Luchthavensystemen - SEO Economisch Onderzoek

MANAGEMENTSAMENVATTING
iii
Reallocatie van (de groei) van dergelijke operaties van de primaire naar de secundaire
luchthaven wordt dan levensvatbaar. Een ruwe schatting laat zien dat het grootstedelijke
gebied van Amsterdam net onder of op deze drempelwaarde van 12 miljoen ligt.
• De groei van parallelle netwerken (low-cost carrier en integrators) zwakt het
netwerkconcentratieprincipe af en biedt nieuwe perspectieven voor de groei van
secundaire luchthavens binnen een MAS. De drempelwaarde van 12 miljoen geldt hier
niet.
• Tegelijkertijd dient te worden benadrukt dat de groei van secundaire low-cost
luchthavens vooral gebaseerd is op autonome groei van nieuwe low-cost toetreders en
slechts in zeer geringe mate op reallocatie van operaties van de primaire naar de
secundaire luchthaven.
Wat zijn de mogelijkheden voor informele sturing van een MAS?
De informele sturingsmogelijkheden, die vooral in een eigendomsrechtelijk MAS de
exploitant/eigenaar ter beschikking staan, zijn niet onbelangrijk en worden ook nadrukkelijk in
de praktijk gebruikt. Het gaat dan om:
• Capaciteitsplanning van de MAS-luchthavens
• Differentiatie van het faciliteitenaanbod op de MAS-luchthavens
• Differentiatie van de ‘visit costs’ binnen het MAS.
Daarnaast staan de overheid enkele informele sturingsmogelijkheden ter beschikking, die voor
een belangrijk deel in de voorwaardenscheppende sfeer liggen, zoals de landzijdige
bereikbaarheid, de nachtelijke openstellingsuren en de feitelijke luchthavencapaciteit binnen het
MAS.
Tenslotte zijn in het verleden ook luchtvaartpolitieke instrumenten in het internationale nietgeregelde
luchtverkeer toegepast bij de te bedienen luchthavens binnen Nederland. Ook de ‘local
rules’ als onderdeel van de EU-slotallocatieregels voor congestieluchthavens bieden
aanknopingspunten voor een informele sturing door de overheid.
Wat zijn de mogelijkheden voor formele sturing door middel van een regulatoir MAS?
In een regulatoir MAS tracht de nationale overheid via EU regelgeving de distributie van verkeer
in het MAS doelbewust te beïnvloeden. Dit kan via het instellen van een EU luchthavensysteem.
Met betrekking tot het EU luchthavensysteem bevestigt de thans nog geldende Verordening
2408/92 dat een EU Lid Staat een luchthavensysteem mag inrichten om het verkeer tussen
luchthavens die deel uitmaken van een dergelijk systeem te regelen.
‘Uitplaatsing’ van verkeer is in een EU luchthavensysteem onder bepaalde voorwaarden mogelijk.
De overheid kan in een EU luchthavensysteem verkeersdistributieregels instellen om de
verkeersallocatie in het systeem te beïnvloeden.
Indien een regulatoir MAS wordt ingericht volgens de EU richtlijnen voor een
luchthavensysteem, moeten de volgende voorwaarden in acht worden genomen:
• de regeling op grond waarvan het verkeer wordt verdeeld moet zijn gepubliceerd;
• de regeling mag niet discrmineren, noch naar nationaliteit noch naar identiteit van de
luchtvaartmaatschappij;
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK