universidad mayor de san simón facultad de humanidades y ...

Kimsa: Ayllu ukhupi yachay.Ayllu ukhupiqa manam runallamantachu wawakunaqa yachaqakunku. Aylluqa manamrunakunallachu, aswanpis tukuy ima kay pachapi kaqmi, urqukuna, uywakuna,sach’akuna, mayukuna, quyllurkunapis, runakuna hinan kawsayniyuq, yachayniyuq.Chay nispaqa, chay tukuy imaymanawan tinkuspan runaqa yachan ayllu ukhupi.Ayllu ukhupi yachaykunaqa kay musuq saltakuna hinan purin, manan imapis kaqllaqakanchu. Saltakunapin ayllup yachaynin churasqa ch’iqichasqa kachkan.Yachanapaqqa manan ayllu ukhupi imayna runakuna awayta yachanku chaykunayachayllachu. Away yachanapaqqa, aswanpis, makita, umata, chakita, sunquta, lliwkurkuta allinta churana, allintan purichina, allin awa lluqsinanpaq, allin awaq kanapaq.Tawa: Away yachay.Allin imapis sumaq purichiy, apay, churay, rantiy yachanapaq. Awayta yachachkasparunakuna kawsayninkuta ima ruwaykunawanpas khuska apayta yachanku.Gustullay, gustullanmi runakunataqa away yachayman apan. Ima ruwaypis allin lluqsin,sumaq lluqsin, imapas gustuwan, sunquwan ruwasqa.Imaynatan awayta yachanku:Ayllu Kharachapi, ayllu Aymayapi runakunaqa huch’uyninkumantapacha awaytayachanku. Kay away yachay ñanqa iskaypi t’aqakun:Huk hatun ñan: iskay huch’uy ñankunapi t’aqakullantaq.Huk huch’uy ñan: qallariypi yachaykuna. Millwa t’isay, puchkay, k’antiy, tullpuy.Iskay huch’uy ñan: pakallapi yachay. Away yachayta qallarichkaspanku wawakunaqamanam runa qayllapichu awanku, aswanpis uwiha michinapi, urqukuna chawpipiawayta qallarinku.Iskay hatun ñan: iskay huch’uy ñanpi awayta yacharquspa runakunaqa lluqsinku runaqayllapi awaq, yachayninkuta qispichinankupaq, wiñachinankupaq. Wakinrunakunawan qhawarinakuspa, yachachinakuspa.Yachachinakuy. Kay yachachinakuy chawpipin tarini kimsa yachaykunata.-Yachachinakuy. Runakunaqa runamasinkuta watuykacharispa yachanku, paykunapura, mana piqpa yachachisqan.149