Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

sArusHkA
tiempo. Yallishka pachakunata nina shimi.
Sarun pachapikakaypimikukkarkanchik.
Sin. ñawpa.
sarushka [saruška] s.
rastro,huella,pisada. Ima purishkata riksinkapak
tarinkakama rikuy.
Tutapi shuk llamata hillu allku mikushka,
chaytasarushkatarurakunchik.
Sin. Yupi, chaki kati.
saruna [saruna] v. pisar,atropellar. Imatapash,
imawanpash allpapi llapichiy.
Ayakiwakunatakahutkupishitashpasarunchik.
Sin. Haytana.
sasi [sasi] s. ayuno,dieta,abstención. Imapash
mana mikuy upyay.
Inkakunaka wakin kapak raymipika sasiyukmikashka.
sasina [sasina] v. ayunar. Imatapash mana
mikushpalla yalliy.
Kunanpunchallamisasikuni.
satina [satina] v. meter,introducir.Imakunatapash
ukuman yaykuchina.
Aswatawishinkapakmimatita satikuni.
sawarinalla warmi [sawarinal y a warmi]
s. novia.Karipa warmi tukuna kuytsa.
Raymipikasawarinalla warmiwantushurkani.
sawarina [sawarina] v. casarse,contraer
matrimonio. Kariwan warmiwan pakta pakta
kawsankapak arininakuy.
Wakinrunakunakaapunchikwasipisawarin.
sawna [sawna] s. cabecera,almohada. Kawitupi
puñunkapak umata kimichina kipi.
Sawnataumapichurankapakmañachipay.
sawnana [sawnana] v. arrimarlacabeza
(sobrelaalmohada). Umata hawayachishpa
churay, ima pipash umata kimichiy.
Sumaktapuñunkapakkaumatakaallimisawnanchik.
sayri [sayri, šayri] s. tabaco,cigarrillo. Ashnak
ñutu kiwata pankapi pilluchishka tsunkankapak
rurashka.
Wakin runakunaka chirimanta sayrita
kunukyankapaktsunkan.
sayrina [sayrina, šayrina] v. fumar. Sayri
kushnita kunkakama yaykuchishpa, shimimanta
sinka mantapash llukshichiy. Pachamamata
ama mapayanchinkapakka mana
sayrinchikchu.
sayti [sayti, siti] s. muñeca,muñeco. Imatapash
wawashinata rurashpa pukllana.
Wawakasaytikunawanmipukllan.
Sin. llullawawa.
saywa [saywa] s. lindero, límite, mojón.
Llaktakunapa all papura ama pantay tiyachun
imawanpash harkayta rurashka. Ñukapa
allpasaywatakarikurayashpamikawsani.
saywana [saywana] v. limitar, poner lindero
omojón. Harkayta churay.
Ñawpa pachamanta allpa manyapika saywankuna.
sichi [siči] s. amz. variedaddepez. Yapa
uchilla yaku aycha.
Napomayupisichitamikunkapakhapini.
sikana [sikana] v. montar,subir,ascender.
Hawaman wichiyay.
Kapulitahapinkapakkayurapimisikanchik.
Sin. Wichiyana.
siki [siki] s. nalga,glúteos. Washa tullu tukurish
kapi tiyarinkapak mutsushka ñutu
aycha.
Karullaktamanantawapirikpikasikikaachkataminanan.
siksik [sixsix, sixsi, sigsix, sigsi] s. s. paja
gruesadehojasásperas. Ukshashina, akchashinata
charik yura.
Wasitakatankapakmisiksiktapitinchik.
siku [siku] s. amz. guatusa.Yana millmayuk,
lumuta mikuk, yapa kita, sachapi kawsak
wiwa.
Antisuyupikasiku aychatamisumaktamikunchik.
Sin. Punchana.
sillkukis (