27.01.2015 Views

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Wayakatawatankapakkawchutaapani.<br />

kawchushka [kawčuška] adj. torcido.<br />

Puchkapura pilluchishka.<br />

Kanka ¿kawchushka waskata charikunkichu.<br />

kawchuna [kawčuna] v. torcer. Puchkapura<br />

pilluchishpa ishkay makiwan waskana.<br />

Kanka¿chawartachukawchukunki<br />

2. hacer soga. Puchkapura pilluchishpa<br />

waskata ruray.<br />

Kanka ¿waskata rurankapakchu kawchunki<br />

Sin. Kaw puna.<br />

kawina [kawina, xawina, kabina] s. amz.<br />

remo. Wampunata yakupi purichik kaspi.<br />

Kanwamputakawinawanpurichinki.<br />

kawirina [kawirina] v. amz. revolcarse; hacerse<br />

un movimiento en vaivén. Kayman<br />

chayman kuyurina.<br />

Kanpawawakaturupimikawirikun.<br />

kawitu [kawitu, khawitu, kayutu] s. cama,<br />

catre. Sukusta watashpa pallashka puñunkapak<br />

patashina rurashka.<br />

Puñunkapakkawitutasumaktamiallichin.<br />

Sin. Puñuna.<br />

kawina [kawina, xawina, kabina] v. batir,<br />

mecer,menear,mover.Imatapash muyuchishpa<br />

kuyuchina.<br />

Aswatarurankapaksaraakutakaspiwanmi<br />

kawin.<br />

Sin. Muyuchina, kuyuchina.<br />

kawka [kawka] adj. s. cerealesyleguminosasamediococer.<br />

Sara, purutu, in chik, shuk<br />

murukunatapash hawa hawalla ya nushka.<br />

Kawka saratakutashkatayanushkamikuyka<br />

sumakmikan.<br />

2.s. colada<strong>de</strong>maízpelado.Llushtishka sarata<br />

kutashpa yanushka api.<br />

Kawka apitamikurkani.<br />

Sin. Kalun, chawalla.<br />

kawlla [kawl y a] adv. amz. crocante. Imatapash<br />

mikukpi kaw kaw uyarik.<br />

Sarataka kawlla uyarayarichunmi kamchanki.<br />

kawllarina [kawl y arina] v. s. maduración<br />

<strong>de</strong>lchoclo. Chukllu sarakuna pukushpa sinchiyay.<br />

Chaysarachakrakañamikawllarishka.<br />

kAyAs<br />

kawpi [gawpi] s. amz. variedad<strong>de</strong>tucán<br />

pequeño.Uchilla suni kiruyuk, sikwankashina<br />

pishku.<br />

Kawpika chuntayurapimitiyakun.<br />

kawpuna [kawpuna] v. torcer. Millmakunata,<br />

puchkakunata maki ukuwan pilluchishpa<br />

waskata rurana.<br />

Kanka¿chawartachukawpukunki<br />

Sin. Kawchuna.<br />

kawsak [kawsak] s. servivo,viviente. Maykanpash<br />

wañunkakama tiyak.<br />

Kayllaktapikawsakkunakatantallatarpun.<br />

kawsay [kawsay] s. vida. Runakuna, wiwakuna,<br />

yurakunapash wañunkakama tiyay.<br />

Wakcharunapakawsaykallakillamikan.<br />

2.cultura. Shuk ayllu llakta runakuna imashina<br />

kashkata riksichik.<br />

Ñukanchikpakawsaytakuyanamikan.<br />

3. v. vivir.Tukuy kuyurikkuna allpa pachapi<br />

tiyay.<br />

Ñukakaantisuyupimikawsani.<br />

4. habitar. Tukuy ru na, wiwa kay allpa pachapi<br />

wacharina, wiñarina.<br />

Kaypachamamapikawsanchik.<br />

Sin. 3-4 Tiyana.<br />

kawtayana [kawtayana] v. amz. aplastar,<br />

machacar.Ñitikpi waklliriy, llapiriy.<br />

Ashankahawapiamatiyarichunkawtayankami.<br />

kana [kana, xana, ay] v. ser,estar. Tiyakta<br />

rikuchik shimi.<br />

Kichwarunakunakakaypimikanchik.<br />

kay [kay] pron. este,esta,esto. Imatapash<br />

rikuchinkapak rimay.<br />

Kaymiñukapawasi.<br />

kaya [kaya] adv. mañana,eldíasiguiente.<br />

Kunan punchata yallishpa shamuk puncha.<br />

Ñukapaayllullaktamankakayamirishayuyani.<br />

kayantin [kayantin] adv.<br />

Kayapa washa pun chami kan.<br />

¿Kayantintakashamushaninkichu.<br />

Sin. MIncha.<br />

kayas [gayas] s. amz. lora pequeña <strong>de</strong><br />

colorver<strong>de</strong>. Waylla patpayuk, yurak ñawiyuk<br />

wakamayushina uchilla pishku.<br />

Kayas pishkusachamuyutamikun.<br />

Sin. Sakan.<br />

79

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!