Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación
Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación
Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Wayakatawatankapakkawchutaapani.<br />
kawchushka [kawčuška] adj. torcido.<br />
Puchkapura pilluchishka.<br />
Kanka ¿kawchushka waskata charikunkichu.<br />
kawchuna [kawčuna] v. torcer. Puchkapura<br />
pilluchishpa ishkay makiwan waskana.<br />
Kanka¿chawartachukawchukunki<br />
2. hacer soga. Puchkapura pilluchishpa<br />
waskata ruray.<br />
Kanka ¿waskata rurankapakchu kawchunki<br />
Sin. Kaw puna.<br />
kawina [kawina, xawina, kabina] s. amz.<br />
remo. Wampunata yakupi purichik kaspi.<br />
Kanwamputakawinawanpurichinki.<br />
kawirina [kawirina] v. amz. revolcarse; hacerse<br />
un movimiento en vaivén. Kayman<br />
chayman kuyurina.<br />
Kanpawawakaturupimikawirikun.<br />
kawitu [kawitu, khawitu, kayutu] s. cama,<br />
catre. Sukusta watashpa pallashka puñunkapak<br />
patashina rurashka.<br />
Puñunkapakkawitutasumaktamiallichin.<br />
Sin. Puñuna.<br />
kawina [kawina, xawina, kabina] v. batir,<br />
mecer,menear,mover.Imatapash muyuchishpa<br />
kuyuchina.<br />
Aswatarurankapaksaraakutakaspiwanmi<br />
kawin.<br />
Sin. Muyuchina, kuyuchina.<br />
kawka [kawka] adj. s. cerealesyleguminosasamediococer.<br />
Sara, purutu, in chik, shuk<br />
murukunatapash hawa hawalla ya nushka.<br />
Kawka saratakutashkatayanushkamikuyka<br />
sumakmikan.<br />
2.s. colada<strong>de</strong>maízpelado.Llushtishka sarata<br />
kutashpa yanushka api.<br />
Kawka apitamikurkani.<br />
Sin. Kalun, chawalla.<br />
kawlla [kawl y a] adv. amz. crocante. Imatapash<br />
mikukpi kaw kaw uyarik.<br />
Sarataka kawlla uyarayarichunmi kamchanki.<br />
kawllarina [kawl y arina] v. s. maduración<br />
<strong>de</strong>lchoclo. Chukllu sarakuna pukushpa sinchiyay.<br />
Chaysarachakrakañamikawllarishka.<br />
kAyAs<br />
kawpi [gawpi] s. amz. variedad<strong>de</strong>tucán<br />
pequeño.Uchilla suni kiruyuk, sikwankashina<br />
pishku.<br />
Kawpika chuntayurapimitiyakun.<br />
kawpuna [kawpuna] v. torcer. Millmakunata,<br />
puchkakunata maki ukuwan pilluchishpa<br />
waskata rurana.<br />
Kanka¿chawartachukawpukunki<br />
Sin. Kawchuna.<br />
kawsak [kawsak] s. servivo,viviente. Maykanpash<br />
wañunkakama tiyak.<br />
Kayllaktapikawsakkunakatantallatarpun.<br />
kawsay [kawsay] s. vida. Runakuna, wiwakuna,<br />
yurakunapash wañunkakama tiyay.<br />
Wakcharunapakawsaykallakillamikan.<br />
2.cultura. Shuk ayllu llakta runakuna imashina<br />
kashkata riksichik.<br />
Ñukanchikpakawsaytakuyanamikan.<br />
3. v. vivir.Tukuy kuyurikkuna allpa pachapi<br />
tiyay.<br />
Ñukakaantisuyupimikawsani.<br />
4. habitar. Tukuy ru na, wiwa kay allpa pachapi<br />
wacharina, wiñarina.<br />
Kaypachamamapikawsanchik.<br />
Sin. 3-4 Tiyana.<br />
kawtayana [kawtayana] v. amz. aplastar,<br />
machacar.Ñitikpi waklliriy, llapiriy.<br />
Ashankahawapiamatiyarichunkawtayankami.<br />
kana [kana, xana, ay] v. ser,estar. Tiyakta<br />
rikuchik shimi.<br />
Kichwarunakunakakaypimikanchik.<br />
kay [kay] pron. este,esta,esto. Imatapash<br />
rikuchinkapak rimay.<br />
Kaymiñukapawasi.<br />
kaya [kaya] adv. mañana,eldíasiguiente.<br />
Kunan punchata yallishpa shamuk puncha.<br />
Ñukapaayllullaktamankakayamirishayuyani.<br />
kayantin [kayantin] adv.<br />
Kayapa washa pun chami kan.<br />
¿Kayantintakashamushaninkichu.<br />
Sin. MIncha.<br />
kayas [gayas] s. amz. lora pequeña <strong>de</strong><br />
colorver<strong>de</strong>. Waylla patpayuk, yurak ñawiyuk<br />
wakamayushina uchilla pishku.<br />
Kayas pishkusachamuyutamikun.<br />
Sin. Sakan.<br />
79