27.01.2015 Views

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Maykantapash chakita makita waskawan<br />

watana.<br />

Chinawakratañuñutakapinkapakkachakita<br />

chaknanchik.<br />

chakra [čakra, čagra] s. sementera,chacra.<br />

Muyukunata tarpushka pampa.<br />

Tukuyayllumisarachakratahallman.<br />

chakrana [čakrana, čagrana] v. s. cultivar,<br />

prepararlatierraparalasiembra.Allpamanta<br />

mapa kiwakunata anchuchishpa allichina.<br />

Saratatarpunkapakallpatakawanuwanmialli<br />

chakranchik.<br />

2. s. recogerlosprimerosfrutos<strong>de</strong>lasementera.Pukuy<br />

kallarik mushuk murukunata chakramanta<br />

pallana.<br />

Yayakamushukkapulimurukunatachakran.<br />

chakruna [čakruna, čagruna] v. mezclar,<br />

combinar. Imatapash shukku nawan chapuna.<br />

Allimikuytacharinkapakkatukuysamimurukunatamichakrun.<br />

Sin. Chapuna.<br />

chakuk [čakuk] s. cazador. Imatapash<br />

hapik.<br />

Yayakaallichakuk kashpa,lumukuchitahapirka.<br />

chakukina [čakukina] v. emitir sonidoslos<br />

cerdosalmasticar. Kuchikuna mikunakunata<br />

akuna.<br />

Kuchimanismusaratakarakpikaachkatami<br />

chakukin.<br />

chakuna [čakuna] v. ss. <strong>de</strong>smontar,cazar<br />

Allpakunata allichina, aya kiwakunata anchuchina.<br />

Muyukunata tarpunkapakka allpatarakmi<br />

chakun.<br />

challa [čal y a, čala] s. ss. Planta seca <strong>de</strong>l<br />

maíz; productos o granos que se quedan<br />

<strong>de</strong>spués <strong>de</strong> la cosecha. Murukuna pallashkapi<br />

sakirishka.<br />

Papaallaypikachalla sakirinmi.<br />

challana [čal y ana, čalana] v. ss. recoger<br />

granosoresiduos<strong>de</strong>cosechas.Murukuna<br />

pallay kipa puchushkakunata tantachina.<br />

Wamrakunaka uchilla papataka achkatami<br />

challan.<br />

Sin. Chukchina, challina.<br />

challana [čal y ana, čažana, čalana] v. ss.<br />

CHAmkAnA<br />

<strong>de</strong>scriarse,dañarse,<strong>de</strong>scarriarse,<strong>de</strong>sviarse<br />

<strong>de</strong> los valores. Maykanpash wakllirishka<br />

tuku na.<br />

Wakchawawakunahatunllaktakunamanrishpakaachkatamichallan.<br />

Sin. Wakllina.<br />

challchina [čal y čina] v. sc. rasgar,pedacearlaropa.Ima<br />

churanaku napash llikina.<br />

Wawakapukllaymantawaratachallchirka.<br />

Sin. Llikina, chillpina.<br />

challina [čal y ina, čažina] v. s. recogerresiduos<strong>de</strong>cosechas.<br />

Murukunata pallay washa<br />

puchushkakunata tantachina.<br />

Ayllullaktawamrakunakapapatachallin.<br />

2. v. <strong>de</strong>scarriarse.Maytapash riklla.<br />

Aylluwakllirikpikawawakunakachallin.<br />

Sin. 1 cha llana, chukchiyna<br />

challun [čal y un, čalun] s. amz. variedad<strong>de</strong><br />

mosquito. Uchilla puka chuspi. Aswa<br />

mankapi, mishki mikunakunapipash tantarik.<br />

Aswahamchipikaachkachallunmitiyarinata<br />

munan.<br />

challwa [čal y wa, čazwa, čalua, čawla] s.<br />

pescado,variedad<strong>de</strong>pezbocachico. Yakupi<br />

kawsak wiwa. Hatun turuta chumkak, tantanakushpa<br />

purik wiwa.<br />

Katupampapichallwatarantinkapakrikuni.<br />

Sin. Yaku aycha.<br />

chamcha [čamča, čamža, čaŋžu, čaŋču]<br />

adj. sc. apático,singracia. Killaysiki, imatapash<br />

mana munak.<br />

Paykachamcha runamikan.<br />

2. sn. ss. insípido,<strong>de</strong>sabrido,soso.Mishki<br />

illak.<br />

Unkushkamankaashachamcha mikunatami<br />

karanchik.<br />

Sin. 1 Upa, chamuk, aminta, hamlla. 2 ñukñu,<br />

aminta, hamlla.<br />

chamiku [čamiku] s. s. chamico,plantasilvestrepequeña.<br />

Sisa ukupi kashayuk, waylla<br />

tullpuyuk yura.<br />

Sarachakraukumantachamiku yurakunata<br />

tantanchik.<br />

chamka [čamka, čanka] adj. malmolido.<br />

Rakulla kutashka.<br />

Chuchikunakachamkatamikun.<br />

chamkana [čamkana, čankana, tsamkana,<br />

tsankana] v. triturar, moler grueso. Ima mu-<br />

53

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!