27.01.2015 Views

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

pishku.<br />

Kullkiyukmanmanawallpatakurkanichu.<br />

Sin. Atallpa.<br />

wallu [wažu , wal y u] s. cántaro. Shuk<br />

mankashina, puntushina rinriyuk.<br />

Ñawpa yayakunaka wallupimi aswataka<br />

karakkunakarka.<br />

waluk [walux] adj. ropasucia. Mapayash ka<br />

churanakuna.<br />

Waluk churanakaunkuytamikatichin.<br />

walun [walun, walu] s. amz. gusano que<br />

produceabscesosenanimales.Wiwakuna<br />

aychapi chupushina rurashpa wiñak kuru.<br />

Chitapawashatullupiwalun wiñashka.<br />

walun [walun, walu] s. sn. charco.Allpapi<br />

kuchashina yaku tantarishka.<br />

Kuchikunakawalunpimisinkurin.<br />

2.sn.remanso. Ma na sinchita purik yaku.<br />

Walun yakutapurimuni.<br />

Sin. 1 hita, kucha, punza; 2 tuyaka.<br />

wamak [wamax] s. amz. cañaguadúa. Ña -<br />

ñu pankayuk, kaspipi kashayuk, sukusshina<br />

achkapura wiñak, kin chata wasita rurana<br />

yura.<br />

Wasitarurankapak wamakta apamuni.<br />

waman [waman, guaman] s. gavilán,halcón.<br />

Shuk atallpashina hatun pishku, mallta<br />

chuchita, urpita mikuk. Shuk llakta kunapika<br />

anka shutiyukmi.<br />

Waman chuchitaamamikuchunkaparinki.<br />

wamintsi [wamintsi, waminsi, waminči] s.<br />

sn. planta medicinal <strong>de</strong> flores rosadas.<br />

Rupay unkuyta hampinkapak uchilla yura.<br />

Wamintsi yakuwanrupakunkuytahampirini.<br />

2. adj. sn. fucsia,rosado,lila.Shuk pukalla<br />

rikurik tullpu.<br />

Pachallinatakawamintsi tullpuwantullpuni.<br />

wampu [wambu] s. barco. yakuta, mayuta<br />

purina.<br />

Punarunakunakawampukunapipurikkarka.<br />

wampula [wambula, waŋbula] s. amz. árbol<br />

<strong>de</strong>ma<strong>de</strong>raincorruptibleparaconstrucciones.<br />

Wasi chakikunata rurakpi, achka watata<br />

mana ismuk kaspi.<br />

Wampula wasichakikapichkachunkawatatacharin.<br />

WAnkurinA<br />

wampuna [wambuna, waŋbuna] v. s. navegar,nadar,flotar.<br />

Ru na kashpa, ima kashpapash<br />

yaku hawapi chuta riy.<br />

Hatunyakupiwampurkani.<br />

2. volar. Ima pish kukuna, ankakuna hawata<br />

paway.<br />

Chay yuramantaka ñami pishkuna wampurka.<br />

Sin. 1 waytana; 2 pawana.<br />

wamra [wamra, waŋra, wambra, warma]<br />

adj. adolescente,muchacho. Sukta watayukmanta,<br />

chunka ishkay watayukkama runa.<br />

Chaywamrakañamisawariytamunan.<br />

Sin. Mara, warma.<br />

wanaku [wanaku] s. s. variedad<strong>de</strong>llama.<br />

Chantazushina, llamashi na wiwa.<br />

Perumantashukwanakutaapamuni.<br />

wanchaka [waŋčaka] s. ss. raposa.<br />

Uchilla allkushina, akllashpa lla mikuk, mishki<br />

aychayuk wiwa.<br />

Sara chakrapimi wanchakataka allkuwan<br />

hapirkanchik.<br />

Sin. Chucha, sinik.<br />

wanka [waŋka] s. palanca.Tankana kaspi.<br />

Wasi kaspita wantunkapak wankakunata<br />

markamukmirini.<br />

2. amz. bastónoremoparaimpulsarcanoas.<br />

Tawnarishpa wampupi tankashpa purina<br />

kaspi.<br />

Wamputawankawantankashun.<br />

Sin. 1 tula, 2 tawna.<br />

wankana [waŋgana] s. amz. jabalí.<br />

Sachapi kawsak hatun kuchishina wiwa.<br />

Wankana aychatayanunkapakhapimuni.<br />

wankar [waŋkar] s. tambor. Piruru kaspipi<br />

wiwa karata pillushka, takinkapak wiksashina<br />

rikurik.<br />

Wankarpitakishpatushunchik.<br />

wankana [waŋkana, waŋgana] v. levantar<br />

haciendopalanca. Imatapash kaspikunawan<br />

hawayachiy.<br />

Urmashkaantawatallukshichinkapakwankashunchik.<br />

wanku [waŋgu] s. atado,carga.Imatapash<br />

watashpa kipishinata rurashka.<br />

Wasichinkapaksachapanka wankutarurani.<br />

wankurina [waŋgurina] s. amz. amontonarse,aglomerarse.Rikunkapak,<br />

uyankapak<br />

151

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!