Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

tAlpA
churay.
¿Pitaksarahuntachishkatakatallirka
2. verter,regaragua.Yakuta, aswata, ima yakutapash
shitay.
¿Pitakkawitupiaswatatallirka.
Sin. 1 chakchuna, hichana, chiwana, 2 parkuna.
talpa [talpa] s. ss. blusa. Kunkamanta wiksakama
warmipa churana.
Ushushikamushuktalpatamichurakun.
tampu [tampu, taŋbu] s. depósitosdelincario;
posada. Mikuna muyukunata wakay -
chinkapak, samankapakpash ñankunapi
rurashka wasikuna.
Kunanpipashmitampu llaktakunakatiyan.
tamya [tamya] s. lluvia. Hawa puyuman ta
urmak yaku.
Kunanyallitamya urmarka.
tamya pacha [tamya pacha] s. invierno.
Ashtawan yapa tamyana killakuna.
Tamya pachapikasumakwayllallamirikurin.
tamyana [tamyana] v. llover. Puyumanta
achka yaku allpaman talliriy.
Kunanpachatakayapa tamyakun.
tanampu [tanaŋbu] s. amz. arbustocuyas
hojasseusancomobarbasco. Challwakunata
hapinkapak yura, shuk llaktakunapi kahalli
nishka.
Tananpu yuratakamanayapayakupishitanachu,tukuyllachallwakunamiwañun.
Sin. kahalli.
tani [tani, tañi] adj. sc. agrio. Llullu mu -
yukunapa hayak yaku.
Limónyakukatanimikan.
2.amargo.Mana mishki, hayak.
Llullukapulimuyukamanamikuypakchu,tanimimallirin.
Sin.1 hayak.
tankana [taŋgana] s. amz. variedad de
árbol. Yurakta sisak, wasikunata rurana kaspi
Tankana yurataamapitiychu.
tankana [taŋgana] v. empujar. Imatapash
sinchi suchuchina.
Chayhatunrumitatankashun.
tanla [tanla] s. amz. variedaddepez. Killu -
wan yanawan tullpuyuk hatun challwa.
Tanlaka hatunmayupimikawsan.
tanta [taŋda] s. pan. Sarata, chuklluta kutashpa
yakupi apiyachishpa ninapi kusashka
mikuna.
Ñukanchikpamamakachukllutantatarurakun.
tantachiy [taŋdačiy] s. agrupación,unión.
Imata pash shukllapi churay.
Kullkitatantachiykaallimikan.
2. v. amontonar, agrupar, reunir. Tukuyta
shukllapi tawkachiy.
Papatakayukshachukllapitantachirkani.
Sin. 1 Tantana.
tantanakuy [taŋdanakuy] s. reunión,
asamblea,congreso. Achka runa, wiwa, imapash
shuklla kuskapi kay.
Kaytantanakuypikañukanchikpamutsuykunamantamirimashun.
tantana [taŋdana] v. recolectar, recoger,
juntar.Shukllapi mikuna muyukunata shukllapi
churay.
Kaysaratakanchapampapimitantarkani.
Sin. Llutana, tinkina, tantachina.
tapsa [tapsa] s. pico de aves. Pishkupa
shimi.
Kultakapataktapsayukmikan.
tapuna [tapuna] v. preguntar,averiguar,interrogar.
Yachankapak, riksinkapak shuk -
kunata taripay.
Shamushkatayachakchayankapakmitapurkani.
tapya [tapya] s. amz. malaugurio.Llaktakunaman,
runakunaman llakiku na shamunata
rikuchik wiwakuna.
Wañushkatamuskushpakatapyashinayallinkapakmikan.
Sin. Chi ki.
tapyana [tabyana] v. sc, amz. hablar sin
sentido,desvariar. Imatapash mana yuyaywan
rimay.
Kankamanaallikachuntapyashkanki.
Sin. pantayrimay.
taraputu [taraputu] s. amz. palmeradecogollocomestible.
Chinkushina hatun suni rikurik yura.
Antisuyupikaachkataraputu yuramitiyan.
tarinakuna [tarinakuna] v. encontrarse.
Ashtawanka runapuralla shuk pampapi, shuk
wasipi maypipash rikunakuy.
Mamawan yayawanka Napo llaktapimi ta -
134