02.05.2013 Views

Curiosa Mathematica

Curiosa Mathematica

Curiosa Mathematica

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

220. Delannoy- en Schrödergetallen<br />

Een recursieve formule voor de Delannoygetallen is deze.<br />

<br />

1 voor m = 0 of n = 0<br />

D(m,n) =<br />

D(m−1,n)+D(m,n−1)+D(m−1,n−1) anderszins<br />

De getallen kunnen in een tabel worden gerangschikt, zodat de berekening gemakkelijker gaat. Elk getal<br />

is dan de som van de linker-, boven- en linkerbovenbuur (OEIS A008288).<br />

D(m,n) 0 1 2 3 4 5 6 7 ...<br />

0 1 1 1 1 1 1 1 1 ...<br />

1 1 3 5 7 9 11 13 15 ...<br />

2 1 5 13 25 41 61 85 113 ...<br />

3 1 7 25 63 129 231 377 575 ...<br />

4 1 9 41 129 321 681 1289 2241 ...<br />

5 1 11 61 231 681 1683 3653 7183 ...<br />

. . . . . . . . .<br />

. ..<br />

Ze kunnen uiteraard ook expliciet berekend worden.<br />

m<br />

<br />

D(m,n) = 2 d ·<br />

d=0<br />

<br />

m<br />

·<br />

d<br />

<br />

n<br />

d<br />

Delannoygetallen hebben een interessante genererende functie:<br />

∞ ∞<br />

D(m,n)·x m ·y n 1<br />

=<br />

1−x−y −xy<br />

m=0n=0<br />

De centrale Delannoygetallen Dn = D(n,n) vormen OEIS A001850, en kunnen onder elkaar recursief<br />

worden berekend. Ze hebben ook een eigen genererende functie.<br />

D0 = 0, Dn = 6n−3<br />

·Dn−1 −<br />

n<br />

n−1<br />

n ·Dn−2<br />

∞<br />

Dn ·x n 1<br />

= √<br />

1−6x+x 2<br />

n=0<br />

1,3,13,63,321,1683,8989,48639,265729,1462563,8097453,45046719,251595969... (OEIS A001850)<br />

De Schrödergetallen Sn zijn gedefinieerd als de Delannoypaden op een vierkant rooster die de diagonaal<br />

(tussen begin- en eindpunt) niet overschrijden. Er bestaan meerdere soortgelijke constructies. De Schrödergetallen<br />

tellen eveneens het aantal mogelijkheden om een rechthoek te verdelen in n+1 rechthoekjes<br />

met n sneden, met de beperking dat er n punten binnen de grote rechthoek liggen zonder koppels die op<br />

een rechte liggen evenwijdig aan de x- of y-as, zodat elke snede één punt doorsnijdt en één rechthoek in<br />

tweeën verdeelt. De tekening verduidelijkt alles.<br />

1,2,6,22,90,394,1806,8558,41586,206098,1037718,5293446,27297738,142078746... (OEIS A006318)<br />

Ook voor Sn bestaan er expliciete en recursieve formules.<br />

<br />

n−1<br />

S0 = 1, Sn = Sn−1 + Sk ·Sn−k−1<br />

144<br />

k=0

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!