27.01.2015 Views

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

nado. Mana pukuk yanka killuyashka allpa.<br />

Killin allpapikachillkallamipukun.<br />

killka [kil y ka, kiška, kilka] s. letra. Killkankapak<br />

shuyu.<br />

Kichwa shimipika: a, ch, h, i, k… killkakunami<br />

tiyan.<br />

Wawakunakakillkakunataruran.<br />

killkakatina [kil y kakatina] v. leer. Killkashkata<br />

ñawiwan rikushpa shimiwan rimashpa<br />

katina.<br />

Yachachikkawawakunawankillkakatin.<br />

Sin. Ñawirina.<br />

killkana [kil y kana] v. escribir. Killkana kaspiwan<br />

pankapi kill kakunata shuyuna.<br />

Paykakillallamkaywillaytakillkan.<br />

killpana [kil y pana, kižpana, kilpana] v.<br />

tapar,cubrir, ocultar. Manka shimita, puntu<br />

shimita wichkashpa churana.<br />

Yanushkamankataamaimapashyaykuchun<br />

allikillpan.<br />

killpuntu [kilpuŋdu] s. amz. pájarover<strong>de</strong>.<br />

Waylla patpayuk allpa hutkupi kawsak uchilla<br />

pishku.<br />

Sarachakraukupikaachkakillpuntumikawsan.<br />

killu [kil y u, kižu] s. amarillo. Intishina tullpuyuk,<br />

pukushka palanta karashina tullpu.<br />

Aswatakakillu sarawanmiruranchik.<br />

Sin.karwa.<br />

kimirina [kimirina] v. acercarse. Shukpa kuchuman<br />

chayarina.<br />

Wawakunañawasimankimirin.<br />

Sin. Kay llayana, kuchuyana, manyayana, llutarina.<br />

kimina [kimina] v. acercar,arrimar,apegar;<br />

reforzar, sostener lo que está por caerse.<br />

Shukpa manyaman kuchuyana.<br />

Paykapirkamankimin.<br />

2. pa. lin<strong>de</strong>rar. Kikinpa allpa ama shukpa allpawan<br />

pantarichun sayway.<br />

Juanmashiwanamaallpakunapamanyata<br />

pantankapakkiminchik.<br />

kimsa [kimsa, kiŋsa] num. tres. Ishkay<br />

washata katik yupay.<br />

Paykakimsa wallinkutamicharin.<br />

kincha [kiŋča, kimča, kinža] s. corral,cerco.<br />

Kaspikunawan watashpa muyuntinta harkashka,<br />

wiwakuna ama llukshichun.<br />

Tukuykunaminkatarurashpakuchikinchata<br />

rurakunchik.<br />

Sin. Harkashka.<br />

kinchana [kiŋčana, kiŋžana] v. haceruncorralocerca.Kaspikunawan<br />

pirkatashina rurashpa<br />

harkana.<br />

Wawakuna pukllachun, yachana wasi<br />

manyamuyuntintakinchanchik.<br />

kinku [kiŋku] adj. zig-zag,curva,sinuosidad.Imapash<br />

achka kutin winkuyashka.<br />

Kuraray mayu yakuka tawka kinkuyukmi<br />

kan.<br />

kinkuna [kiŋkuna] v. curvar,irenzig-zag.<br />

Alliman llukiman muyushpa rurana, purina.<br />

Kay urku chakita manyashpaka alliman<br />

kinkushun.<br />

kinray [kinray, kiŋgray] adv. horizontalmente.<br />

Chayllapitak suniyashka tiyak.<br />

Yachakukwawakakinraymansirikkaspita<br />

shuyukun.<br />

kinti [kinti, kiŋdi] s. colibrí. Waylla patpayuk<br />

suni chupayuk, sisa mishkita chumkak<br />

uchilla pishku.<br />

Kinti pishkutakamanahapinachukan.<br />

kintiyana [kiŋdiya na, kiŋdina] v. encogerse,<br />

achicarse. Wakin churanakuna takshakpi,<br />

timpuchikpi kutuyana.<br />

Pachallinaka timpuchishkamantami kintiyashka.<br />

2. encanijarse. Chiri yakupi armashpa,<br />

tamyapi hukushpa chukchuy.<br />

Rasuyakupiarmashpakintiyarkanchik.<br />

Sin. 1 Aysarina, kuruyana, wañurina,<br />

tusuyana.<br />

kinuwa [kinwa, kinuwa, kiniwa, kiñiwa]<br />

(

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!