27.01.2015 Views

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu - Ministerio de Educación

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

l<br />

lalu [lalu] s. amz. tipo<strong>de</strong>planta. Hatun pankayuk,<br />

yurak wiki¬yuk, shikshichik kiwa.<br />

Wawakunalalu kiwawanpukllashpamakita<br />

shikshichin.<br />

lampa [lampa] s. pala. Llamkana hillay.<br />

Larkatakalampawanpichani.<br />

lampana [lampana] v. im. remendar.Churana<br />

llikirishkakuna ta asha llachapawan killpashpa<br />

siray.<br />

Ruku yayakunaka paykunapa kushmakunata,allimantalampan.<br />

Sin. Chu pana, llachapana, putyuna.<br />

lan [laŋ] s. amz. árbolcuyaresinaesmedicinal.<br />

Balsa yurashi na pankayuk, puka wi -<br />

kiyuk, yaku manyaku napi wiñak hampi yura.<br />

Lan yuratakahampikashkamantamiachkata<br />

maskan.<br />

lancha [laŋča] s. s. plaga<strong>de</strong>plantas. Tamyashina<br />

urmash pa yurapa pankakunata rupachik,<br />

llullu muru kunata chakichik, ismuchik<br />

ñutu tamya.<br />

Kay yurata lan chami hapishka, chaymantamichakirikun.<br />

Sin. Pitsik.<br />

lanchana [laŋčana] v. <strong>de</strong>struirplantasy/o<br />

frutosporplaga.Tamya urmakpi tarpushka<br />

yurakuna, murukuna, is mushpa, wakllishpa,<br />

chakirina.<br />

Kayllullupapachakratakaachkatamilanchan.<br />

Sin. Su layana.<br />

lanta [laŋda] adj. pa. turbio Ta myakpi turulla<br />

tukushka yaku.<br />

Urkutatamyakpikamayuka lantamitukun.<br />

Sin. Sanku.<br />

lapukyana [lapukyana] v.<br />

estilarse,empaparse,mojarse. Churanakuna<br />

shutunkakama yakuwan, tamyawan hukuyay.<br />

Yayaka allpapi llankakushpa yallita lapukyarka.<br />

Sin. mutiyana, hukuyana, zutukyana.<br />

lapuna [lapuna] v. amz. doblar. Shuk kaspita<br />

hapishpa kumuchiy, suni churanakunata<br />

patarichina.<br />

Shuk kaspita winkuyachinkapakka<br />

waskawanwatashpamilapunchik.<br />

Sin. Patarina.<br />

larka [larka, larga, rarka] s. acequia.Allpa<br />

ukuta wachushina allashkata yaku purichun<br />

rurashka, yakupa ñan.<br />

Ayllullaktakunapika larkakunataka allitami<br />

charinkuna.<br />

larkana [larkana, rarkana] v. haceracequia.<br />

Yaku purina ñanta allpa ukuta a llay.<br />

Chakishka allpakunapi murukuna pukuchunka,yakuñantamiminkawanlarkanchik.<br />

latsik [latsix, lačix] s. amz. gusanoblanco.<br />

Yurak, suni, ñañu kuru.<br />

Yachachikkayachakukkunamanyachachinkapakkalatsik<br />

kurutahapin.<br />

laychu [layču] adj. ss. mestizo. Mana chaypurallatak,<br />

runawan mishuwan chapuymanta<br />

wacharishka runa.<br />

Tawkalaychumiñukanchikwantantarin.<br />

Sin. Mishu, misti, tsala.<br />

liklik [liglik, ligli] s. avequeanuncialalluvia.<br />

Tamya shamuchun liklik liklik nishpa takik pishku.<br />

Ñallamitamyanka,liklik nishpapishkunaka<br />

takikunmi.<br />

linchi [linči] s. red. Kaw pushka puchkapura<br />

watashpa watashpa ru rashka llika. Rumpawan<br />

pukllankapak, challwakunata hapinkapak<br />

rurashka.<br />

Challwata hapinkapak Pedro mashika linchitarantikun.<br />

linchi [linči] s. arbusto. Pu run pampakunapi<br />

wiñak yura.<br />

Mamaka linchi kiwata wiwakunaman<br />

kuchun.<br />

lisan [lisaŋ] s. pajatoquilla. Uchilla pankasapa<br />

yura, muchikuta awankapak panka,<br />

wasi katatapash rurarik yura.<br />

88

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!