendigo. Imatapash mana charik<br />

runa.<br />

Llachapa runaka ñantakunata mañashpallamikawsan.<br />

Sin.2wakcha.<br />

llachapana [l y ačapana, žačapana] v. s. remendar.<br />

Llikirishka churakunata tawka pintukunawan<br />

tinkishpa siray.<br />

Ruwanataka achka kullki kashkamantaka<br />

llachapankunami.<br />

llachu [l y aču, žaču] s. azadón. Suni kaspiwan<br />

manyapi patak hillaywan rurashka takllashina.<br />

Sarachakratakallachuwanmihallmanchik.<br />

llakana [l y akay] v. magullar,remellar,<strong>de</strong>spellejar,<strong>de</strong>scascarar.<br />

Aycha takarishpa chukrina.<br />

Paykarumikunapiurmashpamakillakan.<br />

2.v. trozar.Chukllukunata kutulkunantin yuramanta<br />

llukshichina.<br />

Shuwakunamichukllutakatukuytallakashka.<br />

3. v. ss.<strong>de</strong>shojar. Pankakunata anchuchina.<br />

Wirunkapaknishpamisarapankatallakakun.<br />

Sin. 1-2 Rawmana, lluchuna. 3 llushtina, rawchana,<br />

tipina, saklana.<br />

llaki [l y aki, žaki] s. dolor,sufrimiento,pena,<br />

amargura,<strong>de</strong>sventura,problema,acci<strong>de</strong>nte,<br />

lástima. Nanariy tiyaymanta rimana shimi,<br />

kuyaytapash nina shimi.<br />

Ñukanchikka mama wañushkamantaka<br />

achkallakitamicharinchik.<br />

llakinayak [l y akinayax, l y akinay, žakinayax,<br />

žakinay] adv. expresión<strong>de</strong>lástima.Imatapash<br />

rikushpa shunkuta llakichik.<br />

Shukaylluunkukpikallakinayaktamikawsanchik.<br />

Sin. Kuyaylla.<br />

llakina [l y akina, žakina] v. sufrir,lamentar,<br />

apenar,tenerpena.Nanayta charina<br />

Kikinpawawakunatakaachkatamillakinchik.<br />

2.amz.amar,querer. pitapash yuyashpalla<br />

kawsay.<br />

Ñukapawawataachkatallakikuni.<br />

Sin. 2 kuyana, munana.<br />

llakirina [l y akirina, žakirina] v. entristecerse,<br />

afligirse,tenerpena,apenarse.Kushi illak<br />

tukuy.<br />

Pachamamaka runakuna wakllichishkamantaachkatamillakirin.<br />

llakllana [l y akl y ana, žaxl y ana, žagžana] s.<br />

amz. azuela.Uchillallachushina,kaspikunata<br />

ñañuyachinkapakanta.<br />

Kaspitakallakllanawanllampuyachini.<br />

llakllana [l y akl y ana, žaxl y ana, žagžana] v.<br />

labrar,<strong>de</strong>sgajar,esculpir. Kaspikunata, yurakunatapash<br />

ñañuyachina, mallkikunata pitina.<br />

PaykaApunchikpañawitakaspipillakllan.<br />

llakta [l y akta, l y axta, žaxta, žagta] s. pueblo,<br />

ciudad,comarca. Maypipash runakunapura<br />

tantalla kawsa na kuska.<br />

Kichwarunallaktakunakaachkamikan.<br />

2.s. nación,patria,país.Mama llaktayuk runakuna<br />

kawsana.<br />

Ecuadorllaktakachinchaysuyushutiyukmi<br />

karka.<br />

Sin. 1 ayllullakta; 2 Mamallakta.<br />

llaktana [l y axtana, žaxtana, žagtana] v. s.<br />

regresarallugar<strong>de</strong>origen. Maykan llaktamantapash<br />

kikinpa llaktaman tikray.<br />

¿Ñachullaktakunki<br />

2. amz. poblar. Mushuk llaktata ruray kallariy.<br />

Karumantashamukrunakunaka¿kaypichu<br />

llaktarikun<br />

llakwarina [l y akwarina] v. almorzar.<br />

Chawpi punchapi mikuy.<br />

Kuyaychatapapantinmillakwarinchik.<br />

llama [l y ama, žama] s. camélido andino,<br />

90

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!