27.01.2015 Views

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mAmA<br />

mama [mama] s. mamá, madre, señora;<br />

doña,matrona. Wa wayuk warmi, sawarishka<br />

war mi.<br />

Mamatakakuyanamikanchik.<br />

mamachanka [mamačanga] s. muslo.<br />

Runapa, wiwapa raku ñutu aychayuk<br />

chanka.<br />

Wawakamamachankapimihaytarishpananachikun.<br />

Sin. raku chanka.<br />

mamaku [mamaku, mamagu]exp. s. muchachita,<br />

mujercita; expresióncariñosadirigidaalasseñoritas.<br />

Kuytsakunata kuyashpa<br />

rimay.<br />

Mamaku, ¿kanpayayakawasipichukan.<br />

2. amz. expresióncariñosaamadresymujeresadultas.<br />

Mamata, payamamata kuyaywan<br />

ninkapak shimi.<br />

Ñukapa mamakumikanki.<br />

Sin. Payaku.<br />

mamakucha [mamakuča] s. mar,océano.<br />

Allpa mamata yalli killpak yaku kucha.<br />

Mamakuchapikaachkasamichallwakunami<br />

tiyan.<br />

Sin. hatun kucha.<br />

mamallakta [mamažakta] s. país,patria,<br />

nación.Tukuy hatun llaktapa shuti.<br />

Colombiamamallaktapipashqichwarunakunakawsanmi.<br />

Sin. Llakta, hatunllakta.<br />

mamallaw [mamažau] interj. pi. amz. expresión<strong>de</strong>temorosusto.<br />

Mancharishpa kapariy.<br />

Mayhatunkurumi,¡mamallaw!.<br />

mamapuzun [mamapuzun, mama uspun]<br />

s. estómago.Runapa, wiwapa ukupi mikushkakunata<br />

tantachik tulushina, raku chunchulliwan<br />

kimirayak wiksa.<br />

Wakrapa mamapuzunka mishki mikuymi<br />

kan.<br />

mama tullu [mama tul y u] s. fémur. Mama<br />

chanka ukupi tiyak suni tullu.<br />

Mama tullutakaallitarikurayanamikan.<br />

mama wiksa [mama wiksa] s. vientre. Wawatiyana.<br />

Llulluwacharikpika,mamawiksa ukumanta<br />

llukshin.<br />

mana [mana, na] adv. no. Imatapash ama<br />

ari nin kapak shimi.<br />

Mana ñukachaytakarurarkanichu.<br />

manachu [manaču, naču, maŋču] exp. ¿no<br />

escierto,¿esverdad.Shinachu karka nishpa<br />

tapuy.<br />

Paymikaytakarurarka,¡manachu!.<br />

mana-ima [mana-ima] <strong>de</strong>t. Nada. Imapash<br />

illak.<br />

Mana-imata yachashpakamanarimanachu.<br />

manapi [manapi, nipi] <strong>de</strong>t. s. nadie.Maykanpash<br />

mana rikurikpi rimay.<br />

Kunantutamantakama napi shamurkachu.<br />

Sin. Manapipash.<br />

manapipash [manapipaš, manapiš, manapi<br />

was, manapi, nipipaš] <strong>de</strong>t. s. nadie.<br />

Maykanpash mana rikurishkata ninkapak<br />

shimi.<br />

Kunan tutamantaka ma napipash<br />

shamurkachu.<br />

Sin. Manapi.<br />

manarak [manarax] adv. todavíano. Imatapash<br />

chayrakmi ninkapak shimi.<br />

Manarak killkanatayachanichu.<br />

Sin. Chayrak mana, amarak.<br />

manchachina [mančačina, manžačina] v.<br />

espantar,asustar,hacertenermiedo. Pita -<br />

pash shunkuta chukchuchina.<br />

Wawakunatakamanamanchachinkichu.<br />

Sin. kallpachina.<br />

manchanayana [mančanayay, manžanayay,<br />

mančanay] s. miedo, espanto, susto.<br />

Manchayta chariy.<br />

Manchanayaymanta ayapampamanka<br />

manayaykunichu.<br />

manchariy [mančariy] s. espanto, susto,<br />

miedo. Shunku chukchuy.<br />

Puma rikurikpi, wawaka manchariymanta<br />

kaparirka.<br />

manchana [mančana, manžana] v. tener<br />

miedo,espantarse,asustarse,atemorizarse,<br />

temer. Millayta rikushpa, rurashpa, llaki<br />

willay ta uyashpa chukchuna.<br />

Amayachaytamanchankichu.<br />

Sin. Chukchuna.<br />

manchu [manču] s. amz. insecto. Hapikpi<br />

ashnakta ishpak uchpa ka rayuk chuspi.<br />

Manchutakaamahapinkichu.<br />

Sin. Apu.<br />

96

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!