Luchthavensystemen - SEO Economisch Onderzoek

LESSEN VAN BUITENLANDSE MULTI-AIRPORT SYSTEMS 51
5.3 Lessen informeel gestuurd MAS
Match secundaire luchthaven met wensen airlines en consument
Faciliteiten op secundaire luchthavens in een MAS moeten aansluiten op de wensen van de
beoogde airlines. Indien de secundaire luchthaven vooral door parallelle carriers (lowcost/charters/cargo)
gebruikt wordt, zijn andere faciliteiten nodig dan wanneer de secundaire
luchthaven vooral voor netwerkcarriers wordt gebruikt. De Stansted-ervaring laat zien dat de
mismatch tussen aanbod van luchthavenfaciliteiten en de vraag naar faciliteiten door de airlines
het succesvol functioneren van een MAS kan ondermijnen.
Maar ook in het geval van een tweede luchthaven, die als vervanging moet gaan dienen voor de
eerste luchthaven, bestaat het risico dat de aangeboden faciliteiten dan wel landzijdige ontsluiting
niet aansluiten bij wensen van de airlines of de passagiers. De extreme case Montreal heeft de rol
van slechte landzijdige bereikbaarheid duidelijk gemaakt waardoor de verkeersreallocatie naar een
tweede luchthaven heeft gefaald. Dit werd nog verergerd door de functiesplitsing tussen de oude
en nieuwe luchthaven waardoor binnenlandse doorverbindingen op de nieuwe luchthaven
ontbraken en men voor ‘aansluitende’ binnenlandse vluchten eerst een lange en kostbare afstand
tussen beide luchthavens moest zien te overbruggen.
Goede landzijdige ontsluiting essentieel
Goede landzijdige ontsluiting is van essentieel belang voor het functioneren van een MAS, vooral
als sprake is van een operator generiek systeem. De Montreal case heeft laten zien wat de
gevolgen kunnen zijn van slechte landzijdige bereikbaarheid. Landzijdige bereikbaarheid en dus
voortransporttijd zijn één van de weinige factoren in het passagierskeuzeproces waar overheid
direct invloed op kan uitoefenen (buiten het instellen van een regulatoir MAS).
In operatorspecifieke systemen (bijvoorbeeld met low-cost op secundaire luchthaven) speelt de
kwestie van landzijdige ontsluiting minder omdat reizigers over het algemeen bereid zijn een
langere reistijd te accepteren in ruil voor een lagere ticketprijs. Hahn is hiervan een duidelijk
voorbeeld uit de cases.
Nachtheffingen effectief instrument voor uitplaatsing nachtvluchten
Zware nachtheffingen kunnen leiden tot het vrijwel verdwijnen van nachtvluchten van een
luchthaven zoals de case Frankfurt illustreert. Hieruit volgt dat zware nachtheffingen tevens een
instrument voor uitplaatsing kunnen zijn.
Prijs/kwaliteit differentiatie van het luchthavenproduct sturingsinstrument
In een eigendomsrechtelijk niet-regulatoir MAS kan een differentiatie in luchthavengelden in
combinatie met daarop toegesneden faciliteiten en kwaliteit van de voorzieningen een belangrijk
sturingselement vormen binnen het systeem. De luchthavens van Frankfurt en Hahn illustreren
dit duidelijk: Hahn is een aantrekkelijk alternatief voor low-cost carrier- en vrachtoperaties. De
case Stansted heeft laten zien hoe het tegendeel het geval kan zijn.
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK