Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación
Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación
Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mAmA<br />
mama [mama] s. mamá, madre, señora;<br />
doña,matrona. Wa wayuk warmi, sawarishka<br />
war mi.<br />
Mamatakakuyanamikanchik.<br />
mamachanka [mamačanga] s. muslo.<br />
Runapa, wiwapa raku ñutu aychayuk<br />
chanka.<br />
Wawakamamachankapimihaytarishpananachikun.<br />
Sin. raku chanka.<br />
mamaku [mamaku, mamagu]exp. s. muchachita,<br />
mujercita; expresióncariñosadirigidaalasseñoritas.<br />
Kuytsakunata kuyashpa<br />
rimay.<br />
Mamaku, ¿kanpayayakawasipichukan.<br />
2. amz. expresióncariñosaamadresymujeresadultas.<br />
Mamata, payamamata kuyaywan<br />
ninkapak shimi.<br />
Ñukapa mamakumikanki.<br />
Sin. Payaku.<br />
mamakucha [mamakuča] s. mar,océano.<br />
Allpa mamata yalli killpak yaku kucha.<br />
Mamakuchapikaachkasamichallwakunami<br />
tiyan.<br />
Sin. hatun kucha.<br />
mamallakta [mamažakta] s. país,patria,<br />
nación.Tukuy hatun llaktapa shuti.<br />
Colombiamamallaktapipashqichwarunakunakawsanmi.<br />
Sin. Llakta, hatunllakta.<br />
mamallaw [mamažau] interj. pi. amz. expresión<strong>de</strong>temorosusto.<br />
Mancharishpa kapariy.<br />
Mayhatunkurumi,¡mamallaw!.<br />
mamapuzun [mamapuzun, mama uspun]<br />
s. estómago.Runapa, wiwapa ukupi mikushkakunata<br />
tantachik tulushina, raku chunchulliwan<br />
kimirayak wiksa.<br />
Wakrapa mamapuzunka mishki mikuymi<br />
kan.<br />
mama tullu [mama tul y u] s. fémur. Mama<br />
chanka ukupi tiyak suni tullu.<br />
Mama tullutakaallitarikurayanamikan.<br />
mama wiksa [mama wiksa] s. vientre. Wawatiyana.<br />
Llulluwacharikpika,mamawiksa ukumanta<br />
llukshin.<br />
mana [mana, na] adv. no. Imatapash ama<br />
ari nin kapak shimi.<br />
Mana ñukachaytakarurarkanichu.<br />
manachu [manaču, naču, maŋču] exp. ¿no<br />
escierto,¿esverdad.Shinachu karka nishpa<br />
tapuy.<br />
Paymikaytakarurarka,¡manachu!.<br />
mana-ima [mana-ima] <strong>de</strong>t. Nada. Imapash<br />
illak.<br />
Mana-imata yachashpakamanarimanachu.<br />
manapi [manapi, nipi] <strong>de</strong>t. s. nadie.Maykanpash<br />
mana rikurikpi rimay.<br />
Kunantutamantakama napi shamurkachu.<br />
Sin. Manapipash.<br />
manapipash [manapipaš, manapiš, manapi<br />
was, manapi, nipipaš] <strong>de</strong>t. s. nadie.<br />
Maykanpash mana rikurishkata ninkapak<br />
shimi.<br />
Kunan tutamantaka ma napipash<br />
shamurkachu.<br />
Sin. Manapi.<br />
manarak [manarax] adv. todavíano. Imatapash<br />
chayrakmi ninkapak shimi.<br />
Manarak killkanatayachanichu.<br />
Sin. Chayrak mana, amarak.<br />
manchachina [mančačina, manžačina] v.<br />
espantar,asustar,hacertenermiedo. Pita -<br />
pash shunkuta chukchuchina.<br />
Wawakunatakamanamanchachinkichu.<br />
Sin. kallpachina.<br />
manchanayana [mančanayay, manžanayay,<br />
mančanay] s. miedo, espanto, susto.<br />
Manchayta chariy.<br />
Manchanayaymanta ayapampamanka<br />
manayaykunichu.<br />
manchariy [mančariy] s. espanto, susto,<br />
miedo. Shunku chukchuy.<br />
Puma rikurikpi, wawaka manchariymanta<br />
kaparirka.<br />
manchana [mančana, manžana] v. tener<br />
miedo,espantarse,asustarse,atemorizarse,<br />
temer. Millayta rikushpa, rurashpa, llaki<br />
willay ta uyashpa chukchuna.<br />
Amayachaytamanchankichu.<br />
Sin. Chukchuna.<br />
manchu [manču] s. amz. insecto. Hapikpi<br />
ashnakta ishpak uchpa ka rayuk chuspi.<br />
Manchutakaamahapinkichu.<br />
Sin. Apu.<br />
96